Είναι δύσκολο να χαρακτηρίσει κανείς με μια μόνο λέξη μια ολόκληρη ταινία. Και μάλιστα μία ταινία για έναν εμφύλιο πόλεμο, δηλαδή τον μόνο «δικαιολογημένο» πόλεμο για έναν αριστερό (εκτός από τον αντιιμπεριαλιστικό-πατριωτικό) και ταυτόχρονα τον πιο παράλογο για όσους δεν βλέπουν την Ιστορία με ταξικούς όρους. Ωστόσο, για να δώσουμε το κεντρικό στίγμα των εντυπώσεών μας εκ προοιμίου, θα το αποπειραθούμε: Άνιση. Αυτή τη λέξη θα χρησιμοποιούσαμε, αν ήμασταν υποχρεωμένοι να εκδώσουμε την «ετυμηγορία» μας μονολεκτικά. Υπενθυμίζοντας ότι πρόκειται για «ετυμηγορία» που αφορά σε μία κινηματογραφική ταινία, δηλαδή ένα έργο τέχνης, έστω και της 7ης, δηλαδή της πιο πρόσφατης . Αυτή η υπενθύμιση είναι νομίζουμε αναγκαία, μια και πολύ από το μελάνι που χύθηκε για την ταινία, χύθηκε ερήμην αυτού του γεγονότος.Μορφή…
Πού εντοπίζονται οι ανισότητες λοιπόν της ταινίας; Σε πολλαπλά επίπεδα θα λέγαμε. Πρώτα απ’ όλα στην κινηματογράφηση: Ο Βούλγαρης αφιερώνει πολλά μέτρα φιλμ για να καταγγείλει τον πόλεμο δείχνοντας πόλεμο. Τίποτα το κακό σ’ αυτό. Όμως είναι σ’ αυτές ακριβώς τις σκηνές που η ταινία πάσχει σοβαρά σε σύγκριση με τα πιο «ήσυχα» τμήματα της ταινίας -εκεί δηλαδή όπου ο Βούλγαρης πιστώνεται πολλούς σκηνοθετικούς πόντους, επιβεβαιώνοντας την ικανότητά του να αποτυπώνει την ατμόσφαιρα του θέματός του μέσα από τις καίριες «στιγμές» και τις «κρίσιμες» καταστάσεις, όταν ο φακός κοιτάζει «μέσα» κι «από κοντά». Και πάσχει κυρίως, επειδή σε μία αντιπολεμική ταινία -αυτό δεν είναι πάνω απ’ όλα η ταινία του Βούλγαρη, αντιπολεμική; Ή μήπως όχι;- ο μοναδικός λόγος συμπερίληψης πολεμικών σκηνών, εκτός από το «θέαμα» που πάντα φέρνει εισιτήρια, είναι η απεικόνιση της φρίκης του πολέμου και η αποτύπωση της αγωνίας του θανάτου. Όσο δυσκολευόμαστε να δεχθούμε ότι ο Βούλγαρης σκηνοθέτησε με εμπορικά κίνητρα, άλλο τόσο δυσκολευτήκαμε να βρούμε αντιπολεμική «ουσία» στις σχετικές σκηνές. Για παράδειγμα: Έχοντας δει την αριστουργηματική «Λεπτή, κόκκινη γραμμή» πριν από τρία και πάνω χρόνια -και μάλιστα στη μικρή οθόνη- βρίσκουμε ακόμα στη μνήμη μας και τη φρίκη και την αγωνία του πολέμου. Έχοντας δει την «Ψυχή Βαθιά» μόλις πριν από δέκα ημέρες δεν βρίσκουμε τίποτα, εκτός από δύο σκηνές κι ένα πλάνο -κι αυτά όχι «πολεμικά».
Έντονες ανισότητες και στο επίπεδο των ερμηνειών. Οι δύο μικροί πρωταγωνιστές, ο Ανέστης του Κυβερνητικού στρατού και ο Βλάσης του Δημοκρατικού, πολύ καλοί, τουλάχιστον στις συντριπτικά περισσότερες σκηνές. Εξαιρετική επίσης μας φάνηκε και η μικρή ανταρτοπούλα, η Φούλα, που κρυφοερωτεύεται τον Ανέστη. Καλή η Βικτωρία Χαραλαμπίδου στο ρόλο της «κολασμένης ψυχής» και γι’ αυτό άγριας αντάρτισσας Γιαννούλας. Καλός φυσικά και ο Βέγγος, αν και σ’ αυτόν τον τελευταίο προλάβαμε να δούμε τον «κλασικό Βέγγο» παρά την ολιγόλεπτη εμφάνισή του. Δεν μπορέσαμε να μην κάνουμε τη σύγκριση με τον Βέγγο του «Όλα είναι δρόμος» του ίδιου σκηνοθέτη, όπου εκεί, η παλιά, γνωστή κινηματογραφική περσόνα του ήταν αόρατη κι ας κρατούσε μόνος του το 1/3 της ταινίας. Από εκεί και πέρα: Απλώς «αξιοπρεπής» ο Γιώργος Συμεωνίδης στο ρόλο του μάχιμου αξιωματικού των κυβερνητικών, αλλά κακός, ειδικά στο πρώτο μέρος, ο «ομόλογός» του από την πλευρά των ανταρτών καπετάν-Ντούλας και κάκιστος, σχεδόν καρικατούρα, ο Μίλτος Πολυβίου στο μικρό αλλά κομβικό ρόλο του Αμερικανού στρατηγού Βαν Φλητ.
Άνισο και το «ξετύλιγμα» της ταινίας. Πλαδαρό και αμήχανο, με διαρκή κίνηση, αλλά σημειωτόν, στο πρώτο μέρος όπου -παραδόξως!- κυριαρχούν οι σκηνές μάχης, πιο δεμένο και νευρώδες στο δεύτερο. Θέμα μοντάζ; Ίσως. Χωρίς να είμαστε όμως ειδικοί, νομίζουμε ότι περισσότερο οφείλεται στην ίδια τη δομή του σεναρίου.
Στην αναπαράσταση της εποχής ο Βούλγαρης μόλις που καταφέρνει να περάσει τη βάση. Θυμόμαστε τα «Πέτρινα χρόνια», το εξαιρετικό και παραγνωρισμένο «Ακροπόλ», ακόμα και τις πρόσφατες «Νύφες». Και στις τρεις αυτές ταινίες του «μεταφερθήκαμε», σε άλλη λιγότερο σε άλλη περισσότερο, στην εποχή τους. Όχι όμως στην «Ψυχή Βαθιά». Τι φταίει; Οι χώροι είναι αυθεντικοί, οι φυσιογνωμίες των πρωταγωνιστών συμβατές με την εποχή (ένα-δυό εξαιρέσεις δεν δημιουργούν πρόβλημα), οι κομπάρσοι από τις γύρω περιοχές -άνθρωποι της υπαίθρου, τα κοστούμια χωρίς παραφωνίες. Θα το αποδίδαμε κυρίως σε δύο παράγοντες: Στην αμήχανη και κάπως «πρωτόλεια» σκηνοθεσία των πολεμικών σκηνών και -κυρίως- στην παρεμβολή των ανταρτών με την ομαδική εκφώνηση του συνθήματος «ψυχή βαθιά» στο ομώνυμο τραγούδι το οποίο όμως ακούγεται σε voice over (το ίδιο το τραγούδι μας φάνηκε επίσης εκτός εποχής).
Τέλος, η φωτογραφία είναι σε πολλές περιπτώσεις εξαιρετική (σε μερικές όμως συμβατική), ενώ η μουσική του Αγγελάκα δένει ικανοποιητικά με την ταινία, χωρίς όμως να την απογειώνει. Ίσως αυτό να συνέβαινε, αν το καλύτερο κομμάτι της δεν ακουγόταν, δυστυχώς, στα γράμματα των τίτλων τέλους.
