Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Λίγα λόγια για τον Γιάννη Μπανιά


Όπως είναι γνωστό από χθες αργά το βράδυ, ο Γιάννης Μπανιάς πέθανε στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός μετά από μια δεύτερη, και σύντομη αυτή τη φορά, μάχη με τον καρκίνο. Άλλοι είναι αρμοδιότεροι να μιλήσουν γι’ αυτόν: οι σύντροφοί του, αυτοί που τον ήξεραν προσωπικά, οι άνθρωποι της γενιάς του σε τελική ανάλυση. Ωστόσο θέλουμε κι εμείς να πάρουμε το λόγο. Για να πούμε τι όμως, ‘‘παιδιά’’ μιας άλλης εποχής εμείς, χωρίς τις εμπειρίες και τα βιώματα, τα ‘‘παράσημα’’ και τις ‘‘πληγές’’, τη διαδρομή με μια λέξη ανθρώπων όπως ο Γιάννη Μπανιάς; Εκ των πραγμάτων δεν έχουμε να πούμε πολλά. Έχουμε όμως την πεποίθηση ότι, όσο λίγα κι αν είναι, έχουν τη σημασία τους.

Για μας, από τότε που αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε κάπως την πρόσφατη ιστορία τής ελληνικής πολυδαίδαλης Αριστεράς και να ‘‘γνωρίζουμε’’ πρόσωπα και πράγματα, ο Γιάννης Μπανιάς εκπροσωπούσε το κομμάτι εκείνο τών παλιών αριστερών που η όποια ‘‘αιρετικότητά’’ τους απέναντι στους σοσιαλισμούς τού εικοστού αιώνα, ακόμα και στις περιστάσεις που εκδηλωνόταν με έντονο ή απόλυτο τρόπο, δεν τους έσπρωξε στο λάθος να πετάξουν το ‘‘μωρό’’ μαζί με τα απόνερα —ή και την ίδια τη σκάφη! Αυτό ήταν το συμπέρασμα που έχουμε βγάλει από τη διαφωνία του για τη μετεξέλιξη του παλιού ΚΚΕ εσωτερικού σε ΕΑΡ και την πρόδηλη αποκομμουνιστικοποίηση του ρεύματος που ονομάστηκε ανανεωτική αριστερά, αλλαγή που, βέβαια, σηματοδοτούσε και την αποϊδεολογικοποίησή του, ιδίως μετά την κατάρρευση του ’89 – ’91.

Η υπόθεση αυτή τού κριτικού αναστοχασμού τού παρελθόντος, η διερεύνηση του τι κρατάει και τι πετάει κανείς απ’ αυτό, δεν είναι τόσο εύκολη δουλειά όσο δείχνει η μεταφορά τού ‘‘μωρού’’. Στην πραγματικότητα είναι το ακριβώς αντίθετο: μια βασανιστική και εξουθενωτική πορεία σε δύσβατα και συχνά απρόσιτα μονοπάτια που, συχνά, μοιάζει με περιήγηση στη δυστοπία τής ανθρώπινης τραγωδίας. Έχουμε όμως την εντύπωση ότι αυτή την πορεία δεν την εγκατέλειψε ποτέ ο Γιάννης Μπανιάς. Μπορεί να ξεστράτισε, μπορεί να χάθηκε κάποιες φορές στη διαδρομή, μπορεί κάποτε να πέρασε το φώς που φαινόταν στην άλλη άκρη τού τούνελ για την έξοδό του, ενώ δεν ήταν παρά το άλλο τρένο που ερχόταν ολοταχώς (ποιος ‘‘αναμάρτητος’’ μπορεί να τον λιθοβολήσει γι’ αυτά;), όμως την πορεία δεν την εγκατέλειψε. Ακόμα κι αν ήξερε —που ήξερε— ότι τα χρόνια που πέρασαν από την αρχή τής προσπάθειας ήταν πολλά και τα αποτελέσματα λίγα, η πίστη του στη διατήρηση αυτού τού περίφημου Κ —το πάπλωμα τού καβγά που χώρισε στα δύο το παλιό ΚΚΕ εσωτερικού— δεν πρέπει να τον εγκατέλειψε ποτέ. Και μπορεί ενδεχομένως για κάποιους από τους συντρόφους του αυτό που διαβάζουμε κάθε Κυριακή κάτω από τον τίτλο τής «Εποχής» («Για την κομμουνιστική ανανέωση, για το σοσιαλισμό») να μην είναι τίποτε περισσότερο από μια ξεθωριασμένη επιγραφή σε έναν χορταριασμένο τάφο, αλλά πιστεύουμε πως γι’ αυτόν δεν ήταν ούτε για μια στιγμή κάτι τέτοιο.

