Κι εσείς ‘‘εθνοκομμουνιστής’’ και ‘‘κρατιστής’’, αείμνηστε;

Αύριο ‘‘υποδεχόμαστε’’ τη Μέρκελ, την προκαθήμενη δηλαδή όλου τού πολιτικού πανευρωπαϊκού υπηρετικού προσωπικού, το οποίο, μέσα από εθνικούς ανταγωνισμούς, συμβιβασμούς και ανταλλαγές, προσπαθεί να ξεπεράσει την οικονομική κρίση προς όφελος των ‘‘εργοδοτών’’ του, του ευρωπαϊκού κεφαλαίου δηλαδή, και εις βάρος τών εργαζομένων. Προκαθήμενη, γιατί βέβαια η Γερμανία είναι η ατμομηχανή τής ευρωπαϊκής οικονομίας και ο μηχανοδηγός δεν μπορεί παρά να είναι δικός της και να προωθεί πρώτα και κύρια τα συμφέροντα του γερμανικού κεφαλαίου . Έτσι πάνε αυτά: ακόμα κι αν το μέγεθος δεν μετράει πάντα, η ισχύς, αντίθετα, μετράει και παραμετράει σε κάθε περίπτωση.

Ο ερχομός της είναι πεδίο δόξης λαμπρό για τους διάφορες Τράγκες: Τέταρτο Ράιχ, οι Γερμανοί ξανάρχονται, έξω οι ναζί, όλοι είμαστε Έλληνες (και μόνο Έλληνες, εννοείται). Τέτοια και άλλα χειρότερα.

Πεδίο δόξης λαμπρό και για την άλλη πλευρά, την ακριβώς αντίθετη: τους γνωστούς και μη εξαιρετέους θιασώτες τού εκσυγχρονιστικού λαϊκισμού που με σημαία τον αντιλαϊκισμό κρούουν τον κώδωνα για τον κίνδυνο βαλκανοποίησης της χώρας, την αναβίωση του ‘‘εθνικισμού’’ και όλες τις πληγές τού Φαραώ, αν αποκοπούμε από την «κοινή ευρωπαϊκή μήτρα» και δεν εξευρωπαϊστούμε εγκαίρως και προ παντός φρόνιμα και υπάκουα. Ο εστί μεθερμηνευόμενο για την επίσκεψη της Άγκελας: σεβασμός στην αρχηγό μιας μεγάλης ευρωπαϊκής δύναμης.

Εμείς, η Αριστερά δηλαδή, ως συνήθως εδώ και πάνω από ενάμισο αιώνα, κάπου στη μέση. Και τούτο ποιείν (ταξικό κίνημα) κακείνο μη αφιέναι (εθνικό πλαίσιο). Εύκολο να το λες, δύσκολο να το υλοποιείς. Το ζόρι αυτό έχει κάνει μερικούς από εμάς (αρκετούς, είναι αλήθεια) να προσπαθούν να το παρακάμψουν με φυγή προς τα εμπρός (λέγε με ΕΕ). Οι καημένοι… Νομίζουν ότι μπορούν να ξεγελάσουν την ιστορική εξέλιξη έτσι εύκολα και να την κάνουν να κινηθεί κατά πώς τους βολεύει! (Έχουν πιστέψει ίσως ότι η μεγαλύτερη πόρνη είναι η μπάλα, ενώ η αλήθεια είναι πως μπροστά στην κυρά Ιστορία η μπάλα φαντάζει σαν καλόγρια!)

