Χρήστος Λάσκος vs ΚΚΕ: «Για ιδές θάμα κι αντίθαμα που γίνεται στον κόσμο, τέτοιος κουτσός θεόκουτσος τυφλόνε να κλωτσάει!»

Όσο πλησιάζει η ώρα που ο «αριστερός ευρωπαϊσμός» θα φάει τα περιττώματά του, κάτι αρκετά χειρότερο από το να βρει τα τσίσα του στο θαλασσινό αλάτι, τόσο μερικοί εκπρόσωποί του θα αποθρασύνονται. Πρώτος και καλύτερος ο πολιτικός βλάξ ή πολιτικός απατεώνας —πού να ξέρουμε και δίκες προθέσεων δεν κάνουμε— Χρήστος Λάσκος. Ο οποίος, με χθεσινό άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών (ανεπίσημο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ κατά τον ίδιο περίπου τρόπο που η παλιά Ελευθεροτυπία αποτελούσε το ανεπίσημο όργανο του ΠΑΣΟΚ...) και αναδημοσιευμένο σήμερα στο επίσημο όργανο των αριστερών που «πιο αριστερά τους είναι μόνο ο τοίχος» βεβαίως βεβαίως, τα βάζει με το ΚΚΕ, πατώντας σε πραγματικά (και τραγικά για το ίδιο και το εργατικό κίνημα) στρατηγικά λάθη και αδιέξοδα του κομμουνιστικού κόμματος. Νομίζει, ο αφελής και ταυτόχρονα θρασύς Λάσκος, ότι θα κρύψει την επερχόμενη χρεοκοπία τής στρατηγικής τού δικού του ρεύματος σκέψης (που, δυστυχώς, αποτελεί και τη γραμμή τού «επίσημου» ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή τής κυβερνώσας μερίδας του) πίσω από τις —τρομακτικές είναι αλήθεια— ανεπάρκειες του ΚΚΕ.

Διαβάστε τον και ‘‘θαυμάστε’’ τον. Κι αν θυμώσετε, έστω και όχι όσο εμείς, με τον τρόπο που επιχειρεί να πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα τού σοσιαλισμού τού μέλλοντός μας και στην εξέδρα από την οποία το ΚΚΕ παρακολουθεί ατάραχο τις πολιτικές εξελίξεις τρώγοντας πασατέμπο —αλλά και τους υπαινιγμούς του ότι περίπου ο ΣΥΡΙΖΑ χτίζει τον ...κομμουνισμό εδώ και τώρα, στο ...σήμερα(!!!)—, κέρδος θα ’ναι!

ЖΟЖΟЖΟЖΟЖ

Κι αν έχει δίκιο το ΚΚΕ;

του Χρήστου Λάσκου

Η απόσταση της ριζοσπαστικής Αριστεράς από το ΚΚΕ, ως γνωστόν, είναι αβυσσαλέα. Και δεν οφείλεται, όπως συχνά θεωρούν βαυκαλιζόμενοι οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ, στον σεχταρισμό του ΚΚΕ. Αντίθετα, ο σεχταρισμός είναι συνέπεια άλλων χαρακτηριστικών, βαθύτερων και κατά πολύ σημαντικότερων.

Πρώτα απ’ όλα, έχουμε να κάνουμε με δύο όχι διαφορετικές αλλά ανοιχτά ανταγωνιστικές αντιλήψεις για τον σοσιαλισμό. Αυτό που επικαλείται ως σοσιαλισμό το ΚΚΕ είναι μια κοινωνική θέσμιση, που για τη ριζοσπαστική Αριστερά συνιστά από ιστορική αποτυχία μεγάλου βεληνεκούς μέχρι πραγματικό εφιάλτη.

Από την άλλη, η προσήλωση του ΚΚΕ στον σταλινισμό αντιστρατεύεται μετωπικά την αντίληψη πως «ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα είναι σοσιαλισμός», η οποία εμφανίζεται ως αντικαπιταλιστική ακριβώς στο μέτρο που καταγγέλλει τον καπιταλισμό, μεταξύ των άλλων, και για την αδυναμία του να συνυπάρξει για καιρό ακόμη και με περιορισμένες μορφές δημοκρατίας.

