Δέκα σκέψεις για μια από τις δέκα σκέψεις τού Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής για την πλατεία Συντάγματος

Πριν από τρεις ημέρες, το Συντονιστικό Όργανο του Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής (ΜΑ-Α) έδωσε στη δημοσιότητα ένα κείμενο με το οποίο καταθέτει τις απόψεις και προτάσεις του σχετικά με τις συνεχιζόμενες λαϊκές διαμαρτυρίες στην πλατεία Συντάγματος. Οι απόψεις τής ηγετικής ομάδας τού ΜΑ-Α είναι διατυπωμένες υπό τη μορφή δέκα σκέψεων και θίγουν ισάριθμες πλευρές τής συγκεκριμένης κοινωνικής αντίδρασης.

Το κείμενο είναι μεγάλο και σχεδόν επί «παντός του επιστητού», συνεπώς, δεν είμαστε σε θέση αυτή τη στιγμή να καταθέσουμε κάποια συνολική εκτίμηση. Υπάρχει όμως ένα σημείο, μια σκέψη από τις δέκα σκέψεις δηλαδή, το οποίο επιβάλλεται να σχολιαστεί. Το σημείο αυτό αφορά σε ένα ιδιαίτερα κομβικό ζήτημα: τη σχέση τής πολιτικά οργανωμένης Αριστεράς με την περίπλοκη βάση επί της οποίας στηρίζεται και με την οποία επιδιώκει να συναντηθεί. Πολύ περισσότερο που το ΜΑ-Α ήταν το πρώτο αριστερό σχήμα το οποίο από τον Φεβρουάριο ακόμα είχε στρέψει το βλέμμα του στην πλατεία και είχε καλέσει τον κόσμο «να «πάει και να μείνει στο Σύνταγμα». Όχι συμπτωματικά, και οι δικές μας σκέψεις είναι δέκα. Πρώτα όμως το απόσπασμα επί του οποίου σκεφτήκαμε —και για το οποίο αξίζει, νομίζουμε, να συσκεφτούμε:

Έκτο: Μπορούμε να διδαχθούμε από την πλατεία Συντάγματος  

Οι κατειλημμένες πλατείες βοούν από την απαξίωση όλου του πολιτικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης και της αριστεράς. Η περιφρόνηση και η οργή απευθύνονταν στους «300» κι όχι στους «270». 

Το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής έχει προτείνει στις κοινοβουλευτικές δυνάμεις της αριστεράς την αποχώρησή τους από την Βουλή της Ντροπής και τη συμβολική ένωσή τους με τον λαό. 

Η πλατεία  Συντάγματος ξεκίνησε ως «άβατο» για την αναγνωρίσιμη αριστερά – συλλογικότητες ή πρόσωπα – όχι λόγω των δυνάμεων καταστολής, όπως έχει γίνει επανειλημμένα, αλλά λόγω της αυθόρμητης λαϊκής διάθεσης. Ζούμε μερικές από τις πιο απαξιωτικές στιγμές στη σύγχρονη ιστορία. 

Στο βάθος  το χάσμα  είναι ανάμεσα στις ιδέες και τις αξίες της αριστεράς από τη μια, και την εκπροσώπηση και τους μηχανισμούς της αριστεράς, από την άλλη. Κοινωνικές  διαδικασίες που οδηγούν σε φαινόμενα  εξεγερσιακά ή συνελευσιακά ή  αυτοοργάνωσης —από την Κομμούνα των Παρισίων μέχρι το 1968, από αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις του ΕΑΜ μέχρι το Πολυτεχνείο και τον Δεκέμβρη— αποτελούν τις πηγές όχι μόνο έμπνευσης, αλλά και θεωρητικών, προγραμματικών και οργανωτικών αρχών της αριστεράς. 

Η πηγή αναβλύζει  πάλι στο Σύνταγμα, στο Λευκό Πύργο  και στις άλλες πλατείες της χώρας. Μπορούμε να διδαχθούμε πολλά. Το πρώτο μάθημα είναι για την αυτοοργάνωση και τη δημοκρατία.