…Και περιεχόμενο
Τι ήθελε να πει με όλα αυτά που αξιολογήσαμε παραπάνω ο Βούλγαρης; Θα μπορούσαμε, όπως κάναμε με τη γενική εντύπωσή μας από την ταινία, να συμπυκνώσουμε με μία λέξη το περιεχόμενό της; Και ποιό θα λέγαμε ότι ήταν αυτό; Αντιπολεμικό; Ηρωικό; Αντιεμφυλιοπολεμικό; Ανθρωπιστικό; Συμφιλιωτικό; Ανθρώπινο; Αντιπολιτικό (με την έννοια του απολιτικού); Όποια λέξη κι αν διαλέξουμε θα είμαστε μέσα. Και είμαστε σίγουροι ότι κάθε μία από αυτές τις λέξεις αντιπροσωπεύει το πρίσμα μέσα από το οποίο θα «διαβάσει» την ταινία η αντίστοιχη μερίδα θεατών. Γι’ αυτό, η μοναδική λέξη που βρίσκουμε είναι μία, ουσιαστικά μη-λέξη, με την έννοια ότι δεν προσδιορίζει τίποτα άλλο εκτός από την «αντίσταση» της ταινίας να προσδιοριστεί: Αντιφατικό. Φαίνεται ότι κάπου ο Παντελής Βούλγαρης έχασε το δρόμο του.
Αν συμβαίνει αυτό, γιατί συμβαίνει; Νομίζουμε επειδή γύρισε το «Βαθιά Ψυχή» με τη δική του ψυχή διχασμένη. (Όχι χαμένη, όπως άδικα γράφτηκε. Διχασμένη. Κι αυτό έχει μεγάλη διαφορά). Για την ακρίβεια, η ταινία δείχνει ότι διχάστηκαν και οι δύο ψυχές του: Και η σκηνοθετική και η πολιτική.[1]
Ο διχασμός της σκηνοθετικής του ψυχής φαίνεται από το ότι ενώ θέλησε να μιλήσει για τον Ελληνικό εμφύλιο μέσα από τη μικροϊστορία, δηλαδή τις τραγωδίες των απλών ανθρώπων που πήραν μέρος σ’ αυτόν, λοξοδρομεί στη μεγάλη εικόνα της πολιτικής -και μάλιστα εγκαινιάζει αυτή τη λοξοδρόμηση από την αρχή της ταινίας! Μοιραία, αφού όντως «κοιτάζει» τον εμφύλιο μέσα από τις προσωπικές τραγωδίες, στις παρεκβάσεις του αυτές είναι αποσπασματικός. Κι όταν είσαι αποσπασματικός, δεν μπορείς να καλύψεις αποτελεσματικά το πολιτικό υπόβαθρο ενός εμφυλίου πολέμου μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Άρα το ερώτημα αναδύεται αυτομάτως: Γιατί έμπλεξε με αποτέλεσμα να τα μπλέξει (αλλά και να «μπλέξει» με τις αριστερές κριτικές);
Όσο για την πολιτική του ψυχή -αλήθεια, ποια είναι η πολιτική ψυχή του Παντελή Βούλγαρη; Μα θέλει και ρώτημα; Οι ταινίες του, οι συνεντεύξεις του, η στάση ζωής του δεν δείχνουν ξεκάθαρα ότι ο Βούλγαρης είναι ένας δικός μας, ένας αριστερός; Και πραγματικά απορούμε: Όσοι το αμφισβήτησαν με αφορμή την ταινία, τόσο στραβοί ήταν όταν την έβλεπαν;
Η αριστερή πολιτική ψυχή λοιπόν του Παντελή Βούλγαρη διχάστηκε κι αυτή στο γύρισμα της ταινίας. Διχάστηκε μεταξύ της πρόθεσής του να γυρίσει μία ταινία αντιπολεμική και των βαθιών συναισθημάτων της αγάπης του για τους ηττημένους του Δημοκρατικού στρατού, την ένοπλη και επαναστατημένη Αριστερά του εμφυλίου. Ποιο «κομμάτι» της ψυχής του νίκησε; Μα το αριστερό! Έτσι δεν καταφέρνει να κάνει μια ταινία ουσιαστικά αντιπολεμική, δηλαδή αντιηρωική. Και η ταινία του δείχνει καθαρά σε ποιο στρατόπεδο από τα δύο περίσσεψε ο ηρωισμός.
Το δείχνει στις μάχες. Το δείχνει στις ανάπαυλες των μαχών. Το δείχνει στην απόδοση των τιμών προς τους νεκρούς αντάρτες από τους συντρόφους τους, όπου, για οικονομία στις σφαίρες, αντί για τιμητικές βολές ανοιγοκλείνουν τα κλείστρα των όπλων τους. Το δείχνει στο στρατοδικείο και στην εκτέλεση των ανταρτών. Το δείχνει στην προμελετημένη αυτοκτονία του καπετάν-Ντούλα. Τι κι αν παρουσιάζει τους Έλληνες επιτελάρχες αξιωματικούς να δυσανασχετούν για τη χρήση των βομβών ναπάλμ σε μία από τις πιο ατυχείς οπωσδήποτε σκηνές της ταινίας; (Σεναριογράφοι δεν είμαστε, αλλά πόσο καλύτερο θα ήταν να δινόταν αυτό που στην πραγματικότητα θέλει να πει ο Βούλγαρης μέσα από το διάλογο δύο απλών κυβερνητικών φαντάρων στο θέαμα του βουνού που καίγεται και στη σκέψη «των φουκαράδων που είναι ’κει πάνω»;). Τι κι αν παρουσιάζει μεγαλόψυχο τον ανθυπολοχαγό Τριαντάφυλλο απέναντι στον ηττημένο αντίπαλο ή πρόθυμο να μεσολαβήσει για να σώσει απ’ το απόσπασμα το 14χρονο ανταρτόπουλο; Η συγκίνηση, έστω κι αν ο Βούλγαρης δεν αποφεύγει ολότελα το «μελό», προέρχεται πάντα από τους ηττημένους. Κι αν κυλήσει ένα δάκρυ στην αίθουσα από τους θεατές, αυτό θα είναι αριστερό δάκρυ.
Και αυτό ακριβώς το αριστερό δάκρυ είναι που παραγνωρίζουν όσοι εξ αριστερών καταδίκασαν (καταδίκασαν, όχι κριτικάρισαν) την ταινία. Δηλαδή τη δύναμη των συναισθημάτων και τη συγκίνηση που απελευθερώνει η ταινία. Ίσως γιατί ξεχνούν πως, εκτός από την αλήθεια, μπορεί και το συναίσθημα να είναι επαναστατικό…
ΥΓ: Είναι γεγονός πως κάθε συμβάν -άρα και μία ταινία- διαδραματίζεται σε δύο φάσεις. Η πρώτη είναι αυτό το ίδιο το συμβάν. Η δεύτερη, η συζήτηση γύρω από το συμβάν. Γι’ αυτή τη δεύτερη φάση της ταινίας, για την κριτική της κριτικής δηλαδή, στο επόμενο σημείωμά μας.
[1]Αποκαλυπτική γι’ αυτό ακριβώς το σημείο είναι η συνέντευξη του Παντελή Βούλγαρη στο «Lifo». Αξίζει να τη διαβάσετε με προσοχή.
34 σχόλια:
είστε καλοπροαίρετοι και αυτό είναι καλό. η ταινία δεν με συγκίνησε καθόλου, μάλλον με εξόργισε το δε τέλος με τα πυροτεχνήματα και την απορία αν "νικήσαμε" με έστειλε κανονικά.
λ.κ.
Φίλε λ.κ.,
Θα ήταν χρήσιμο -για εμάς μάλιστα θα λέγαμε πολύτιμο- να μας εξηγούσες λίγο πιό αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους η ταινία όχι μόνο δεν σε συγκίνησε, αλλά και σε εξόργισε. Φυσικά, κάπου πηγαίνει ο νους μας, αλλά έτσι (με το τι νομίζουμε ότι εννοείς δηλαδή), δεν γίνεται διάλογος και πολύ περισσότερο δεν βρίσκεται άκρη. Οπότε, με την ησυχία σου κι όταν βρεις λίγο χρόνο, μας λες.
Τα λέμε.
Αν αφησουμε κατα μερος το αισθητικο κομματι της ταινιας αυτο που θα μπορουσαμε να πουμε ειναι οτι στρογγυλευει τα πραγματα και εχει ουτοπικο αιτημα..Δηλαδη πως να κλεισουν οι πληγες απο τον εμφυλιο οταν δεν εχει αναγνωριστει σε ολο του το ευρος ο ρολος του ΕΑΜ?