Για να τους βοηθήσουμε, παραθέτουμε λίγα λόγια, ειπωμένα δύο χρόνια πριν από τον μαρξιστή και μεγάλο ιστορικό και πολιτικό στοχαστή Έρικ Χομπσμπάουμ, που πέθανε πλήρης ημερών την προηγούμενη Δευτέρα 1^η Οκτωβρίου. Γνωστός για τις αντιεθνικιστικές ιδέες του (αριστερός από τα 14 του, τι άλλο θα μπορούσε να είναι;) αλλά όχι όπως εννοούν τον αντιεθνικισμό οι θιασώτες τής παγκόσμιας ταξικής ειρήνης προς διατήρηση του κεφαλαιοκρατικού status quo και οι κοσμοπολίτες ‘‘φιλελεύθεροι’’. Λοιπόν παιδιά, φορέστε τα γυαλιά σας οι μεγαλύτεροι και διαβάστε κάπως προσεκτικά. Προς διευκόλυνσή σας, έχουμε τονίσει με έντονα γράμματα ορισμένα σημεία. Και μη μας πείτε ότι τα έχετε διαβάσει επειδή τα δημοσίευσε η εφημερίδα που πολλοί από εσάς προτιμάτε. Διαβάσατε τις αράδες. Εμείς σας λέμε να διαβάσετε και ανάμεσά τους! ;-)

ЖΟЖΟЖΟЖΟЖ

Το έθνος-κράτος ήταν και παραμένει το πλαίσιο για όλες τις πολιτικές αποφάσεις, στη χώρα μας ή στο εξωτερικό. Μέχρι σχετικά πρόσφατα, η δράση των εργατικών κινημάτων  —στην πράξη, όλες οι πολιτικές δραστηριότητες— αναπτυσσόταν σχεδόν εξολοκλήρου στο πλαίσιο ενός κράτος. Ακόμα και εντός της Ε.Ε., η πολιτική εξακολουθεί να λειτουργεί με εθνικούς όρους. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει υπερ-εθνική εξουσία δράσης  —μόνο ένας συνασπισμός χωριστών κρατών. Πιθανόν το  φονταμενταλιστικό Ισλάμ να αποτελεί μια εξαίρεση, καθώς διεισδύει σε όλα τα κράτη, αλλά αυτό δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί.

(Ερώτηση: Διακρίνετε εγγενή εμπόδια σε όλες τις προσπάθειες για υπέρβαση των ορίων του έθνους-κράτους;)

Οικονομικά, αλλά και από πολλές άλλες απόψεις  —ακόμα, σε κάποιο βαθμό, και πολιτισμικά— η επανάσταση των επικοινωνιών έχει δημιουργήσει έναν πραγματικά παγκόσμιο χώρο, στον οποίο υπάρχουν εξουσίες λήψης αποφάσεων με υπερεθνικό χαρακτήρα, υπερεθνικές δραστηριότητες και, βέβαια, κινήματα ιδεών, επικοινωνίες και άνθρωποι που λειτουργούν υπερεθνικά με πολύ μεγαλύτερη ευκολία από ό,τι ποτέ. Ακόμη και οι γλωσσικές κουλτούρες συμπληρώνονται τώρα από τα διεθνή ιδιώματα της επικοινωνίας. Αλλά στην πολιτική δεν υπάρχει κανένας τέτοιος απόηχος· αυτή είναι η βασική αντίφαση την παρούσα στιγμή. Ένας από τους λόγους είναι ότι, στον 20ό αιώνα, η πολιτική είχε εκδημοκρατιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό —οι μάζες των απλών ανθρώπων συμμετείχαν σε αυτή. Γι’ αυτούς, το κράτος έχει ουσιώδη σημασία για την καθημερινότητα, την κανονικότητα και τις προοπτικές της ζωής τους…

ЖΟЖΟЖΟЖΟЖ

ΥΓ Μη δούμε κανέναν σας αύριο να καίει γερμανικές σημαίες, έτσι; Αν ζούσε η Ρόζα, αυτή θα ήταν η σημαία της. Και η γερμανική ταξιαρχία μ’ αυτή τη σημαία πήγε στην Ισπανία το φθινόπωρο τού 1936…

Η φωτογραφία τού Έρικ Χομπσμπάουμ είναι από το guardian.co.uk