Παρασκευή 28 Μαΐου 2010

H κρίση, τα Parker κι η Αριστερά


ΣΤΗ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ του status το οποίο έχουν κατακτήσει διάφοροι δημοσιογράφοι, η αναφορά στα «εργαλεία γραφής» που χρησιμοποιούν —κυρίως για το τηλεοπτικό θεαθήναι, για να ’χουν κάτι να κρατάνε στα χέρια τους δηλαδή— αποτελεί conditio sine qua non. Χρόνια διαβάζουμε για τα Montblanc της δημοσιογραφίας. Όπου Montblanc σημαίνει ακριβοπληρωμένος, ή έστω καλά αμειβόμενος δημοσιογράφος, με πρόσβαση στην ΤV ως οικοδεσπότης πολιτικής εκπομπής ή τακτικός προσκεκλημένος τέτοιων εκπομπών. Όπου «τέτοιες εκπομπές» σημαίνει βέβαια εκπομπές «διαλόγου» μεταξύ των εκπροσώπων της σκληρής και της «ήπιας» διαχείρισης των δημοσίων υποθέσεων. Και όπου, πάλι βέβαια, ως διαχείριση νοείται πάντα αυτή που ασκείται εντός του «πλαισίου της οικονομικής νομιμότητας όπως την εννοεί ο αχαλίνωτος καπιταλισμός», της «λογικής των αγορών», μακριά από κάθε ακραία σκέψη «εθνικού απομονωτισμού» και «αντιευρωπαϊκού μετώπου».

Δεν θα ασχοληθούμε άλλο μ’ αυτά τα χρυσά Montblanc που αποτελούν βέβαια το σκληρό πυρήνα του ιδεολογικού μηχανισμού των καθεστωτικών ΜΜΕ και οι οποίοι έχουν αναλάβει να κάνουν νιανιά τα μυαλά των Ελλήνων μέσω του συστήματος «Εθνικής Ηθικής Διαπαιδαγώγησης» σε πανελλαδική, ηλεκτρονική ή έντυπη, καθημερινή σύνδεση ως άλλοι Ηρακλείς του συστήματος.

Επεκτείνοντας την ιδεολογικά εστιασμένη σημειολογία της γραφής, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, εκτός από τις «χρυσές πένες», το δημοσιογραφικό τοπίο συμπληρώνεται και με δύο άλλες μάρκες. Στο αντίθετο άκρο τα ταπεινά Bic —αυτά είναι τα δικά μας, τα συντροφικά· ούτε γι’ αυτά θα μιλήσουμε. Και στη μέση, το θέμα μας για το σημερινό σημείωμα: τα modest και reliable Parker.


ΠΩΣ ΘΑ ΟΡΙΖΑΜΕ ΤΑ PARKER; Χωρίς να αποφεύγουμε μια κάποια αυθαιρεσία και τις απλουστεύσεις και απλοποιήσεις που εμφιλοχωρούν σε κάθε συμβολισμό, θα λέγαμε ότι τα Parker αντιπροσωπεύουν τους δημοσιογράφους που ιεραρχικά, μισθολογικά και ιδεολογικά, βρίσκονται κάπου στη μέση[1].

Επικεντρωνόμενοι στο ιδεολογικό, αυτό σημαίνει πως ισχυριζόμαστε ότι ο κύριος όγκος τους εντάσσεται στον αντιδεξιό χώρο χωρίς όμως και να μπορούν να καταταχθούν στην Αριστερά[2].

Εισδύοντας λίγο περισσότερο σε βάθος σ’ αυτόν τον κύριο όγκο[3] μπορούμε να διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες Parker. Η Ρ1 (ας καταφύγουμε για ευκολία στη μπασκετική ορολογία, χωρίς όμως τις αξιολογικές της συνδηλώσεις) είναι τα Parker που, συχνά καλυπτόμενα πίσω από τις «αξίες της ανανεωτικής αριστεράς» —ό,τι κι αν σημαίνει πια αυτός ο όρος που, φοβόμαστε, δεν σημαίνει και πολλά— καλλιεργούν επί χρόνια την ιδέα των «στοχαστικών προσαρμογών» στη Μεγάλη Ιδέα του Τέλους της Ιστορίας. Η Ρ2 πάλι, συγκεντρώνει τα Parker που ναι μεν δεν σηκώνουν την κόκκινη μπαντιέρα (κάτι τέτοιο εξ άλλου θα τους μετέτασσε στην κατηγορία των Bic), αλλά, ταυτόχρονα, έχουν την εντιμότητα να δέχονται, υπόρρητα ή και άρρητα, ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτή την ιδέα του Τέλους της Ιστορίας κι ότι πιθανώς κάτι σάπιο μπορεί να υπάρχει στο βασίλειο του καπιταλισμού. Θα παρομοιάζαμε τα Parker της P2 με έναν συνομιλητή μας σε άλλο blog που μη όντας αριστερός, κατά δήλωσή του, είχε όλη την απαιτούμενη εντιμότητα και διανοητική διαύγεια που χρειάζεται για να μας πει προ ημερών: «Η θέση σου ότι μόνο αντικαπιταλιστική μπορεί να είναι η αριστερά μου φαίνεται λογικά σωστή».