Εμενα με ενοχλει παντως που ολοι εμειναν στη συγκινηση και το μονο που τελικα ειναι να ειπωθει για τον εμφυλιο ειναι το ποσο τραγικος ηταν.. Αφηστε που κατα καποιο τροπο ολοι θεωρουν αυτο που συνεβη σα μαυρη τρυπα στην κατα τα αλλα ομορφη ιστορια της αντιστασης και της εθνικης συμφιλιωσης υστερα απο την απελευθερωση
Φίλε Γιούρι Γκαγκάριν καλημέρα,
Ειλικρινά, δεν είμαστε σίγουροι ποιο ήταν το κυρίαρχο στο μυαλό του Βούλγαρη όταν γύριζε την ταινία. Νομίζουμε ότι ούτε ο ίδιος μπορεί να το απαντήσει. Στη συνέντευξη που λινκάραμε (αν δεν τη διάβασες, κάντο, είναι διαφωτιστική) λέει σε ένα σημείο «ήταν άδικος γιατί μπορούσε να αποφευχθεί». Δεν λέει «ήταν άδικος γιατί δεν υπήρχαν αιτίες» ας πούμε ή γιατί «είναι αμαρτία ο “αδερφός” να σκοτώνει “αδερφό”» όπως είναι οι κυρίαρχες απόψεις σε όσους βάζουν το έθνος πάνω απ’ την τάξη. Έπειτα είναι και τα προσωπικά βιώματα. Στην ίδια συνέντευξη αναφέρει για δύο συγγενείς του που χάθηκαν, ο ένας από δω κι άλλος από κει. Ή πάλι μπορεί να φταίει ότι την είχε πολλά χρόνια στο μυαλό του κι ότι διάβασε ένα κάρο βιβλία. Μαζεύτηκαν ολ’ αυτά κι έγιναν κουβάρι στο μυαλό του; Μπορεί να ’ναι κι αυτό, τι να πούμε… Πάντως, αν ήθελε να κλείσουν οι πληγές, δεν το καταφέρνει. Το ότι δείχνει πως η ζωή συνεχίζεται (φυσικά συνεχίζεται, γίνεται αλλιώς;) δεν σημαίνει ότι κλείνει πληγές.
Τώρα ότι στρογγυλεύει τα πράγματα, τα στρογγυλεύει. Αλλά εδώ μπαίνουμε κι εμείς, οι αριστεροί δηλαδή, στη συζήτηση. Και η ταινία είναι μια πολύ καλή αφορμή να ξαναμιλήσει η Αριστερά για τον εμφύλιο. Μεταξύ της και με τον κόσμο. Έτσι μπορεί ένα μέρος από μας τους νέους να μάθει πέντε πράγματα, να διαβάσει και κανένα βιβλιαράκι… Σ’ ένα αριστερό μπλογκ (regimientocinqo.wordpress.com) έγραψε κάποιος σ’ ένα σχόλιο ότι δύο κοπελιές που καθόντουσαν στην πίσω σειρά λέγανε η μία στην άλλη κατά τη διάρκεια της προβολής: «Ρε συ, πότε γίνανε ολ’ αυτά; Δεν έχω ιδέα!». «Ξέρω ’γω ρε συ; Μάλλον στη χούντα»! Καταλαβαίνεις δηλαδή τι γίνεται; Χάος! Ορίστε λοιπόν που έχουμε την ευκαιρία να πούμε πέντε πράγματα ως Αριστερά. Όχι όμως «φτύνοντας» τον Βούλγαρη!... Και γι’ αυτή τη συζήτηση η συγκίνηση που προξενεί η ταινία είναι πολύτιμη. Και ξέρεις γιατί; Το γράψαμε και θα το ξαναπούμε: Είναι συγκίνηση κυρίως για τους χαμένους. Για την Αριστερά δηλαδή. Δουλεύει υπέρ των ιδεών μας. Με την προϋπόθεση να δουλέψουμε κι εμείς όμως λίγο, έ; Κι άμα δουλέψουμε σωστά, αυτά που νομίζει ο κόσμος θα τα ξανασκεφτεί. Και δουλειά σωστή σημαίνει να συζητήσουμε για την ταινία και τον Ελληνικό εμφύλιο «ήρεμα, ήσυχα κι απλά». Χωρίς «κραυγές» δηλαδή…
Τα λέμε.
Δουλευει υπερ των ιδεων μας?
Τι λετε?
Το μονο που συμβαινει ειναι ο ευνουχισμος της αριστερης σκεψης αφου πια "ολοι εχουν αριστερες ανησυχιες" αλλα αυτοι που μιλουν για κομμουνισμο ειναι κατι εξωτικα φρουτα που το μονο που κανουν ειναι να αναπαραγουν ολες τις "λανθασμενες ιδεολογιες του 20ου αιωνα."Συμφιλιωθηκαμε πια" και τωρα ειναι η ωρα για μια "αλλη" αριστερα που το κυριο χαρακτηριστικο της ξερετε ποιο ειναι? Ο ηθικισμος..Σ αυτη τη βαση ολοι αριστεροι ειναι πλεον..Δηλαδη κανενας
Παιδιά καλησπέρα, νάμαστε πάλι.
Θα ήθελα, ως μη αριστερός (σίγουρα), αλλά και ως μη ,γενικώς, χρωματισμένος να κάνω μια τοποθέτηση στο θέμα.
Το έργο δεν το είδα, ούτε πρόκειται να το δω. Το γιατί το εξηγώ στο blog μου.
Διάβασα τα μέχρι σήμερα (ανάρτηση και σχόλια) σχετικά.
Επιτρέψατέ μου, λόγω μεγαλύτερης χρονικής συνάφειας με τα γεγονότα, αλλά και προσωπικού πόνου από το αδικοχυμένο οικογενειακό αίμα (ηρώων της δικής σας πλευράς) να κρατήσω ένα πικρό μελαγχολικό χαμόγελο. Πικρό και καθόλου ειρωνικό, μ’ αυτά που διαβάζω.
Δυστυχώς κάποιες νοοτροπίες δεν πρόκειται ν’ αλλάξουν. Τόσο το χειρότερο γι’ αυτές. Γι’ αυτό και θα διαιωνίζεται το σημερινό χάλι.
Για το τεχνικό μέρος του φιλμ δεν τίποτα να πω, προφανώς, μια και το αγνοώ. Για τον κ. Π. Βούλγαρη, από τα δικά σας σχόλια εικάζω ότι, παρ’ όλη τη πολιτική του τοποθέτηση και προδιάθεση, νομίζω ότι έρχεται πιο κοντά μου, μάλλον αποπλυμένος από την ένταση που δημιουργεί η χρονική γειτνίαση με τα γεγονότα.
Για την ουσία του όλου δράματος επιμένω, με πολλή οργή και αγανάκτηση, στους χαρακτηρισμούς ά δ ι κ ο ς και α ν ό η τ ο ς πόλεμος.. Γιατί, απλούστατα, όσα συνέβησαν δεν έπρεπε να συμβούν μια και η έκβασή του ήταν προαποφασισμένη και προδιαγεγραμμένη. Και όλοι οι ηρωισμοί πήγαν επί ματαίω. Τζάμπα το αίμα, τζάμπα οι θυσίες, τζάμπα οι συνέπειες. Δυστυχώς οι συμφωνίες των Μεγάλων αναιρούν τα πάντα. Και μένει μόνο το συναίσθημα του πόνου και της οδύνης που, με τον καιρό, μετατρέπεται σε οργή. Εννοείται απ’ αυτούς που έχουν νου και σκέφτονται και δεν αποτελούν αγελαία μάζα.
Ο άδικα σπαταλημένος ηρωισμός είναι αδικαίωτος ηρωισμός. Το ΓΙΑΤΙ θα πλανάται πάντα και προ.
Και το μόνο που θα παραμένει, αυτό που διαφορίζει την ελληνική «αριστερά» απ’ όλες τις «αριστερές» του κόσμου , είναι η ρεβανσιστική διάθεση που την κάνει συμπλεγματική και φανατισμένη. Αυτό το «δικό μας» και «δικό τους». Αυτό που την διώχνει από τα σύγχρονα προβλήματα και τη καθηλώνει στο χθες.
Κοιτάξτε πως λειτουργεί π.χ. η γαλλική αριστερά. Ένας πολιτικός σχηματισμός χωρίς βαρίδια και προκαταλήψεις.
