Αδερφές και παλικάρια, γίναμε μαλλιά-κουβάρια!

Π ρ ο λ ε γ ό μ ε ν α

Για να μη ξεστρατίσει εξ αρχής ο αναγνώστης, μερικές διευκρινίσεις:

1. Ο τίτλος δεν υποδηλώνει καμία σεξιστική διάθεση. Είναι απλώς το αποτέλεσμα της δουλειάς του συντάκτη ύλης από τον οποίο σταθερά ζητείται κάτι «πιασάρικο». Αυτό μπορεί να γίνει αφορμή να κατηγορηθούμε για λαϊκοκιτρινισμό[1]. Ο βρεγμένος τη βροχή δε τη φοβάται! Πρόσφατα κατηγορηθήκαμε ότι γυρνάμε δεξιά κι αριστερά σε blogs υψηλής αναγνωσιμότητας με εμπρηστικά σχόλια, μόνο και μόνο για να προσελκύουμε αναγνώστες…

2. Είτε είναι κίτρινος και «πιασάρικος», είτε όχι, το βέβαιο είναι πώς ο τίτλος αιχμαλωτίζει σε έξι λέξεις όλο το πνεύμα του post, όπως θα έχουν την ευκαιρία να διαπιστώσουν οι υπομονετικοί αναγνώστες που θα συνεχίσουν να διαβάζουν αυτές τις αράδες μέχρι το τέλος. Μ’ άλλα (εγγλέζικα) λόγια, τουλάχιστον είναι relevant[2].

Τούτων εξηγηθέντων, ας προχωρήσουμε στο θέμα μας.

Όποιος γυρίζει μυρίζει

Γυρνώντας λοιπόν δεξιά κι αριστερά, πέσαμε πάνω σε ένα post της φίλης μας της Βέλγας[3] με θέμα τις απειλές που εκτοξεύονται από τα ακροδεξιά «παλικάρια»[4] εν όψει του Athens Gay Pride της 5ης Ιουνίου. Η Βέλγα, ξηγημένο και δικό μας κορίτσι, υπερασπίστηκε φυσικά το δικαίωμα των ομοφυλόφιλων να διαδηλώσουν όπως αγαπάει η καρδούλα τους το αίτημα-αξίωση της αποδοχής τους από την κοινωνία χωρίς κατατρεγμούς και διακρίσεις. Και πολύ καλά έκανε.

Διαβάζοντας όμως τα σχόλια, που συχνά είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι ενός post γιατί έχει κανείς την ευκαιρία να δει τις απόψεις που «κυκλοφορούν» στην «πιάτσα» για το εκάστοτε ζήτημα, πέσαμε πάνω στο εξής σχόλιο μιας αναγνώστριας (τα bold δικά μας):

«Αυτό που με στεναχωρεί πάνω από όλα αγαπητή δεν είναι τα ακραία στοιχεία. Αλλά όσοι δεν καταλαβαίνουν ότι το solidarity με τον οποιονδήποτε απεργό είναι ακριβώς το ίδιο που θα έπρεπε να έχουμε με τον οποιονδήποτε θέλει να εκφράσει την ταυτότητα του».

Και λίγο παρακάτω είδαμε τη Βέλγα να απαντάει:

«Σ…. συμφωνώ και επαυξάνω στο σχόλιό σου. Η επιλεκτική αλληλεγγύη δεν έχει και πολύ νόημα».

Εδώ ακριβώς είναι που ζητάμε να πάρουμε το λόγο.

Λησμοσύνες και συγχύσεις

Για την Αριστερά που έχει ξεπεράσει τον πρωτογονισμό, την απλοποίηση και την πολύ μικρότερη γνώση των ανθρώπινων, συνωδά στοιχεία τα οποία, αναπόφευκτα σε κάποιο βαθμό, τη σημάδευαν στην αυγή του Εργατικού Κινήματος, είναι πλέον σαφές ότι σήμερα, για τα καλά πια στον 21ο αιώνα, η υποκειμενοποίηση του ανθρώπου συντελείται και μέσα από την πρόσκτηση πολλαπλών ταυτοτικών χαρακτηριστικών. (Να σημειώσουμε εδώ, χωρίς να το αναλύσουμε παραπέρα, ότι η με συνοπτικές διαδικασίες συμπερίληψη του σεξουαλικού προσανατολισμού —ο οποίος καθορίζεται και βιολογικά— στον κατάλογο των ταυτοτήτων —ή ακόμα και των επιλογών σε ζητήματα απλώς γούστου(!)— από τις οποίες ο καθένας διαλέγει ό,τι του ταιριάζει είναι, επιεικώς, προβληματική, όπως σαφώς προκύπτει από ένα σχόλιο που διαβάσαμε σε κάποιο άλλο blog: «Είναι απλά τραγικό και απελπιστικά ψυχοφθόρο να πρέπει να αποδεικνύεις σε κάθε σου βήμα τα αυτονόητα για σένα. Ότι είναι λογικό να μην σου αρέσει πχ το καρπούζι και να σου αρέσει το πεπόνι. Ή να συγκινείσαι περισσότερο με την ανατολή και όχι με την δύση. Ή να είσαι παναθηναϊκός και όχι ολυμπιακός[5].»!).