Δεδομένης της σοβαρότητας των παραπάνω, ίσως θα είχε, επομένως, ελάχιστη σημασία ένας προβληματισμός για τη σχέση των δύο κομμάτων, το παρελθόν της και το μέλλον. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, αν αναλογιστούμε πως το ΚΚΕ δεν χάνει ευκαιρία να διακηρύσσει πως ο ΣΥΡΙΖΑ «εκφράζει τη βούληση της άρχουσας καπιταλιστικής τάξης στη χώρα».

Νομίζω, παρ’ όλα αυτά, πως αυτή η διαπίστωση είναι λάθος. Νομίζω, δηλαδή, πως τα δύο κόμματα έχουν πράγματα να πουν στο μέτρο που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως αντίπαλα στο σύστημα και, από κοινωνική άποψη, στην ίδια μεριά του φάσματος. Πράγματι, στο μέτρο που ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ως ένας φορέας «ταξικής μεροληψίας», ενώ το ΚΚΕ ως κατεξοχήν πολιτικός εκφραστής των συμφερόντων της «λαϊκής οικογένειας», αντικειμενικά «έχουν πράγματα να μοιράσουν», άρα, θα έλεγα, και να συζητήσουν.

Μπαίνοντας, λοιπόν, σε αυτήν τη συζήτηση θέλω, όσο σχηματικά επιτρέπει ο χώρος μιας επιφυλλίδας, να πω πως η θεμελιώδης στρατηγική ιδέα που εισφέρει το ΚΚΕ στην παρούσα συνθήκη είναι πως δεν υπάρχουν προϋποθέσεις σημαντικών αλλαγών στον σύγχρονο κόσμο, παρά μόνο στον βαθμό που προηγηθεί η κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από τους εργαζόμενους. Από αυτήν την άποψη, το οποιοδήποτε εγχείρημα διακυβέρνησης, σαν αυτό καλή ώρα που υλοποιείται σήμερα στην Ελλάδα, είναι καταδικασμένο να αποτύχει. Πράγμα, που, κατά το ΚΚΕ, στην καλύτερη περίπτωση, θα σημαίνει υποχώρηση για τους εργαζόμενους, πολύ πιθανά, ωστόσο, να σηματοδοτεί μια ολοκληρωτική καταστροφή.

Αυτό που λέει, δηλαδή, το ΚΚΕ είναι πως, ακόμη κι αν η κυβέρνηση είχε τις καλύτερες προθέσεις –που δεν τις έχει, ως εκπρόσωπος τμημάτων των καπιταλιστών!– και πάλι η αποτυχία θα ήταν δεδομένη. Που σημαίνει: ή άμεσα επαναστατική σύγκρουση και μετάβαση ή, επί της ουσίας, το άγριο καπιταλιστικό παρόν, με ελάχιστες, μάλιστα, αποχρώσεις.

Προφανώς, η στρατηγική αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ είναι στους αντίποδες. Οι μέρες μετά την 25η Ιανουαρίου, έτσι, είναι ένα είδος έμπρακτης εφαρμογής αυτής της αντίληψης είτε στην εκδοχή του δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό είτε σε εκείνη του μεταβατικού προγράμματος. Η βασική ιδέα είναι πως πράγματα στην κατεύθυνση του ριζικού κοινωνικού μετασχηματισμού μπορούν να γίνουν πριν από τον σοσιαλισμό. Πράγματα καίρια, που αλλάζουν τις ζωές των ανθρώπων σήμερα κι έτσι διαμορφώνουν όρους και φρόνημα, για να αλλάξουν όλα πολύ περισσότερο αύριο. Πράγματα, που αλλάζοντας το σήμερα δίνουν τη δυνατότητα να διαμορφωθούν συσχετισμοί, χωρίς τους οποίους ο ριζικός κοινωνικός μετασχηματισμός, απολύτως επίκαιρος και αναγκαίος, θα παραμείνει στο σημείο του «να ’χαμε να λέγαμε».