Εμείς , εκεί, κολλημένοι ! Να νικάει η ομάδα ! Έστω με γκολ στο 90’, κι ας είναι κι οφσάιντ. Να νικάει η ομάδα ! Κι ας είναι κουρέλα !
ΥΓ. Ξέρω, ξέρω, τι με περιμένει ! Και που να δείτε, σε λίγο, τι ετοιμάζω στο blog μου σχετικά με τις αριστερές προκαταλήψεις !
Διόρθωση
".. δεν έχω τίποτα να πώ,..."
Ετσι...Για ολα φταινε οι αλλοι!
Ειναι προφανες οτι το κινημα του ΕΑΜ το θεωρεις κι αυτο αποκυημα των σχεδιασμων των μεγαλων δυναμεων..Γιατι αμα δε βλεπεις την ιστορικη συνεχεια που υπαρχει μεταξυ ΕΑΜ και εμφυλιου μαλλον εισαι επηρεασμενος απο τη μυθολογια της αντιστασης και τη δαιμονοποιηση του ΚΚΕ και του εμφυλιου..
Αναρωτιεμαι αν γνωριζεις οτι η ιστορια σε πολλες της φασεις ωθηθηκε απο εμφυλιους..Δεν εχω ακουσει κανενα να χαρακτηριζει τον ισπανικο αδικο και ανοητο ουτε φυσικα περισσοτερο τον Αμερικανικο..
Φίλε Γιούρι Γκαγκάριν,
Βρε Γιούρι θέλει συζήτηση για το αν η ταινία, στην περίπτωση που δημιουργεί συγκίνηση και ταύτιση, το κάνει προς όφελος της Αριστεράς; Δεν νομίζουμε. Μην αφήνεις τις όποιες διαφωνίες σου -πολλές από τις οποίες συμμεριζόμαστε- να σε παρασύρουν σε λάθος ανάγνωση των θετικών της ταινίας.
Και μη φορτώνεις όλα τα κακά σε μία ταινία. Στην οποία ούτε καν υπονοείται ότι όσοι μιλούν για κομμουνισμό «είναι εξωτικά φρούτα» ή ότι αυτός είναι μία από τις «λανθασμένες ιδεολογίες του 20ου αιώνα». Μην τρελαίνεσαι, μια ταινία είναι που στο κάτω-κάτω δεν τη γύρισε και το τμήμα πολιτισμού του ΓΕΣ!
Και ας πούμε ότι ο Βούλγαρης θέλει να μιλήσει για συμφιλίωση. Πόσο νομίζεις ότι το καταφέρνει σε ανθρώπους ας πούμε της ηλικίας μας που στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι απολιτίκ (μιλάμε για τους καλόπιστους); Για μας πολύ λίγο κι αν. Για δύο λόγους. Πρώτον γιατί η ίδια η ταινία που αυτός έφτιαξε, σε πολλά σημεία φεύγει απ’ τα χέρια του και λειτουργεί υπέρ της Αριστεράς, θέλει δεν θέλει. Και δεύτερον γιατί οι καλόπιστοι τείνουν να ταυτίζονται με τους χαμένους που τους στήνουν στον τοίχο κι όχι με τους νικητές που εκτελούν 14χρονα παιδιά!
Τα λέμε.
Για καθηστε ρε παιδια..Που ειδατε οτι φορτωνω τα παντα σε μια ταινια? Για την ταινια δεν αναρτηθηκε το ποστ? Τι επρεπε να γραψω δηλαδη? Απλα με αφορμη την ταινια λεω για τις δοξασιες που ουτως η αλλως κυκλοφορουν και η ταινια αναπαραγει..
Παιδιά, καλημέρα.
Οι αριστερόστροφες πρακτικές αυτοπροστασίας είναι γνωστές και χαρακτηριστικές. Εφ’ όσον η, δι’ επιχειρημάτων, πειθώ είναι χλωμή έως αδύνατη , άρα αμφιβόλου αποτελεσματικότητος, επιστρατεύονται άλλα, δραστικότερα, μέσα για την απέλπιδα περιχαράκωση του χώρου των ανεδαφικών μας απόψεων.
Όπως, π.χ. το «Σιδηρούν Παραπέτασμα», το Τείχος του Βερολίνου, οι παρωπίδες στα μάτια, οι ωτοασπίδες, η πλύση εγκεφάλου, τα γκούλανγκς, η πλαστογράφηση της Ιστορίας και διάφορες άλλες αντιδημοκρατικές διαδικασίες.
Στα γνωστά αυτά πλαίσια εντάσσεται και η αδυναμία κατανοήσεως, από κάποιους, των όρων ά δ ι κ ο ς και α ν ό η τ ο ς που αποδίδω στον ελληνικό εμφύλιο και τον άστοχο συσχετισμό του με άλλους εμφύλιους. ( ισπανικό, αμερικανικό, κλπ.).
Η προφανής ειδοποιός διαφορά, ας γίνει επί τέλους κατανοητό, είναι ότι στους άλλους εμφυλίους η έκβαση ήταν ανοιχτή. Στο δικό μας όχι. Ο αγώνας ήταν σικέ !
Ήταν προαποφασισμένο η Ελλάδα να μείνει στο Δυτικό μπλοκ ! Ότι κι αν έκαναν οι Έλληνες. Άρα γιατί να σπαταληθεί τόσο ανθρώπινο δυναμικό. Οι απλοί μαχητές, για τους οποίους αξίζει κάθε τιμή, αγωνίστηκαν και στον αγώνα και μετά στα ξερονήσια χωρίς να ξέρουν ότι ο αγώνας τους ήταν πουλημένος. Αυτοί έκαναν το χρέος τους συνεπείς στις ιδέες και τη συνείδησή τους. Όμως το μάταιο και το άσκοπο παραμένει.
Και η ευθύνη βαρύνει την ηγεσία για τις αποφάσεις που πήρε. Και που ήταν εγκληματικές.
Όλοι αυτοί που χάθηκαν χωρίς λόγο θα ήσαν, αν ζούσαν, μια πρώτης τάξεως πολιτική δύναμη ικανή να συμβάλει, στα πλαίσια της κοινοβουλευτικής νομιμότητας, σε κάποια άλλη, προοδευτικότερη πορεία ανάπτυξης του τόπου. Χωρίς επαναστάσεις, εξεγέρσεις και άλλες τριτοκοσμικές συμπεριφορές. Πράγματα τελείως «ντεμοντέ» για το σημερινό ευρωπαϊκό πολιτικό γίγνεσθαι. Κρίμα που νέοι άνθρωποι δεν μπορούν να πιάσουν τα μηνύματα των καιρών και να μπουν σωστά στο πολιτικό παιχνίδι.
Βεβαίως τα στεγανά του χώρου δεν επιτρέπουν την, εξ αριστερών, ομολογία της αλήθειας και, κατά τα γνωστά, μαγειρεύεται μια άλλη «αλήθεια». Αυτή που εξυπηρετεί τη «γραμμή».
Όσοι διαθέτουν ανοιχτό μυαλό ας αναλογιστούν γιατί και πως έφαγε το σκοτάδι το Ζαχαριάδη. Πως και γιατί πουλήθηκε ο Βελουχιώτης, γιατί ο Πλουμπίδης κατηγορήθηκε σαν χαφιές και πράκτορας, κ.ο.κ.
Καλές οι «γραμμές», αλλά λίγη σκέψη και λίγος προβληματισμός δε βλάπτει.
ΥΓ. Παρατηρώ μια εκκωφαντική σιωπή από πλευράς LeftG700. Εικάζω τρία ενδεχόμενα.
Η με βαρέθηκαν και με σνομπάρουν, κατά τη γνωστή οργουελική πρακτική της απόλυτης κατάργησης, η συμφωνούν με τις θέσεις μου, η συμβαίνει κάτι άλλο που αδυνατώ να προσδιορίσω. Ίδωμεν .
Φίλε ORPHEAS,
Καλημέρα. Πριν σχολιάσουμε τη στάση σου απέναντι στην ταινία, επίτρεψέ μας κάτι για τον …εαυτό σου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αυτοπροσδιορίζεσαι ως μη αριστερός και αχρωμάτιστος. Αυτό από μόνο του συνιστά αντίφαση. Πέρα όμως απ’ αυτό: Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνουν οι πρωτοετείς της ΑΣΚΤ είναι πως το λευκό (το χρώμα των «αχρωμάτιστων» δηλαδή) είναι …χρώμα κι ότι πρέπει να το χειρίζονται ως χρώμα. Καταλαβαίνεις βέβαια τι θέλουμε να πούμε.