Όμως για την Αριστερά που δεν έχει ξεπεράσει ως «ιδεολόγημα του παρελθόντος» την καρδιά της μαρξικής θεωρίας, την καρδιά της δηλαδή, έχουμε την εντύπωση ότι η υιοθέτηση τέτοιων εξισώσεων σαν αυτές που είδαμε να γίνονται στη συζήτηση στο blog της φίλης μας της Βέλγας είναι ο δρόμος που οδηγεί στην οριστική εξαφάνισή της ως ριζοσπαστικού κινήματος αφοσιωμένου αμετάκλητα στην ανατροπή της κερδοκεντρικής κοινωνίας.

Αλήθεια, εκτός από την κατίσχυση του καπιταλισμού ως το μόνο «ρεαλιστικό» σχέδιο λειτουργίας των ανθρώπινων κοινωνιών, τι έχει αλλάξει από την εποχή που το δίδυμο έγραφε το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» ας πούμε; Τι συνέβη και η υλική πλευρά της ζωής έπαψε να παίζει τον κυρίαρχο ρόλο (υλική πλευρά της ζωής = η σκληρή πραγματικότητα στην οποία οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να οργανώσουν τις δραστηριότητές τους ώστε να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν· η οικονομική βάση της κοινωνικής ζωής σε τελική ανάλυση);

Αν δεν έχει αλλάξει κάτι (αν έχει αλλάξει, παρακαλούμε να μας υποδειχθεί) τότε μήπως δεν είναι «ακριβώς το ίδιο» η ταξική πάλη με την πάλη για την κοινωνική αποδοχή μιας ταυτότητας, —ακόμα και τόσο ισχυρής που να είναι κάτι περισσότερο από ‘ταυτότητα’— όσο η σεξουαλική; Και μήπως, ακριβώς επειδή δεν έχει αλλάξει κάτι, είμαστε υποχρεωμένοι να αντιστοιχίζουμε την κατανομή της πίεσης με τις κοινωνικές πραγματικότητες, πράγμα που, μοιραία, σημαίνει ότι είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέγουμε κάθε φορά το σημείο στο οποίο θα ασκήσουμε τη μέγιστη πίεση;

Σημαίνει αυτή η αντιστοίχιση-επιλογή που θέτει προτεραιότητες, που ορίζει κύρια και δευτερεύοντα μέτωπα ή κεντρικά και παράπλευρα ζητήματα, σημαίνουν όλα αυτά ότι υιοθετούμε δύο μέτρα και δύο σταθμά; Σε καμία περίπτωση! Σημαίνει απλώς ότι αφού, εκτός από τα υλικά σώματα, ειδικό βάρος διαθέτουν και οι άπειρες κοινωνικές πραγματικότητες, αποτελεί προφανή και στοιχειώδη πρόνοια ο συνυπολογισμός του.

Από το ένα άκρο στο άλλο

Η εξίσωση του ταξικού παράγοντα με άλλους κινητήριους κοινωνικούς ιμάντες (εν προκειμένω τον σεξουαλικό προσανατολισμό) και ο υποβιβασμός του σε μια ακόμα ταυτότητα προς επιλογή, διαδεδομένη αντίληψη σε πολύ κόσμο, αλλά και —δυστυχώς— σε αρκετούς αριστερούς, οδηγεί πολλές φορές εκείνους που χονδρικά συμμερίζονται τις απόψεις τις οποίες αναπτύξαμε, σε μια υποβάθμιση μέχρι σχεδόν εξαφάνισης οποιουδήποτε αιτήματος που δεν εντάσσεται άμεσα στην ταξική πάλη.

Περιττό να πούμε ότι αυτός είναι ο άλλος δρόμος προς την …κόλαση! Για τρεις βασικούς λόγους. Ο πρώτος: Επειδή απομονώνει την Αριστερά από ευρέα κοινωνικά στρώματα που η πολιτική τους συνειδητοποίηση δεν φτάνει ακόμα στα «ψιλά γράμματα» της μαρξικής θεωρίας. Ο δεύτερος: Επειδή η πάλη για κοινωνικά αιτήματα που δεν είναι σύμφωνα με τις αντιλήψεις μας κεντρικά, είναι ένα πρώτης τάξεως πεδίο για να αποκτήσουν οι άνθρωποι μέσα από την ίδια την εμπειρία τους βαθύτερη κατανόηση του κοινωνικού γίγνεσθαι. Και ο τρίτος:

Επειδή η Αριστερά, όσο πρέπει να είναι προσανατολισμένη στο κεντρικό και γενικό, άλλο τόσο δεν μπορεί να αδιαφορεί για το δευτερεύον και ειδικό. Όσο είναι ψευδές ότι «there is no such thing as society», άλλο τόσο είναι ψευδές ότι «there is no such thing as individuals». Κι όσο είναι αληθές ότι υπάρχουν πλειοψηφίες, άλλο τόσο είναι αληθές ότι υπάρχουν και μειοψηφίες…

Είμαστε, τι είμαστε;

Διαβάσαμε ένα post με τον εξής «πιασάρικο», οφείλουμε να ομολογήσουμε, αν και όχι πια και τόσο πρωτότυπο, τίτλο: «Είμαστε όλοι ‘‘πούστηδες’’».