Παρά τις  προσπάθειες του συστήματος να πετάξει  και την αριστερά στο δοχείο των  αχρήστων, είμαστε περήφανοι  για  αυτά που πιστεύουμε και αγωνιζόμαστε. 

Η ενότητα  του λαού δεν σημαίνει τέλος της  μάχης των ιδεών. Το αντίθετο. Το γνωρίζουμε εξάλλου από την διαπάλη  των συνθημάτων στην «πάνω πλατεία».  

Η για χρόνια καλλιεργούμενη εξίσωση και απόρριψη όλων των πολιτικών απόψεων από  τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχει περάσει σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Ιδιαίτερα σε χώρους που τώρα απελευθερώνονται από τον δικομματισμό έχοντας διαπαιδαγωγηθεί με μια αρνητικότητα απέναντι στην αριστερά, αλλά και σε τμήματα της νεολαίας χωρίς πολιτική εμπειρία. Πρέπει να απαντηθεί με σαφήνεια , επιμονή, μαχητικότητα και κυρίως πειθώ και ειλικρίνεια.

Ένα λαός που  ισοπεδώνεται και ισοπεδώνει πέφτει στην παγίδα του λαϊκισμού. Ένας λαός που είναι ικανός να διακρίνει  τη διαφορά είναι έτοιμος για  επαναστατικές αλλαγές. 

Χωρίς να μασάμε τα λόγια για τις ευθύνες μας υπερασπιζόμαστε την προσφορά, τις αξίες και τα σύμβολά της αριστεράς. Μπορούμε να την κάνουμε πάλι κτήμα της ευρύτερης κοινωνίας και ιδιαίτερα της νέας γενιάς . 

Μια αριστερά όμως που πονάει, μαθαίνει, αλλάζει. Η αριστερά αναγεννάται  εκεί που βουλεύεται ο λαός. Εκεί είναι. Όχι σε αποξενωμένα γραφεία. 

Οι σχηματισμοί της αριστεράς είναι δυνατό σήμερα να συμβάλλουν στην αποσύνθεση της νέας αυτής κινηματικής δράσης. Αν τη δουν με φόβο γιατί είναι εκτός ελέγχου ή με ανταγωνιστικότητα. Αν επιχειρήσουν να την απαξιώσουν όπως έκαναν ορισμένοι τον Δεκέμβρη. Αν μείνουν σε μια διαδικασία πολλαπλών και συγκρουόμενων «εισοδισμών». Αν αντί να την περιφρουρήσουν, συγκεντρώνονται με ασφάλεια αλλού ή αποχωρούν τροχάδην μπροστά στην πρώτη εκδήλωση βίας της αστυνομίας. Αν βλέπουν το Σύνταγμα με τα μάτια του συστήματος, ως κάτι ενοχλητικό και προσδοκούν την ημερομηνία λήξης του. Δυστυχώς, έχουμε τέτοια δείγματα. 

Οι σχηματισμοί της αριστεράς μπορούν να δώσουν μια αφάνταστη ώθηση στο κίνημα των πλατειών. Αν σεβαστούν τις προωθημένες δημοκρατικές αρχές της αυτοοργάνωσης. Αν είναι ειλικρινείς και, χωρίς να επιδεικνύουν και να κηδεμονεύουν, δεν κρύβουν την ταυτότητά τους. Αν μπορούν να αντιπαρατεθούν πολιτικά σε άλλα ρεύματα – όπως ο εθνικισμός, ο λαϊκισμός, ο μεσσιανισμός- μέσα σε ένα πλαίσιο δημοκρατίας. Αν το στηρίζουν στις δύσκολες στιγμές της στρατηγικής της έντασης. Αν μπορέσουν ισότιμα, φιλικά και με ταπεινότητα να συμμετάσχουν στο μεγάλο λαϊκό εγχείρημα αλληλεγγύης. Και κυρίως αν μπορέσουν από τον μικρόκοσμο του ανταγωνισμού των οργανώσεων, να αρθούν στο μεγάκοσμο της κοινής συντροφικής πάλης για τον κόσμο της εργασίας και τη νεολαία. 