Όταν χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου ως αχρωμάτιστο περιγράφεις με έναν «βολικό» και ευφημιστικό όρο αυτό που εμείς οι αριστεροί αποκαλούμε αστάθεια της μικροαστικής τάξης που έχει την τάση να παλαντζάρει πότε προς τη Δεξιά και πότε προς την Αριστερά. Αυτό το βλέπουμε και σε σένα, κι ας συνομιλούμε εδώ και λίγο μόλις καιρό κι ας έχουμε διαβάσει λίγα από τα ποστ που έχεις ανεβάσει στο μπλογκ σου. Για παράδειγμα: Για την ταινία (δηλαδή για τον εμφύλιο αφού δεν την έχεις δει) γράφεις όπως ένας δεξιός. Όχι φασίστας ή ταγματασφαλίτης, να μην παρεξηγούμαστε. Δεξιός. Για τον Τσε στις 11 Οκτωβρίου γράφεις όπως ένας …αναρχικός! Αυτές τις αντιφάσεις τις λες «αχρωματοψία». Εμείς τις χαρακτηρίζουμε ως τυπικά δείγματα της επαμφοτερίζουσας αντίληψης που έχουν οι μικροαστικές τάξεις για τα πράγματα. Το επαμφοτερίζον δεν είναι αντικειμενικό. Και όσο για το αντικειμενικό στην Ιστορία, αυτό σταματάει στην καταγραφή των γεγονότων. Όπως όμως φανταζόμαστε ότι ξέρεις, η Ιστορία δεν είναι απλώς ένα ληξιαρχείο γεγονότων. Είναι και η αφήγηση γι’ αυτά τα γεγονότα και βέβαια η ερμηνεία τους. Κι εκεί δεν υπάρχει αντικειμενική ματιά αλλά πάντα προσωπική και μεροληπτική.
Τώρα για τη στάση σου ως προς την ταινία. Κι εδώ παλαντζάρεις! Στο μπλογκ σου δηλώνεις ότι θέλεις να τη δεις αλλά αντιστέκεσαι στον πειρασμό επειδή ο Βούλγαρης είναι αριστερός και ξέρεις ότι θα μεροληπτήσει! (Κι έπειτα λες ότι οι αριστεροί είναι φανατισμένοι! Είμαστε σίγουροι ότι δεν θα είχες κανένα πρόβλημα να διαβάσεις την ιστορία του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου του Τσώρτσιλ ας πούμε, θεωρώντας τον «αντικειμενικό» -μην «κολλήσεις» στο παράδειγμα). Σ’ εμάς γράφεις ότι απ’ όσα λέμε φαντάζεσαι πως ο Βούλγαρης είναι πιο κοντά στις δικές σου απόψεις!
Πάψε να φαντάζεσαι και να υποθέτεις για την ταινία. Και πριν γράψεις για τις αριστερές προκαταλήψεις νίκησε πρώτα τις δικές σου: Πήγαινε να δεις την ταινία! Καλή Κυριακή.
Τα λέμε.
ΥΓ: Λες για τον εμφύλιο ότι ήταν «άδικος και ανόητος». Προσυπογράφουμε και επαυξάνουμε: Κάθε πόλεμος είναι άδικος και ανόητος! Το θέμα είναι γιατί «συνέβησαν όσα συνέβησαν» και βέβαια πώς θα φτάσουμε σε κοινωνίες χωρίς πολέμους, εμφύλιους ή μη, αδιάφορο.
ΥΓ2: Επιμένουμε να οραματιζόμαστε μια καλύτερη κοινωνία. Αν γι’ αυτό μας αποκαλείς ρεβανσιστές, so be it!
ΥΓ3: Για το σημερινό σου σχόλιο, αργότερα.
ΥΓ4: Όντως δεν μπόρεσες να το προσδιορίσεις κι ας είναι το απλούστερο: Δεν μας έβγαιναν τα κουκιά του ...χρόνου για να απαντήσουμε χθες!
Παρατηρω τη συνηθισμενη αυταρεσκεια ,που προκυπτει σε ανθρωπους που γνωριζουν καποια ιστορικα γεγονοτα,οι οποιοι σωνει και καλα θα ηθελαν σε μια ιστορικη στιγμη να ειναι ολα λυμενα και γνωστα οπως ακριβως τα εχουν λυσει και αυτοι..Οπως και να το κανουμε για το μεγαλο κινημα του ΕΑΜ το οποιο ηταν δημιουργος της ιστοριας δεν ηταν τιποτα λυμενο..Αυτο ειναι προφανες απο τα λαθη που γινονταν τοτε οπως ας πουμε η υπαγωγη του ΕΛΑΣ στις διαταγες του Σκομπι..Εμεις σημερα εχουμε ερμηνευσει την Ιστορια ,και αυτο ειναι μια πολυτελεια, με ορους "δυτικο μπλοκ" και τα λοιπα...Τοτε φυσικα δεν ειχαν αυτη τη δυνατοτητα.. Και σε τελικη αναλυση δε μπορουμε να παρακαμψουμε τους διωγμους που υπεστησαν οι αγωνιστες που εδωσαν αιμα στον αγωνα της αντιστασης απο τη κυβερνηση που "ευτυχως" μας εσπρωξε στο δυτικο μπλοκ...Βλεπω σε σενα orpheas τεραστια παραγνωριση της τρομοκρατιας υστερα απο την απελευθερωση..Οποτε αναγκαστικα θα τα ριξεις στο καταραμενο ΚΚΕ που ξεκινησε ενα εκ των προτερων καθορισμενο εμφυλιο..
Φίλε Γιούρι,
Καλημέρα και σε σένα. Όταν λέμε ότι φορτώνεις όλα τα κακά σε μία ταινία, εννοούμε το εξής:
Γράφεις:
«Το μονο που συμβαινει ειναι ο ευνουχισμος της αριστερης σκεψης αφου πια "ολοι εχουν αριστερες ανησυχιες" αλλα αυτοι που μιλουν για κομμουνισμο ειναι κατι εξωτικα φρουτα που το μονο που κανουν ειναι να αναπαραγουν ολες τις "λανθασμενες ιδεολογιες του 20ου αιωνα."Συμφιλιωθηκαμε πια" και τωρα ειναι η ωρα για μια "αλλη" αριστερα που το κυριο χαρακτηριστικο της ξερετε ποιο ειναι? Ο ηθικισμος..Σ αυτη τη βαση ολοι αριστεροι ειναι πλεον..Δηλαδη κανενας».
Πιστεύεις ότι αναφέρεσαι στην ταινία, στην ουσία όμως αναφέρεσαι όχι στην ταινία, αλλά στις δεξιές ερμηνείες και αφηγήσεις με αφορμή την ταινία. Μα γι’ αυτό δεν φταίει ο Βούλγαρης, ούτε και οι αστοχίες και τα λάθη του. Για να στο πούμε αλλιώς: Ακόμα κι αν η ταινία είχε γυριστεί από το Τμήμα Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ, αφού ξεμπέρδευαν με την κατακεραύνωσή της, πάλι τα ίδια θα γράφανε ως προς το πώς πρέπει να βλέπει ο λαός τα γεγονότα του εμφυλίου και για το πώς πρέπει να είναι μία «σύγχρονη και εκσυγχρονισμένη Αριστερά»!
Αυτό εννοούσαμε. Όχι ότι είσαι εκτός θέματος, αλλά ότι κρίνεις την ταινία κινούμενος εκτός ταινίας. Καλή Κυριακή.
Τα λέμε.
Μα αγαπητοι leftg700 πως αλλιως θα κρινεις ενα εργο τεχνης αν οχι κινουμενος εκτος αυτου?
Αλιμονο μου αν το θεμα μου ηταν το μονταζ και ο Βουλγαρης
Φίλε Γιούρι,
Καταλαβαίνουμε ότι εννοείς πως πρέπει να έχουμε μια ευρύτερη κριτική ματιά για το έργο τέχνης και τα συμφραζόμενά του. Καμιά αντίρρηση. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η κριτική μας θα κινηθεί και ερήμην (με την έννοια της παρανάγνωσης) ενός συγκεκριμένου έργου τέχνης, δεν συμφωνείς; Κάτι τέτοιο, εκτός του ότι δεν είναι έντιμο, μπορεί να μας οδηγήσει και σε τελείως λάθος μονοπάτια. Π.χ. να πετάξουμε το μωρό μαζί με τα νερά του μπάνιου του, κατά τη γνωστή έκφραση.