Γιατί, αν δεν είναι δυνατόν να αλλάξει το παρόν, δεν θα έρθει το αναγκαίο κοινωνικά μετασχηματισμένο μέλλον.

Πάει να πει, το μέλλον είναι τώρα. Ή δεν υπάρχει μέλλον και η «υπόλοιπη ιστορία» θα είναι ένας τύπος αιώνιου παρόντος.

Αλλιώς, όσο κι αν δεν το παραδέχεσαι, πέφτεις στον μεσσιανισμό και τη συνακόλουθη αναγκαστική αναμονή, ως προς τα ουσιώδη. Τι νόημα έχει να αγωνίζεσαι για το μεροκάματο και τις ελευθερίες, αν η ανάλυσή σου λέει πως ο σημερινός –πραγματικά ολοκληρωτικός– καπιταλισμός δεν επιτρέπει την παραμικρή ρωγμή για τις επιδιώξεις των εκμεταλλευόμενων και των καταπιεσμένων κατηγοριών του πληθυσμού, για την πλειοψηφία του κόσμου;

Εδώ, λοιπόν, βρίσκεται η μεγάλη διαφορά.

Κι αν είναι το ΚΚΕ που έχει δίκιο, τότε δεν μπορούμε παρά να αποδεχτούμε πως το μέλλον μόνο χειρότερο μπορεί να είναι. Δεν μπορούμε παρά να είμαστε αυστηρά απαισιόδοξοι. Και δεν θα πρόκειται για την γκραμσιανή απαισιοδοξία της γνώσης, αλλά και γι’ αυτήν της βούλησής μας.

Πώς ν’ αλλάξεις τον κόσμο όταν η ελπίδα λείπει τόσο;

ΥΓ.: Αξίζει να σημειώσω πως η αρχική κομμουνιστική παράδοση υπήρξε κατεξοχήν «βουλητική», κόντρα στους «νόμους της ιστορίας». Ο Κάουτσκι ήταν που επέμενε πως πρέπει να είμαστε «ακριβώς στην ώρα» —περιμένοντάς τη να έρθει.

Δεν βρισκόμαστε πια ούτε καν στο τέλος τής αρχής. Είμαστε ήδη στην αρχή τού τέλους...

Δεν είναι μόνο που βαριέμαι σαν Μεξικανός σκύλος να υποστηρίξω αναλυτικά τον τίτλο. Είναι και που θεωρώ τόσο αυτονόητο το συμπέρασμα το οποίο διατυπώνεται σ’ αυτόν, ώστε κρίνω περιττή ακόμα και την παραμικρή αιτιολόγηση. Τουλάχιστον για όσους δεν έχουν κόκκινες κομματικές μαρμελάδες στα μάτια —αλλά και για εκείνους που πιστεύουν ότι ακόμα και ο σκληρότερος δημοκρατικός συγκεντρωτισμός πρέπει να έχει κάποια όρια... 

Σε είδα: να γράφεις παπαριές!

Γράφει σήμερα η Λένα Διβάνη από το στασίδι της στο Protagon, στη σειρά των σχολίων της υπό το γενικό τίτλο «Σε είδα:», όπου, με αφορμή διάφορα στιγμιότυπα και περιστατικά των οποίων υπήρξε, αληθινά ή λογοτεχνική αδεία, μάρτυρας, μας εκμυστηρεύεται τις σκέψεις της:

Σε είδα: να παίζεις το πατριωτικό χαρτί

Σε είδα να παίζεις το πατριωτικό χαρτί για να κερδίσεις το μισό ευρώ του ευαίσθητου διαβάτη. «Είμαι Έλληνας», μου είπες δείχνοντας την πινακίδα σου σα να ’ταν πιστοποιητικό που θα σου εξασφάλιζε έξτρα συμπόνια. Μόνο που ο άστεγος δεν έχει ιθαγένεια, φίλε μου, δεν έχει χρώμα, δεν έχει φυλή. Είναι άστεγος παντού. Και όλα τα παιδιά του Θεού που δεν έχουν φτερά χρειάζονται τουλάχιστον τη στέγη της συμπόνιας μας.