Μάλλον ήταν αυτό το καλάμι που, όπως ακούσαμε σήμερα στο Κόκκινο 105.5 να διηγείται ένας παλιός του σύντροφος, υποστήριζε από παλιά —εκεί, στη δεκαετία τού ’80 και στα πρώτα μαύρα χρόνια μετά τη σοσιαλιστική κατάρρευση— ότι έπρεπε να διατηρήσουμε, προκειμένου να συνεχίσουμε ίσα-ίσα να αναπνέουμε κάτω από το νερό, ίσα-ίσα να συντηρήσουμε ζωντανό το όραμα της πανανθρώπινης χειραφέτησης και συναδέλφωσης, μέχρι να περάσει η μπόρα και να γυρίσει πάλι ο καιρός… 

Καλό ταξίδι, σύντροφε. Και καλή λευτεριά!


ΥΓ  Έγραψα πριν ότι άλλοι τον ήξεραν προσωπικά κι όχι εμείς. Υπάρχει όμως ένας από εμάς που είχε την ευκαιρία πριν λίγα χρόνια να τον γνωρίσει κάπως. Ήταν σε μία ανοιχτή πολιτική εκδήλωση της ΑΚΟΑ. Εκεί είχε ‘‘καβγαδίσει’’ για κάποιο ζήτημα με μερικούς συντρόφους του. Στο κλείσιμό του ο Γιάννης Μπανιάς είχε σπεύσει να τον δικαιολογήσει και να τον ‘‘προστατέψει’’ κατά κάποιο τρόπο. Και μετά, όταν ο δικός μας πήγε να τον χαιρετήσει και να τον ευχαριστήσει, δίνοντας και κάποιες ‘‘εξηγήσεις’’ για την έντονη διαφωνία του, αφού συζήτησαν για λίγο, γύρισε στο τέλος και του είπε: «Λέμε να πάμε για κάνα κρασί. Είσαι; Κερνάει η ΑΚΟΑ.»

2 σχόλια:

Unknown είπε...

Πολύ καλό το κείμενό σας Λέφτηδες.
Πράγματι όλη η ουσία είναι η αναννέωση του κομμουνισμού και η επαναφορά του πραγματικού Μαρξισμού.

LeftG700 είπε...

Φίλε Μάρκο,


«Πραγματικός μαρξισμός»; Χμ… Αν υπολογίσουμε ότι το έργο τού Μαρξ δεν είναι ένα παγιοποιημένο και ‘‘κλειστό’’ σύστημα, μήπως είναι φαντασίωση ο ‘‘πραγματικός’’ μαρξισμός και η αναζήτησή του; (Κάτι ας πούμε σαν το άγιο δισκοπότηρο που αναζητούσαν οι ιππότες τής στρογγυλής τραπέζης.)

Όσο για την ανανέωση του κομμουνισμού, κρύβε λόγια! Δεν έχετε σκοτωθεί εκεί στον ΣΥΝ με αυτό το εγχείρημα, για να τα λέμε όλα! ;-)


Τα λέμε