ΕΠΙ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ, μέχρι πριν από λίγο, τα Parker είχαν όλη την άνεση να εκφέρουν ένα λόγο modest και reliable. Πα να πει, να υπεραμύνονται της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων , να καταγγέλλουν τις αυθαιρεσίες της εξουσίας και τις δυσλειτουργίες του κράτους, ή να υπερασπίζονται την οικολογία και να προωθούν τις αξίες του πολιτισμού και της τέχνης. Όλα αυτά όμως μέχρι την εποχή προ ΔΝΤ. Τώρα, αντίθετα από το γνωστό τραγούδι, «δεν είμαστε πια πρωταθλητές[4], ήρθανε άλλες εποχές»…


Η ΚΡΙΣΗ ΔΕΝ ΑΦΗΝΕΙ ΑΝΕΠΗΡΕΑΣΤΑ τα Parker και των δυο κατηγοριών. Τα στριμώχνει στη γωνία. Εν προκειμένω στο σταυροδρόμι: Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα; Να σκύψει το κεφάλι, μετά την απαραίτητη γκρίνια βέβαια για «ατυχείς» ή «λανθασμένους» χειρισμούς της κυβέρνησης που έκαναν το πρόβλημα μεγαλύτερο, ή να ορθώσει το ανάστημα και να αρνηθεί να φορέσει το σιδερένιο κουστούμι (με καρφιά στις ραφές) που της έχουν ετοιμάσει ΕΕ και ΔΝΤ;

Για τα Parker της P1, η λύση είναι σχετικά εύκολη. Προκρίνουν το «πικρό ποτήρι» που πρέπει να πιούμε. Με λύπη τους βέβαια, με όλη την απαιτούμενη «κατανόηση» για τη γενιά μας, που πια γίνεται των 560 ευρώ, ή τα γεροντάκια που πρέπει να μοιράζονται το μοναδικό γιαούρτι του «δείπνου» με τη «γριά». Αλλά και με τη σιγουριά που έχουν όλοι όσοι ξέρουν πως το σιδερένιο κουστούμι «είναι μονόδρομος». Η μόνη δυσάρεστη συνέπεια είναι ότι τώρα πια «καρφώνονται». Τους παίρνουν χαμπάρι και τα μικρά παιδιά. Όμως αναλαμβάνουν γενναία το κόστος. Όπως κάθε «υπεύθυνος πολίτης» πρέπει να κάνει, λένε.

Η θέση των Parker της P2 είναι σαφώς πιο δύσκολη. Για να τα λέμε όλα, πολύ δύσκολη. Οι κλειδοκράτορες των ΜΜΕ έχουν αποφανθεί: Πρέπει να κολυμπήσουμε στα βαθιά φορώντας το σιδερένιο κουστούμι. Και τα Parker που εξαρτώνται από τους κλειδοκράτορες —η δυσάρεστη και αποκρυπτόμενη πλευρά της ουδέτερης διατύπωσης «εξηρτημένη εργασία»— δεν διαφέρουν από όλους εμάς: Υποχρεώσεις, ανάγκες, επιβίωση.

Προσπαθούν να ισορροπήσουν σε χαλαρωμένο σκοινί. Πώς να συνταχθούν με την εξουσία που μέχρι πρότινος επέκριναν; Και πώς να επιλέξουν να βρεθούν απέναντί της, από τη στιγμή που τα Montblanc κραυγάζουν (ή υπονοούν) ότι όσοι μιλούν για ριζικές λύσεις που παραπέμπουν στη λύση την οποία επέλεξε ο Μ. Αλέξανδρος στο Γόρδιο μας προτείνουν σε τελική ανάλυση να γίνουμε Β. Κορέα ή Αλβανία του Εμβέρ Χόντζα;

Έτσι, επιλέγουν να γίνονται απλώς περιγραφικοί, ή να μιλούν για τις αλλαγές που θα επιφέρει στις κοινωνικές συμπεριφορές η στέρηση που έρχεται, ή και να καταφεύγουν στην παρηγορία της τέχνης.


ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΔΕΧΘΕΙ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ τη γραφή (ή ομιλία) των Parker όπως αυτή διαμορφώνεται στη μαύρη συγκυρία;

Νομίζουμε —και μιλάμε γενικά— αποδίδοντας τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.

Για τα Parker της P1 αυτό είναι (κατ’ αντιστοιχία) σχετικά εύκολο: πίσσα και πούπουλα!

Τα δύσκολα είναι (πάλι κατ’ αντιστοιχία) με τα Parker της P2: κατανόηση, συμπάθεια και ανοιχτές γραμμές ειλικρινούς επικοινωνίας και κριτικού διαλόγου.

Θέλει και τρόπο και κόπο.


[1] Να μια καραμπινάτη απλούστευση. Μήπως δεν το ξέρουμε πια ότι ιεραρχία, μισθολογική κλίμακα και ιδεολογία πολύ συχνά δεν ταυτίζονται;

[2] Το έχουμε ξαναπεί: Ορίζουμε ως Αριστερά τη μαρξιστική εκδοχή της. Δεν είναι η μοναδική. Αλλά είναι η μοναδική εκτός του αστικού τόξου. Πράγμα που σημαίνει ότι είναι μοναδική.

[3] Τα ανερυθρίαστα παπαγαλάκια που υμνούν το σύστημα του ανεξέλεγκτου καπιταλισμού δεν λείπουν.

[4] Πρωταθλητές της «ισχυρής Ελλάδας» και του euro του Σημιτικού εκσυγχρονισμού ή των Ολυμπιακών και του EURO 2004.


Η εικόνα, από το carbolicsmokeball.com

2 σχόλια:

not_me είπε...

καλησπερα,

και ποια ηταν η αφορμη για το ποστ αυτο αν επιτρεπεται να ρωτησω?

χαιρετω

LeftG700 είπε...

Φίλε george,


Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αφορμή. Είναι το αποτέλεσμα μιας γενικής εντύπωσης από τηλεοπτικές εκπομπές και αρθρογραφία διαφόρων δημοσιογράφων σε μεϊνστρίμ ΜΜΕ.


Τα λέμε