Και τώρα οι δικές μας σκέψεις:

Πρώτο: Τι σόι τίτλος είναι αυτός στη συγκεκριμένη ενότητα; «Να διδαχθούμε από την πλατεία Συντάγματος»; Οk, να διδαχθούμε. Ουδεμία αντίρρηση. Αλλά μια τέτοια επικοινωνία δεν είναι αμφίδρομη; Η πολιτικά οργανωμένη Αριστερά δεν έχει τίποτε να διδάξει την πλατεία Συντάγματος; Στο απόσπασμα που παραθέτουμε, υπάρχουν παρακάτω κάμποσα σημεία τα οποία δείχνουν ότι η απάντηση του ΜΑ-Α στο ερώτημα που θέσαμε είναι θετική: ναι, και η Αριστερά έχει να διδάξει. Γιατί αυτό αποσιωπάται στον τίτλο; Πρόκειται περί επικοινωνιακής τακτικής; Αν ναι, είναι ώρα για «επικοινωνιακές πρακτικές» ή για να τα πούμε όλα;

Δεύτερο: Ορθά επισημαίνεται, αν και αποτελεί κοινό τόπο, πως η απαξίωση του πολιτικού συστήματος συμπεριλαμβάνει και την Αριστερά. Όμως προς τι η υπενθύμιση αμέσως μετά του γεγονότος ότι «Το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής έχει προτείνει στις κοινοβουλευτικές δυνάμεις της αριστεράς την αποχώρησή τους από την Βουλή της Ντροπής και τη συμβολική ένωσή τους με τον λαό.»; Έχουμε αποδεχθεί κι εμείς ότι η πολιτική, τελικά και μόνο, «είναι η διαχείριση συμβόλων»;

Τρίτο: Η πλατεία Συντάγματος δεν ξεκίνησε απλώς ως «‘‘άβατο’’ για την αναγνωρίσιμη αριστερά —συλλογικότητες ή πρόσωπα». Ξεκίνησε έτσι και συνεχίζει έτσι. Πρόσφατα μάλιστα, η «Εκκλησία τού Δήμου» υπερψήφισε και την κατάργηση τών κομμάτων! Πού ζει το ΜΑ-Α; Δεν είναι αρκετά τα σκουπίδια που έχουν μαζευτεί κάτω από το χαλί μας; Πρέπει να κρύψουμε κι άλλα;

Τέταρτο: Πόθεν εξάγεται ότι το χάσμα μεταξύ πλατείας Συντάγματος και Αριστεράς είναι απλώς και μόνο «ανάμεσα στις ιδέες και τις αξίες της αριστεράς από τη μια, και την εκπροσώπηση και τους μηχανισμούς της αριστεράς, από την άλλη»; Στην ίδια ενότητα, λίγο παρακάτω, αναγράφεται φαρδιά-πλατιά:

«Η για χρόνια καλλιεργούμενη εξίσωση και απόρριψη όλων των πολιτικών απόψεων από  τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχει περάσει σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Ιδιαίτερα σε χώρους που τώρα απελευθερώνονται από τον δικομματισμό έχοντας διαπαιδαγωγηθεί με μια αρνητικότητα απέναντι στην αριστερά, αλλά και σε τμήματα της νεολαίας χωρίς πολιτική εμπειρία».

Μήπως το ΜΑ-Α κάνει λάθος; Μήπως, τελικά, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καλλιεργούσαν για χρόνια την αρνητικότητα απέναντι στους μηχανισμούς τής Αριστεράς και τη θετικότητα απέναντι στις ιδέες και τις αξίες της και τώρα, επιτέλους, δρέπουμε τους καρπούς; Γιατί αλλιώς δεν εξηγείται το συμπέρασμα που διατυπώνεται! Από πού προέκυψε αυτός ο «ξαφνικός έρωτας» της πλατείες για τις ιδέες και τις αξίες τής Αριστεράς;