Εγκαλεί η καλή κυρία, εμμέσως πλην σαφώς, έναν άνθρωπο που κοιμάται στο πεζοδρόμιο για εκμετάλλευση και καπηλεία τού πατριωτισμού, επειδή δηλώνει Έλληνας και σημαιοστολίζει με την ελληνική σημαία το ‘‘σπίτι’’ του, με σκοπό να μαζέψει μερικές δεκάρες παραπάνω και να μείνει ζωντανός, έστω και ζώντας μια σκυλίσια ζωή. Και το κάνει αυτό από την ασφάλεια της ευμάρειας, του κύρους και, βέβαια, του ύψους τής πανεπιστημιακής της έδρας!  Δίχως να ντρέπεται, δίχως να κοκκινίζει! Ίσα-ίσα! Το κόβω ότι θα είναι πολύ υπερήφανη για τα παχιά της λόγια, τα γεμάτα από τις θλιβερές κοινοτοπίες τού χορτάτου —που, επιπλέον, είναι και «κάποιος»!

Για ποιο «πατριωτικό χαρτί» κάνει λόγο η κεχαριτωμένη; Την ελληνική κοινότητα επικαλείται με τους Έλληνες συγκάτοικους αυτής τής χώρας (να μη γράψω συμπατριώτες και επισύρω τους μύδρους της επί εθνικισμώ). Θα μπορούσε να πάει χθες βράδυ και να τη στήσει έξω από του Καραϊσκάκη, επικαλούμενος την κοινότητα με τους οπαδούς τού Ολυμπιακού, αφού προηγουμένως είχε φροντίσει να κάνει τις αντίστοιχες προσαρμογές στο χαρτονάκι του και να αλλάξει τη σημαία από γαλανόλευκη σε ερυθρόλευκη. Ή έξω από μια εκκλησία, δηλώνοντας τη θρησκευτική του κοινότητα του με τους πιστούς. Ή έξω από την αίθουσα της γενικής συνέλευσης ενός εργατικού σωματείου, επιδεικνύοντας το χαρτί απόλυσης από τη θέση εργατοτεχνίτη β´ στη  Χαλυβουργία Ελλάδος ΑΕ, ας πούμε, και αποδεικνύοντας την κοινότητά του με τους εργάτες. Η κοινότητα είναι το μήνυμα. Δεν είναι η σημαία.

Θα είχε πρόβλημα η κυρία καθηγήτρια, αν ο άτυχος άνθρωπος που έπιασε στο στόμα της είχε επικαλεστεί κάποια άλλη ταυτότητα, δηλαδή την κοινότητά του με ανθρώπους μιας από τις κατηγορίες που προανέφερα ή κάποιας άλλης; Κατά πάσα πιθανότητα, για να μην πω βεβαιότητα, όχι. Η κυρία Λένα Διβάνη δεν είναι, φαντάζομαι, αντιολυμπιακιά. Αν κρίνω δε από την αναφορά της στο Θεό, ούτε άθεη είναι. Και, ασφαλώς, δεν μου περνάει καν από το μυαλό πως είναι εναντίον τών εργατών (με την προϋπόθεση βεβαίως βεβαίως να μη θέλουν να επιβάλλουν ως νόμο το δίκιο τους...).

Είναι όμως «αντιεθνικίστρια». Αυτήν την κοινότητα, την εθνική, έχει στο στόχαστρο (κι ας είναι κι αυτή μία κοινωνική σε τελική ανάλυση κοινότητα, ακριβώς σαν όλες τις άλλες), όπως συμβαίνει με πολλούς από το «χώρο» της —αυτόν με τα χίλια ονόματα («κεντροαριστερά», «δημοκρατική παράταξη», «έλλογη αριστερά» και άλλα 997) και τον έναν ακριβή ορισμό («ακραίο κέντρο»). Γι’ αυτό και σηκώνει το δάχτυλο στον άστεγο της ιστορίας μας —με μετρημένη, «καθώς πρέπει» για τη θέση της και όχι υπερβολική αυστηρότητα, είναι αλήθεια.

