Ο (κουτο)πονηρός κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος

Οι τακτικές μας αναγνώστριες και αναγνώστες πρέπει να το έχουν καταλάβει: λίγα πράγματα μας εξοργίζουν περισσότερο από τον πολιτικό ‘‘συνδικαλισμό’’ που συχνά-πυκνά ανθίζει στο αριστερό στρατόπεδο. Τι καλούμε πολιτικό ‘‘συνδικαλισμό’’; Καλούμε πολιτικό ‘‘συνδικαλισμό’’ όλα όσα άλλοι ονομάζουν δημαγωγία, προσχηματικό και υποκριτικό λόγο, διγλωσσία, απόκρυψη – παραλλαγή – παραπλάνηση, υπεκφυγή, κούφια λόγια και (βασικό αυτό, αφού μιλάμε για Αριστερά) ιδεολογικοποίηση της όποιας επιχειρηματολογίας πάνω σε κάποιο μεγάλο ή μικρό ζήτημα, πρακτικό ή θεωρητικό. Κι όλα αυτά, όχι για κάποιο ‘‘ιερό’’ σκοπό, αλλά, απλώς, για τη διατήρηση πρωταρχικά τής συσπείρωσης ενός κομματικού ακροατηρίου και, ει δυνατόν, τη διεύρυνσή του…

Την Κυριακή που μας πέρασε, στην «Εποχή», ήρθαμε μούτρα με μούτρα με μια τέτοια περίπτωση. Ήταν ένα άρθρο του Ευκλείδη Τσακαλώτου,[1] το οποίο αναδημοσιεύτηκε και στο ανεπίσημο site του ΣΥΝ, το Red Notebook, με τον τίτλο «Ευρώ ή νέα δραχμή». Η αλήθεια είναι ότι, για να τα λέμε όλα, από αυτή τη συνάντηση στραπατσαριστήκαμε —τα μούτρα μας δηλαδή— άσχημα. Παρ’ όλα αυτά δεν θα το κάναμε θέμα. Είναι όμως η τρίτη φορά που ο αξιότιμος κύριος καθηγητής μάς στραπατσάρει άσχημα μέσα σε παρά κάτι από δύο μήνες, κι αυτή τη φορά λέμε να μην πάμε πάσο. Μοιραία, αυτή η απόφασή μας θα έχει και μια κάποια αναδρομική ισχύ…

Μια του κλέφτη…

Ήταν ανήμερα τα Χριστούγεννα όταν διαβάσαμε ένα πρωτοσέλιδο άρθρο τού Ευκλείδη Τσακαλώτου (ΕΤ) στην «Αυγή». Θέμα του, η ‘‘από τα κάτω’’ εκεχειρία στο Δυτικό Μέτωπο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, τα Χριστούγεννα του 1914. Το γεγονός είναι γνωστό, και μάλιστα, πριν λίγα χρόνια, γυρίστηκε και μια κινηματογραφική ταινία για την τόσο εμβληματική αλλά και τόσο πρόσκαιρη συναδέλφωση των λαών, που αναδύθηκε κυριολεκτικά μέσα από τα χαρακώματα. Η ταινία ήταν και η αφορμή για να γράψει το συγκεκριμένο άρθρο ο ΕΤ, αυτή που του έδωσε την έμπνευση, όπως ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε.

Εκείνο που δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε και εξακολουθούμε να μην καταλαβαίνουμε είναι τι αποτέλεσε την έμπνευσή του να κάνει έναν ευθύ, ευθύτατο παραλληλισμό μεταξύ του γεγονότος εκείνου και του προβληματισμού και των συζητήσεων εντός τής Αριστεράς σχετικά με το πρόβλημα της στάσης μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και γενικότερα τον περίφημο ‘‘ευρωπαϊσμό»’’, ‘‘δεξιό’’ κι ‘‘αριστερό’’. Γράφει ο ΕΤ:

Το επεισόδιο φέρνει πολλές σκέψεις για το πώς θα μπορούσε να ήταν αλλιώς ο κόσμος στο παρελθόν, αλλά και στο μέλλον. Μόλις τέσσερις μήνες πριν, τον Αύγουστο του 1914, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα είχαν ψηφίσει, στα αντίστοιχα κοινοβούλιά τους, τις στρατιωτικές δαπάνες για να ξεκινήσει μια αιματηρή σύγκρουση, που το μέγεθος της καταστροφής που θα επέφερε δεν ήταν ακόμη καθόλου σαφές εκείνα τα πρώτα Χριστούγεννα. Στο δίλημμα, αν είμαστε με την τάξη μας ή με το έθνος μας, η απόφαση ήταν συντριπτικά υπέρ της δεύτερης επιλογής. Μια ιστορική απόφαση που σημάδεψε όλη τη μετέπειτα ιστορία της αριστεράς. Και για τις ήττες της αριστεράς μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι έπαιξε σημαντικότερο ρόλο και από την καθίδρυση του σταλινισμού και από το γεγονός ότι η αριστερά δεν μπόρεσε να σταματήσει την άνοδο του φασισμού. Και σήμερα τίθεται αυτό το δίλημμα. Θα μπορέσει η αριστερά να προτάξει τον διεθνισμό σε αυτή την κρίση, να αναζητήσει υπερεθνικές λύσεις για υπερεθνικά προβλήματα; Να βρει τι ενώνει, για παράδειγμα, τον κόσμο της εργασίας στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στην Ιταλία, αλλά και στη Γερμανία;