Τα λέμε.
Μου λετε πως αναφερομαι στις "δεξιες ερμηνειες"..Κανετε λαθος..Αναφερομαι στην κυριαρχη ιδεολογικη προσεγγιση που δυναται να γινει "κοινος νους"..Και "απολιτικ" που λανθασμενα αναφερετε σε παραπανω σχολιο
Το θεμα μου δεν ειναι η ευρυτερη ματια..Ειναι η αναγκαστικη εκφορα ενος λογου που να στοχευει τουλαχιστον στην αλυσιδα των νοηματων που συνοδευουν ενα εργο..
Φίλε Γιούρι,
Μη μας αδικείς. Δεν νομίζουμε να δίνουμε την εντύπωση ότι αγνοούμε πως το "απολιτίκ" είναι πολιτική στάση που ευνοεί τη διατήρηση της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Χρησιμοποιήσαμε τον όρο τελείως συμβατικά, όπως συνήθως χρησιμοποιείται στην καθημερινή γλώσσα.
Κατά τα άλλα, νομίζουμε πως είναι καιρός να κάνουμε μία συνόψιση των απόψεών μας, για να μην ανακυκλώνεται άσκοπα μία ενδιαφέρουσα συζήτηση και για να επανασυνδεθούμε με την αφορμή της συζήτησης. Θα την κάνουμε λίγο αργότερα.
Τα λέμε.
Μην αδικειτε ουτε εμενα καταλαβαινω πως λετε το "απολιτικ" αλλα με ενοχλει οταν χρησιμοποιειται ο ορος για να δηλωσει το "ενδιαφερον" των αριστερων και την απαθεια των "περισσοτερων νεων"..Κατα βαση ειναι ναρκισσιστικη η δηλωση και προσβλητικη για τους αλλους και δε βοηθα να σε ακουσουν..Noμιζω η πιο εντιμη σταση ειναι να αντιμετωπιζεις τις αποψεις των αλλων ως εχουν και αν χρειαστει να συγκρουστεις και να γινεις και εριστικος..Ετσι δινεις τη δεουσα αξια στην αποψη του αλλου..Αν δειχνεις σε καποιον οτι η αποψη του μπορει ακομα και να σε εξοργιζει πιστευω θα σε σεβαστει αφου η υποκειμενικοτητα του βρισκει ανταποκριση στην πραγματικοτητα
Φίλε Γιούρι,
Ο.Κ., διαλευκάνθηκε εκατέρωθεν η παρερμηνεία.
Τα λέμε.
ΥΓ: Και συμφωνούμε 100% μαζί σου για τον "κρυφό" ναρκισσισμό πολλών αριστερών όταν χρησιμοποιούν τον όρο "απολιτίκ"!
Τα λέμε.
Συντροφοι καλησπερα.Καταρχην ξερω οτι χρωσταω μια τοποθετηση για το θεμα των λιμενεργατων.Δυστυχως δεν καταφερα να ειμαι συνεπης γιατι ειχα μεινει 15 μερες χωρις υπολογιστη.Θα τοποθετηθω με την πρωτη ευκαιρια που καποιο ποστ θα πραγματευεται αντιστοιχη θεματολογια.(Ευχαριστω για το ενδιαφερον,ο πατερας μου ζει και βασιλευει,στο χωριο του στα Λευκα Ορη).Οσο για τη συζητηση εδω,δεν καταλαβα αν αφορα την ταινια η τον εμφυλιο.Δεν θα σχολιασω τιποτα απο τα δυο.Για τον εμφυλιο,ο καθενας μετα απο τοσα χρονια,εχει βγαλει τα συμπερασματα του και δυσκολα αλλαζει.Για τις ταινιες,γενικως,δεν χωραει πολυ συζητηση.Ειτε σου αρεσει,ειτε δεν σου αρεσει.Η τεχνη δεν πρεπει να κρινεται με πολιτικους ορους αλλα με αισθητικους.Ο σκηνοθετης φτιαχνει ενα εργο τεχνης,δεν γραφει ιστορια,δεν ειναι ιστορικος.Το εργο του καθενος,συνολικα,ειναι πολιτικη δηλωση και ως προς αυτο,συμφωνω και εγω, δεν πρεπει να εχουμε παραπονο απο τον Βουλγαρη..
Φίλε ORPHEAS,
Αναφερόμαστε στο τελευταίο σχόλιό σου και σου λέμε τα εξής:
Πρέπει να αποφασίσεις: Είτε είσαι κατά των εμφυλίων είτε όχι. Και πιο συγκεκριμένα, για τον Ελληνικό εμφύλιο, πρέπει να αποφασίσεις αν είσαι κατά επειδή ήταν προδιαγεγραμμένη η ήττα της Αριστεράς (αυτό πολλοί το συμμερίζονται εντός της Αριστεράς) ή επειδή γενικά είσαι κατά των επαναστάσεων. Στο σχόλιό σου είναι ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, δεν μπορούμε να βρούμε άκρη.
Φίλε Orpheas, σε κανέναν αριστερό δεν αρέσει που ο Πλουμπίδης κατηγορήθηκε για προδοσία. Και λοιπόν; Γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουμε ιδεολογία;
Εσύ, όταν έμαθες από τα βιβλία που έχεις διαβάσει ότι οι κρατούμενοι κομμουνιστές παραδόθηκαν με πρωτόκολλο (ως «σκεύη» δηλαδή) στους ναζί κατακτητές το ’41 από τους εκπροσώπους και τα όργανα της Ελληνικής αστικής τάξης, γιατί δεν άλλαξες;
Τα λέμε.
Φίλε Γιούρι,
Πού συμφωνούμε: Η ταινία έχει πολλά προβλήματα. Και από πλευράς αισθητικής και από πλευράς περιεχομένου. Απλοποιεί και δίνει αποσπασματικά -άρα παραποιεί- τα ιστορικά γεγονότα πράγμα που δημιουργεί προβλήματα στον αριστερό περί εμφυλίου λόγο, δεδομένου ότι ο Βούλγαρης είναι αριστερός. Ωστόσο (κι εδώ μπαίνουμε στο διαφορετκό τρόπο που την προσεγγίζουμε εμείς):
Πού διαφωνούμε: Εμείς πιστεύουμε ότι η συγκίνηση που δημιουργεί η ταινία είναι για το στρατόπεδο της Αριστεράς. Κι αυτό στις μέρες μας, που οι αριστερές ιδέες θεωρούνται απηρχαιωμένες και γενικά "για φτύσιμο" δεν είναι λίγο γιατί δημιουργεί ένα ευνοϊκό πλαίσιο για να εξηγήσουμε τις απόψεις μας.
Όμως προτείνουμε κάτι. Ας κάνουμε ένα τάϊμ-άουτ προς το παρόν. Μπορούμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση όταν ανεβάσουμε το κείμενο για την κριτική της κριτικής της ταινίας. Κανονικά, αυτό έπρεπε να είναι το επόμενο ποστ μας όπως είχαμε προαναγγείλλει. Ξεχάσαμε όμως την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης και βέβαια δεν υπολογίσαμε το σχόλιό σου που, όπως είδες, το κάναμε ποστ.
Τα λέμε.
Φίλε Passenger,
Σε χάσαμε! Και λέγαμε κι εμείς τι έγινες! Ευτυχώς σε ξαναβρήκαμε. Χαιρόμαστε και βέβαια χαιρόμαστε που ο πατέρας σου ζει και βασιλεύει!
Η συζήτηση εδώ αφορά στην ταινία που αφορά στον εμφύλιο. Όπως καταλαβαίνεις πάει μακριά η βαλίτσα.
Αν δεν την έχεις δει, πήγαινε. Θα ανεβάσουμε από βδομάδα ένα κείμενο το οποίο θα σχολιάζει τις κριτικές που γράφτηκαν για την ταινία. Και φυσικά είσαι καλεσμένος στη συζήτηση.
Τα λέμε.
Παιδιά, καλή εβδομάδα.
Ευχαριστώ γιατί μου δίνεται την ευκαιρία να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα. Και, ίσως, να προβληματιστείτε και σεις επ’ αυτών.