Αλλά, για μια στιγμή! Ποια σηκώνει το δάχτυλο επί ...πατριδοκαπηλία, μην αναγνωρίζοντας καν το ελαφρυντικό τής δυστυχίας; Ας αντιγράψω το βιογραφικό της έτσι όπως εμφανίζεται στο Protagon, γραμμένο ασφαλώς από το αβρό και υπεράνω εθνικών κοινοτήτων χεράκι της, παραδίδοντάς την ταυτόχρονα και δίχως την παραμικρή τύψη εκεί που της αξίζει: στην κοινή χλεύη! Γιατί τι άλλο από περιφρονητική χλεύη αξίζει σε έναν άνθρωπο που, ενώ επιτιμά τον άστεγο συνάνθρωπο για την επίκληση της εθνικής του ταυτότητας, ο ίδιος έχει επιλέξει να ξετυλίγει την παράθεση των εννέα (9) ταυτοτικών στοιχείων που συμπεριλαμβάνει στο βιογραφικό του, με πρώτα πρώτα τα δύο που αναφέρονται στην πατρίδα του υπό την τοπική και την εθνική έννοια;;;

Είμαι Βολιώτισσα, είμαι Ελληνίς, είμαι συγγραφέας, είμαι καθηγήτρια Ιστορίας Εξωτερικής Πολιτικής στη Νομική Σχολή Αθηνών, είμαι σινεφίλ, είμαι θεατροφίλ, είμαι ταξιδιώτισσα, είμαι περίεργη αλλά όχι κίτρινη και ενίοτε είμαι kinder-έκπληξη. Έχω γράψει πολλά (ιστορικά, λογοτεχνικά, θεατρικά, μην μπούμε σε λεπτομέρειες, όποιος ενδιαφέρεται τα βρίσκει στα βιβλιοπωλεία) και έχω πει ακόμα περισσότερα. Πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν είναι κτήμα μου, εγώ δεν είμαι κτήμα κανενός, και ότι όλοι δικαιούμαστε να κυνηγήσουμε την ευτυχία. Δηλώνω ότι θα αγωνιστώ με πάθος για το δικαίωμα των ανθρώπων γενικώς και εμού προσωπικώς να ξυπνούν ότι ώρα θέλουν το πρωί και να λένε ελεύθερα ότι θέλουν μέχρι το βράδυ!

Να τελειώνουμε με τη μαλακισμένη εκδοχή τής Αναρχίας (και τα μαλακισμένα αλληλέγγυα που την περνούν για αυθεντική)

Καλή Ανάσταση!

Όσο κι αν φυσάει, να κρατήσουμε το κερί αναμμένο!

Μεγάλη Παρασκευή 2015

Ο Χριστός τού «αμήν λέγω υμίν ότι δυσκόλως πλούσιος εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών· πάλιν δε λέγω υμίν, ευκοπώτερόν εστί κάμηλον δια τρυπήματος ραφίδος διελθείν ή πλούσιον εις την βασιλείαν του Θεού εισελθείν», του «ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τω μη έχοντι, και ο έχων βρώματα ομοίως ποιείτω» και του «ουκ   ήλθον   βαλείν   ειρήνην,   αλλά μάχαιραν»   είναι κομμουνιστής και επαναστάτης. Και ο Λένιν τού «η προλεταριακή εξουσία δεν προσκυνάει τον πλούτο, αλλά βοηθάει τη φτωχολογιά, [...] η εξουσία αυτή δεν διστάζει να πάρει επαναστατικά μέτρα, [...] αφαιρεί τα περισσευούμενα προϊόντα από τους κηφήνες και τα δίνει στους πεινασμένους, [...] εγκαθιστά με τη βία τούς άστεγους στα σπίτια τών πλουσίων, [...] υποχρεώνει τους πλούσιους να πληρώνουν το γάλα, όμως δεν τους δίνει ούτε μια σταγόνα γάλα, αν δεν πάρουν όσο τους χρειάζεται τα παιδιά όλων τών φτωχών οικογενειών» είναι χριστιανός.

Έχει τόσο μεγάλη σημασία ποιανού το ξόδι θα συνοδεύσουμε σήμερα και ποιανού ιδέες προσδοκούμε να αναστηθούν;