Πέμπτο: Υποστηρίζει το ΜΑ-Α ότι οι σχηματισμοί τής Αριστεράς μπορούν να δώσουν «μια αφάνταστη ώθηση στο κίνημα των πλατειών» αν «σεβαστούν τις προωθημένες δημοκρατικές αρχές της αυτοοργάνωσης». Ωραία. Να τις σεβαστούν. Αλλά, για να ’χουμε το καλό ρώτημα, η ιδεολογία τού «όχι κόμματα, όχι ιδεολογίες» είναι «προωθημένη δημοκρατική αρχή αυτοοργάνωσης»; Δηλαδή το ΜΑ-Α πιστεύει ότι ήρθε το πλήρωμα τού χρόνου και μπορούμε να περάσουμε στην αταξική κοινωνία;

Έκτο: Γράφουν κάπου οι φίλοι τού ΜΑ-Α: «Χωρίς να μασάμε τα λόγια για τις ευθύνες μας υπερασπιζόμαστε την προσφορά, τις αξίες και τα σύμβολά της αριστεράς. Μπορούμε να την κάνουμε πάλι κτήμα της ευρύτερης κοινωνίας και ιδιαίτερα της νέας γενιάς». Αυτό πάλι τι είναι; Δεν υποστηρίζουν οι ίδιοι, όπως είδαμε παραπάνω, ότι το χάσμα μεταξύ πλατείας και Αριστεράς αφορά μόνο στους αριστερούς μηχανισμούς και όχι στις ιδέες και τις αξίες της; Τι υπαγορεύει, λίγες αράδες παρακάτω, αυτή την ανάγκη υπεράσπισης;

Έβδομο: Πώς ακριβώς θα υπερασπιστούμε τα σύμβολα τής Αριστεράς; Εκμυστηρευόμενοι τη σκέψη μας «να υπερασπιζόμαστε τα σύμβολα τής Αριστεράς»;

Όγδοο: Πολύ σωστά αναφέρεται ότι πρέπει η Αριστερά να αντιπαρατεθεί  σε άλλα ρεύματα «όπως ο εθνικισμός, ο λαϊκισμός, ο μεσσιανισμός». Γιατί όμως δεν συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτά και το ρεύμα τής αντιπολιτικής; Και γιατί δεν καταγράφεται η ανάγκη να χωρίσουμε επιτέλους τα ιδεολογικά τσανάκια μας με την αναρχία; Τελικά, το ματς Μαρξ – Μπακούνιν έκατσε «άσσος στο ημίχρονο, διπλό τελικό»;

Ένατο: (Μια σκέψη που την είχαμε κάνει και στις 8 Ιουνίου). Υπάρχει κάπου στο κείμενο η (αυτονόητα) σωστή επισήμανση: «Η αριστερά αναγεννάται  εκεί που βουλεύεται ο λαός. Εκεί είναι. Όχι σε αποξενωμένα γραφεία». Όμως τι είδους αναγέννηση είναι αυτή που περιορίζεται στην παρουσία εκεί που βουλεύεται ο λαός αλλά όχι και στην κριτική παρέμβαση; Μια τέτοια στάση δεν εκχωρεί τελικά το δικαίωμα (και υποχρέωση μαζί!) τής κριτικής αποκλειστικά σε όλους αυτούς που είτε από υποκρισία, είτε από ελιτισμό, είτε από ταξική αντιπαλότητα, είτε από άγνοια, είτε από σύγχυση, είτε από λιποταξία, φόρεσαν το μανδύα του αντιλαϊκισμού για να πολεμήσουν τον ίδιο το λαό, επικαλούμενοι (προσχηματικά) τις αμαρτίες του;

Δέκατο: Επικρίθηκε (και δικαίως) ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, επειδή, όχι μόνο δεν αποχώρησε μαζί με όλους τους βουλευτές τής Αριστεράς από τη Βουλή, όπως είχε προτείνει το ΜΑ-Α, αλλά, τα μεσάνυχτα τής 31ης Μαΐου, έφυγε μέσα από τον Εθνικό Κήπο με κλεφτοφάναρο. Ο Αλέκος Αλαβάνος, που ασφαλώς θα αισθάνεται στην πλατεία Συντάγματος όπως το ψάρι στο νερό, γιατί δεν έχει πάρει το λόγο μέχρι τώρα στη Λαϊκή Συνέλευση; Μήπως δεν κληρώθηκε;

Φωτογραφία: tometopo.gr