Όταν δηλώνω «μη αριστερός» δεν σημαίνει ότι, εξ ορισμού, αποκρούω κάθε τι που εκπορεύεται από το χώρο της αριστεράς. Απλώς δεν μ’ αρέσει να κρύβομαι με μισόλογα και υπονοούμενα αλλά να τίθεμαι, έντιμα και καθαρά, αρνούμενος να περιχαρακωθώ σε χώρους και γραμμές. Σε πολιτικές ντιρεκτίβες και προκαθορισμένες κατευθύνσεις πολιτικής πειθαρχίας. Οιουδήποτε χώρου. Χωρίς να επιτρέπω σε κανένα κόμμα να με διεκδικήσει σαν τυφλό οπαδό και χειροκροτητή του. Δεν κρατάω κομματική σημαία. Αρνούμαι την υποταγή και τη κομματική δέσμευση και θέλω το δικαίωμα της, κατά περίπτωση, επιλογής και τοποθέτησης. Σ’ ένα κόσμο ραγδαία μεταβαλλόμενο τέτοιες στατικές εμμονές είναι τελείως αναχρονιστικές και οδηγούν στην καθυστέρηση, αν όχι στην οπισθοδρόμηση. Δεν αρμόζει σε σύγχρονα ανοιχτά μυαλά.
Και γι’ αυτό σας ξενίζει όταν κάποιος , υιοθετώντας ελεύθερη και ανεξάρτητη πορεία στη σκέψη του, μια συμφωνεί και μια διαφωνεί μαζί σας.
Γιατί έχετε μάθει να προχωράτε τη σκέψη σας μέσα στο κανάλι μιας συγκεκριμένης ιδεολογικής γραμμής.
Εγώ αρνούμαι τις γραμμές. Τα «ριγέ» κουστούμια δεν μου πηγαίνουν καθόλου !
Και, σαφέστατα, είμαι «σταθερότατος» και «συνεπέστατος» στις αρχές της Δημοκρατίας, της ελευθερίας σκέψης, βούλησης και δράσης μέσα σ’ ένα κράτος νόμου και τάξης όπου η γνώμη των πολλών θα κυριαρχεί, χωρίς να καταπνίγεται η άποψη των λίγων. Και όπου οι λίγοι ας προσπαθήσουν, με θέσεις και απόψεις, στα πλαίσια της δημοκρατικής νομιμότητας, να γίνουν πολλοί. Ο πολιτικός στίβος θέλω να μένει ελεύθερος και προσιτός σε όλους. Και η πολιτική διαπάλη ανοιχτή.
Τα παραπάνω όχι μόνο δεν μου απαγορεύουν, αλλά αντιθέτως, μου επιβάλλουν να ακούω τα πάντα και μετά από σκέψη, κρίση και σύγκριση να καταλήγω κάπου.
Κι αυτό το κάπου μπορεί, κατά περίπτωση, μια να γέρνει προς τη μια πλευρά και μια προς την άλλη. Αυτό εσείς το λέτε «παλαντζάρισμα». Εγώ το λέω λογική του μέτρου, της ελευθερίας της άποψης και της, κατά συνείδηση, κρίσης. Και είναι πολύ φυσικό σωστά και λογικά πράγματα να εκπορεύονται από όλες τις πλευρές. Εγώ δέχομαι τη πολυσυλλεκτικότητα κι εσείς τη μονομέρεια. Δικαίωμά σας ! Δεν σας ζητώ να προσχωρήσετε στην άποψή μου αυτή, αλλά ζητώ να την κατανοήσετε σαν άποψη.
Πουθενά στα πιστεύω και στα γραφόμενά μου δεν υπάρχει αντίφαση. Αντίφαση και παλαντζάρισμα σημαίνει να κρίνεις το ίδιο πράγμα μια έτσι και μια αλλιώς. Κι αυτό άδικα θα το ψάχνετε σε μένα. Απλώς, ως προς τη χαραγμένη σας πορεία, κάποιες θέσεις μου (για συγκεκριμένο γεγονός) σας βγαίνουν από αριστερά και για κάποιο άλλο από δεξιά ! Και αυτό σας μπερδεύει ! Η διαφορά μας είναι ότι εσείς κινείστε π.χ. σαν σιδηρόδρομος κι εγώ σαν ιστιοπλοϊκό ! Κινείστε γραμμικά και κινούμαι επίπεδα. Γι’ αυτό μιλάτε, άδικα, για «επαμφοτερίζον». Όρος, πέρα για πέρα, άστοχος για τη περίπτωση.
Σας καλώ να ξαναδιαβάσετε προσεκτικά τα γραφόμενά μου και σας προκαλώ να μου υποδείξετε ΜΙΑ αντίφαση ! Όχι ως προς «γραμμή» (οιαδήποτε) αλλά ως προς προηγούμενη δική μου τοποθέτηση. Αλίμονο, αν μετά τόσα χρόνια ζωής δεν είχα κατασταλάξει σε τρόπο σκέψης. (τρόπο επεξεργασίας εννοώ, μην παρεξηγηθώ, πάλι).
Τις απόψεις σας για την Ιστορία, όχι μόνο την επικροτώ, αλλά και τις έχω διατυπώσει από καιρό. Όντως η Ιστορία καταγράφει, ψυχρά και ξερά, τα γεγονότα και από κει και πέρα οι άνθρωποι τα επεξεργάζονται, τα αναλύουν και τα κρίνουν υποκειμενικά, κατά το δοκούν και τα συμφέροντά τους. Λογικό και φυσιολογικό.
Τα ξαναλέμε !
ΥΓ. Το λευκό χρώμα έχει πολλαπλή ερμηνεία. Π.χ. Μια λευκή σημαία σημαίνει ανακωχή. Μια λευκή ψήφος σημαίνει ουδετερότητα. Ένα λευκό φόρεμα σημαίνει αγνότητα. Και για τους Κινέζους σημαίνει «απουσία χρώματος», άρα πένθος και θλίψη ! Διαλέγετε και παίρνετε !
Αφορά το σχόλιο της 8/11
Φίλε Γιούρι, καλημέρα.
Γράφεις αναρωτώμενος, «… πώς να κλείσουν οι πληγές αν δεν διευκρινισθεί ο ρόλος του ΕΑΜ….».
Δεν καταλαβαίνω το ερώτημα. Ο ρόλος όλων, ανεξαιρέτως των παραγόντων και προσώπων της δεκαετίας ’40 – ’50 είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένος και εξηγήσιμος.
Και σαν πρόθεση και σαν επιρροή. Ο ρόλος του ΕΑΜ βρίσκεται στο τίτλο του. Γεννήθηκε τη Κατοχή και απετέλεσε τη μεγαλύτερη εθνική αντιστασιακή οργάνωση. Πολύ λογικό και θεμιτό. Επίσης πραγματικότητα είναι ότι στις τάξεις του είχε πιο πολλούς αριστερούς μια και οι δεξιοί πύκνωσαν τις τάξεις του ΕΔΕΣ (Ζέρβα).
Και πάρα πολύ λογικό και εξηγήσιμο να θέλει να καταλάβει την εξουσία μεταπολεμικά. Ιδίως όταν η χώρα ερχόταν από μια φασιστική δικτατορία, (Μεταξά) η ανάπτυξη αντίρροπων δυνάμεων ήταν και φυσικό και λογικό.
Η αντίρρησή μου, όμως, ξεκινάει από την απόφαση για τον ένοπλο αγώνα, όταν η έκβασή του ήταν προαποφασισμένη και καταδικασμένη. Εκεί κολλάει το α ν ο η τ ο ς με την έννοια του «χωρίς νόημα», δηλαδή μάταιος, αδιανόητος ! (γιατί, νομίζω, ο όρος που έδωσα παρεξηγήθηκε).
Ιστορική συνέχεια, προφανώς, υπήρχε και θα υπάρχει στη ζωή. Από καταβολής της, είναι αυτονόητο. Το ερώτημα που τίθεται είναι. «Θα έπρεπε να πάνε τα πράγματα όπως πήγαν ή θα έπρεπε η συνέχεια να πάει αλλιώς» ( Εδώ σκέψου τη τύχη που είχε ο Ζαχαριάδης, μόνος σου κι εκτός «γραμμής». Θα καταλάβεις πολλά.).