Είναι αγαπημένη συνήθεια των ανθρώπων που θα μπορούσαμε να τους κατατάξουμε στην ‘πολιτισμική αριστερά’[6] να φωνάζουν σε άπειρες παραλλαγές αυτό το σύνθημα.

Έτσι, άλλοτε καλούμαστε «να είμαστε όλοι πούστηδες», άλλοτε «να είμαστε όλοι μετανάστες», άλλοτε «να είμαστε όλοι άτομα με ειδικές ανάγκες» κι άλλοτε «να είμαστε όλοι καρέτα-καρέτα»! Με αποτέλεσμα να καταλήγουμε μαλλιά-κουβάρια!

Για να μην καταλήγουμε εκεί: Ας είμαστε ό,τι επιλέγουμε να είμαστε σε κάθε περίσταση. Καμία αντίρρηση. Με την προϋπόθεση όμως ότι δεν ξεχνάμε πως αυτό που πρωταρχικά πρέπει να προσπαθήσουμε να γίνουμε είναι νεκροθάφτες της εκμεταλλευτικής κοινωνίας. Ακόμα κι αν την ταφόπλακα τη βάλουν τα δισέγγονά μας!

Διαφορετικά, γάμα τα (κατά φύση ή κατά φύση παρά φύση) με κεφαλαία γράμματα!...


[1] Συχνά μια τέτοια κατηγορία μπορεί να σου απαγγελθεί από ανθρώπους που χρησιμοποιούν ακριβώς τις ίδιες τεχνικές, αλλά για τις ακριβώς αντίθετες απόψεις από τις δικές σου.

[2] Αυτό το λέμε, γιατί, πού και πού, βλέπουμε τίτλους-φάντηδες να επιγράφουν θέματα-ρετσινόλαδο.

[3] Καμιά φορά την «πατάμε» και χάνουμε το χρόνο μας με blogs τα οποία, επειδή έχουν παρόμοια αναγνωσιμότητα με το δικό μας, δεν αποτελούν ευκαιρία για διαφήμιση. Είναι ένα πρόβλημα που μας απασχολεί πολύ σοβαρά και we’re working on it, όπως χαρακτηριστικά και κάπως χαριτωμένα λέγεται στην αγγλοσαξονική…

[4] Ελπίζουμε τα εισαγωγικά να μη διαφύγουν της προσοχής των αναγνωστών, δεδομένου ότι είναι το σημείο, αν και λεπτό, που κάνει σαφές ότι ο τίτλος δεν αναφέρεται σ’ αυτή την κατηγορία των παλικαριών.

[5] Κάπως προφητικά, στις 9 Απριλίου, σε ένα post στο οποίο αποπειραθήκαμε να καταγράψουμε 10 προϋποθέσεις για την ανάκαμψη της Αριστεράς, γράφαμε, μεταξύ άλλων, στη σχετική προϋπόθεση («Να ξαναγίνει περισσότερο ταξική και λιγότερο πολιτισμική»):

«Αυτή η παράλειψη [της πρωτοκαθεδρίας της ταξικής πάλης δηλαδή] οδήγησε στην εγκατάλειψη των προτεραιοτήτων με αποτέλεσμα η κοινωνική (ταξική) ταυτότητα που προκύπτει αντικειμενικά (αλλά πρέπει να συνειδητοποιηθεί υποκειμενικά) από τη θέση την οποία καταλαμβάνει κάποιος στην καπιταλιστική παραγωγική μηχανή, να είναι απλώς μια από τις ταυτότητες που έχει στη διάθεσή του για να επιλέξει. Έτσι όμως το πράγμα μπορεί να καταλήξει άσχημα· λόγου χάρη, κάπως έτσι:

‘‘Τι είστε εσείς;’’. ‘‘Εγώ είμαι κομμουνιστής’’. ‘‘Α, χάρηκα πολύ! Εγώ είμαι gay. Κι έχω κι έναν ξάδερφο που είναι φόλα Ολυμπιακός!’’…».

[6] Ο όρος ‘πολιτισμική αριστερά’ χρησιμοποιείται για να περιγράψει, αν και με όχι απόλυτη ακρίβεια, τα στοιχεία της αριστερής κοσμοθεωρίας που βρίσκονται εκτός του «σκληρού πυρήνα» της, δηλαδή του ιστορικού υλισμού. Τέτοια είναι τα αιτήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανεξιθρησκείας του κράτους, απροϋπόθετης πολιτογράφησης των μεταναστών, αιτήματα εξίσωσης φύλων, αποδοχής και απόδοσης ίσων δικαιωμάτων στους ανθρώπους με μειοψηφικές σεξουαλικές προτιμήσεις, κ.λπ. Πολλά από αυτά τα αιτήματα τα υιοθετεί και το πολιτικό σκέλος του (οικονομικού) φιλελευθερισμού.


Η εικόνα από το krotkaya.wordpress.com