Τι επιχειρεί να κάνει εδώ ο καλός μας ο κύριος καθηγητής; Να παρουσιάσει όσους τάσσονται υπέρ τής αποδέσμευσης από την Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση ή εκείνους που αρχίζουν να το σκέφτονται και να φλερτάρουν με την ιδέα, ως κάτι αντίστοιχο με όσους εκείνα τα χρόνια, από την πλειοψηφία τής ενιαίας ακόμα Σοσιαλδημοκρατίας μέχρι τους ακραίους εθνικιστές, σάλπισαν τους παιάνες τού Θεού τού Πολέμου!!! Το μήκος τού λογικού άλματος είναι τόσο μεγάλο, που μας τέλειωσε η κορδέλα και επειδή λόγω Χριστουγέννων τα καταστήματα ήταν κλειστά δεν κατέστη δυνατόν να το μετρήσουμε με ακρίβεια για να μπορούμε σήμερα να σας το ανακοινώσουμε. Μπορούμε όμως να σας πούμε υπεύθυνα ότι η κατάληξη αυτού του άλματος είναι οι γνωστές κατηγορίες περί ‘‘εθνοκομμουνισμού’’ και άλλες τέτοιες ‘‘ορεότητες’’, ασχέτως αν δεν τις διατύπωσε ο κ. καθηγητής. Και μπορούμε ακόμα να σας εξομολογηθούμε ότι νιώσαμε άκρως προσβεβλημένοι από την τόσο χοντροκομμένη υποτίμηση της νοημοσύνης μας, ότι λυπηθήκαμε τα μέλη τού ΣΥΝ (όχι όλα) κι ότι προβληματιστήκαμε αρκετά για το αν είχαμε να κάνουμε με πολιτική αγυρτεία ή με πολιτική ηλιθιότητα. Καταλήξαμε στο πρώτο, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι η πολιτική ηλιθιότητα είναι απολύτως ασύμβατη με σπουδές στην Οξφόρδη και καθηγητική έδρα στο πανεπιστήμιο του Κεντ και του ΟΠΑ.[2]

Τι να πούμε εδώ χωρίς να γίνουμε, για μια ακόμα φορά, ‘‘κακά παιδιά’’; Να πούμε μόνο ένα:

Η αποδοχή τού παραπάνω συλλογισμού(;) τού ΕΤ οδηγεί αυτομάτως σε έναν άλλον:

Ότι οι μπολσεβίκοι τού Λένιν πρέπει να καταγγελθούν από το παγκόσμιο εργατικό κίνημα και να παραδοθούν στην πυρά και το αιώνιο όνειδος, επειδή προτίμησαν να ‘‘βγάλουν την ουρά τους έξω’’ από το Μεγάλο Πόλεμο, να ‘‘καθαρίσουν’’ ‘‘μόνο’’ για πάρτη τού δικού τους έθνους και να ‘‘αδιαφορήσουν’’ για όλους τους άλλους σφαγιαζόμενους ευρωπαϊκούς λαούς, αντί να συνεχίσουν την προσπάθεια για συναδέλφωση μαζί τους και κοινή πανευρωπαϊκή επανάσταση! Και φυσικά, όμοια μεταχείριση πρέπει να επιφυλάξουμε και στους Σπαρτακιστές ή στους Ούγγρους επαναστάτες τής εποχής!

Αυτά μας λέει ο κ. καθηγητής, χωρίς να μας τα λέει! Μόνο και μόνο για να ‘‘στηρίξει’’, με νύχια και δόντια (δηλαδή με φτηνά τερτίπια και ταχυδακτυλουργίες μαθητευόμενου μάγου) την κυρίαρχη άποψη μέχρι στιγμής στο κόμμα του περί ‘‘σταθερού ευρωπαϊκού προσανατολισμού’’, ανεξαρτήτως των συνεχώς επιδεινούμενων συνθηκών. Σκεπτόμαστε τι άλλο θα μας πει, όσο θα εξαθλιώνεται η ελληνική κοινωνία και οι φωνές απόρριψης ή δυσπιστίας και σκεπτικισμού για την ΕΕ θα πληθαίνουν, και ανατριχιάζουμε!

Δυο τού κλέφτη…

Γι’ αυτό το δεύτερο κρούσμα, καθώς και λεπτομέρειες για το τρίτο και φαρμακερό, στην επόμενη ανάρτηση.

[1] Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με λαμπρές σπουδές (Οξφόρδη) και κατά κάποιο τρόπο ‘‘κοσμοπολίτης’’ —γεννήθηκε στο Ρότερνταμ και μέχρι το 1993 έζησε στην Αγγλία, όπου και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Κεντ— είναι ένας από τους οργανικούς διανοούμενους της Αριστεράς, ενταγμένος στον ΣΥΝ (μέλος τής Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής από το 2004).

[2] Όχι! Δεν ξεχάσαμε να συμπεριλάβουμε στις ασυμβατότητες τη θέση στην Κεντρική Επιτροπή τού ΣΥΝ. ;-)

Η εικόνα, από το dsvsval.blogspot.com