Η «δαιμονοποίηση», ο όρος δικός σου, δεν αφορά το ΚΚΕ αλλά την ηγεσία του και τις αποφάσεις της, εκείνη τη περίοδο.
Οι όποιες ενστάσεις μου κατά του ΚΚΕ εδράζονται αλλού. Σε καθαρά ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο. Και θα υπήρχαν ανεξάρτητα του Εμφυλίου.
Οι εμφύλιοι που αναφέρεις (ισπανικός, αμερικανικός, κλπ) δεν ήσαν «σικέ» πόλεμοι αλλά ανοιχτοί σε κάθε τελικό αποτέλεσμα. Ο δικός μας θύμιζε πόκερ με τον αντίπαλο να ξέρει τα χαρτιά σου. Έτσι δεν θα κερδιζόταν ποτέ ! Άρα γιατί να γίνει.
Δεν διαθέτω καμία αυταρέσκεια. Αλίμονο, η προφανής λόγω ηλικίας γειτνίαση με τα γεγονότα, να καλείται αυταρέσκεια. (Ευχαρίστως θα άλλαζα την ηλικία μου με τη δική σου !).
Ο όποιος Σκόμπυ ήταν φυσικό επακόλουθο της Συμφωνίας που έσπρωξε την Ελλάδα στην αγκαλιά της Αγγλίας. Ευτυχώς γιατί, εν εναντία περιπτώσει, δε θα μπορούσαμε να συνομιλούμε όπως τώρα ( Βουλγαρίες, Ρουμανίες κλπ τρέχουν ν’ αποκτήσουν αυτό που έχουμε εμείς σήμερα, και προ πολλού).
Δεν παραγνωρίζω καμία συνέπεια και καμία δυσμενή κατάσταση που επακολούθησε.
Απλώς τη θεωρώ φυσική συνέπεια (Ουαί τοις ηττημένοις. Παγκόσμιο επακόλουθο).
Δηλαδή θα περίμενες να φωνάξει ο Παπάγος το Σαράφη, μετά τη λήξη του πολέμου, και να του δώσει το Υπουργείο Άμυνας ! Σκέψου λογικά !
Τους συνειρμούς της τελευταίας παραγράφου, ειλικρινά, δεν τους καταλαβαίνω.
(« ..καταραμένο ΚΚΕ, τρομοκρατία, δυτικό μπλόκ», κλπ. ). Νομίζω όμως ότι όσα προανέφερα την καλύπτουν.
Στο δια ταύτα, τώρα.
Κάθε ένοπλος αγώνας, πολύ περισσότερο ένας εμφύλιος πόλεμος θα φορτίσει με αίμα, δάκρυ, πόνο, κυνήγι του χαμένου και, κατά συνέπεια, με πολύ σ υ ν α ι σ θ η μ α . Όμως η πάροδος του χρόνου και οι σύγχρονες ανάγκες της ζωής που συνεχίζεται με τη δική της δυναμική ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ την απαγκίστρωση απ’ το παρελθόν και τη προσήλωση στο σήμερα. Όλα τ’ άλλα πρέπει, ευλαβικά μεν, να μείνουν πίσω και το πολιτικό παιχνίδι και οι, όποιες, επιλογές να γίνονται με τους όρους του σήμερα.
Και θέλω να πιστέψεις ότι η προσπάθεια γι’ αυτό κάποιου κοντινού προς τα γεγονότα, είναι πολύ μεγαλύτερη από κάποιον άλλο που, απλώς, τα πληροφορείται.
(Ενίοτε όχι αμερόληπτα ).
Πρωτον: Δε ζητησα να διευκρινισθει ο ρολος του ΕΑΜ αλλα να αναγνωριστει σε ολο του το ευρος..Αλλα τελοςπαντων..
Δευτερον:Αν βλεπεις απολυτα ξεκαθαρισμενο το ρολο ολων των παραγοντων τα ατοπηματα οπως αυτο του ΓΑΠ,να εκθειαζει το παππου του που σηκωσε τη σημαια στην Ακροπολη και ολοι να πιστευουμε οτι τα πραγματα ετσι ηταν, προφανως τα βλεπεις λογικα και ιστορικα γεγονοτα..
Ουτε μια διαδηλωση του ΕΑΜ να εχει μεσα σημαιες των μετεπειτα δολοφονων τους θα περιμενα να υπαρχουν αλλα ετσι ηταν...
Το σημαντικο ειναι οτι απο τα γεγονοτα και μονο φαινεται οτι το ΚΚΕ ειχε εγκαταλειψει την υποθεση εξουσια και ειχε μπει στο δρομο της συννενοησης(οπως αποδειχτηκε εις βαρος του)..Προφανως ειχαν μια αφελη πιστη πως θα αναγνωριστει ο τιτανιος αγωνας του..Αλλα φυσικα δεν ηταν ετσι..Η προδοσια επισης τεκμαιρεται απο τα γεγονοτα..Και στο κατω κατω εκεινη την περιοδο η μοναδικη ξενοκινητη δυναμη ηταν οι κυβερνησεις της αστικης ταξης..Αντε πες οτι πυροβολουσαν Ελληνες αλλους Ελληνες..Το θεμα ειναι οτι καποιοι ειχαν φωναξει κι αλλους..
καλύτερα από μένα τα λέει ο Τάσος Κωστόπουλος στην Αυγή (1/11)αλλά και ο Δ. Πλουμπίδης στην εισήγησή του στην εκδήλωση για τους "αφανείς": δηλαδή ότι "μια συμφιλιωτική ουδετερη πολιτική ματιά πάνω στον εμφύλιο 60 χρόνια μετά το τέλος του είναι γεμάτη παγίδες"
έτσι λοιπόν όχι συγκίνηση,αλλά μάλλον θυμηδία μου προκάλεσε η ταινία -σκηνή Παπάγου με συντετριμμένο ύφος και άλλα ιστορικά ατοπήματα.
προφανώς και είμαι μεροληπτική αλλά έχω γεννηθεί στην άλλη πλευρά.
λ.κ.
Φίλε ORPHEAS,
Βλέπουμε ότι επιμένεις να έχεις για τους ιδεολογικούς σου αντιπάλους διαστρεβλωμένη εικόνα. Μπορεί να σε βοηθάει στην επιβεβαίωση των απόψεών σου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι, εκτός από βολική, ειναι και αληθινή.
Όσο αφορά σε μας δεν είμαστε -και μάλλον το δείχνουμε- "τυφλοί χειροκροτητές". Και νομίζουμε ότι αυτό ισχύει και για τους ομόδοξους σχολιαστές σ' αυτό το μπλογκ. Θα έπρεπε να έχεις διαπιστώσει ότι δεν συνηθίζουμε μέσα εδώ να "αλληλοδοξαζόμαστε".
Κομματική σημαία; Πού την είδες; Παραταξιακή ναι. Όλοι δεν έχουν μία παράταξη; Ξέρουμε, θα μας πεις ότι εσύ δεν έχεις. Βολικό κι αυτό, ναι. Αλλά όχι και αληθινό.
Τα λέμε.
Φίλη λ.κ.,
Στο προηγούμενο σχόλιο που γράψαμε για σένα, υποπέσαμε σε δύο λάθη. Το πρώτο ήταν ότι σου αλλάξαμε ...τα φώτα στο φύλο! Το δεύτερο, μάλλον παράλειψη αυτό, δεν σε καλωσορίσαμε. Επανορθώνουμε και στα δύο.
Το άρθρο του Κωστόπουλου το διαβάσαμε και έχουμε πολλές, μα πάρα πολλές διαφωνίες. Του Δ. Πλουμπίδη όχι. (BTW, πού μπορούμε να το βρούμε;).
Δεν λέμε άλλα προς το παρόν. Όπως γράψαμε και σε προηγούμενα σχόλια ετοιμάζουμε ένα ποστ για την κριτική της κριτικής. Θα μπορέσουμε να συζητήσουμε αναλυτικά εκεί.
Τα λέμε.
ΥΓ Κι εμείς μεροληπτικοί είμαστε. Όταν όμως είναι κανείς μεροληπτικός, πρέπει πάντα να έχει κατά νου, ότι το πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπει τα πράγματα χρειάζεται προσεκτικό χειρισμό για να μην του παραμορφώνει την πραγματικότητα, δεν συμφωνείς;
Δημοσίευση σχολίου