«Τι;;; Οι Λέφτηδες προσυπογράφουν και αναδημοσιεύουν άρθρο τού Χριστόφορου Παπαδόπουλου;;; Πάει, χάλασε ο κόσμος!!!»

Δεν πά’ να χάλασε! Αυτός τη δουλειά του κι εμείς τη δική μας! Δηλαδή, εκτός άλλων, να αναζητούμε εκείνα τα σημεία που, επειδή είναι ζωτικής σημασίας, αξίζει να τονιστούν, να υποστηριχτούν και να προωθηθούν, ακόμα και σε συμφωνία με ρεύματα αριστερής σκέψης, με τις αντιλήψεις τών οποίων, σε άλλα και όχι αμελητέα ζητήματα, έχουμε σοβαρότατες διαφωνίες. Ένας λόγος παραπάνω να τηρούμε αυτή τη στάση, όταν παρουσιάζονται συγκυρίες κατά τις οποίες, το ‘‘αλλότριο’’ που, ανεξαρτήτως άλλων διαφορών, υποστηρίζουμε και προωθούμε, όχι μόνο συμπίπτει με δικές μας αντιλήψεις σε αδρές και γενικές γραμμές, αλλά αποτελεί, κατά κάποιο τρόπο και από μία ορισμένη οπτική γωνία ιδωμένο, ένα rewriting δικών μας εκφρασμένων θέσεων, απολύτως συγκεκριμένων και επί απολύτως οριοθετημένου ζητήματος. Κάτι που συνέβη χθες και αποτέλεσε την αφορμή για την ανάρτηση που διαβάζετε. Εξηγούμαι και έρχομαι στο θέμα:

Στο προηγούμενο σημείωμα, σημείωμα που δεν ήταν κατά κύριο λόγο δικό μας, απλώς έβαλα λίγο το χεράκι μου, αλλά που, εννοείται, απηχεί και τη δική μας πολλάκις εκφρασμένη εδώ αντίληψη, προσπαθήσαμε να υπογραμμίσουμε το αδύνατον της επιστροφής στον ‘‘Απολεσθέντα Παράδεισο’’ τών χρόνων τής ευρωπαϊκής κοινωνικής συναίνεσης (σοσιαλδημοκρατικής χροιάς και υπό αντίστοιχη ιδεολογική ηγεμονία) μετά τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο.[1] Με περισσότερα λόγια που καλύπτουν πληρέστερα το ζήτημα και με πιο politically correct λεξιλόγιο, αντλημένο από την ακαδημαϊκή πολιτική θεωρία, το ίδιο επιχείρησε να κάνει, λίγες ώρες μετά, και ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος, αριστίδην μέλος τής νεοεκλεγμένης Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής τού ΣΥΡΙΖΑ και εξέχον μέλος τού πάλαι ποτέ αλλά μηδέποτε εκλιπόντος Κοκκινοπράσινου Δικτύου. Της ομώνυμης τάσης δηλαδή τού ΣΥΝ, που ναι μεν δεν υφίσταται πλέον τυπικά, αλλά που οι ιδέες της ζουν και βασιλεύουν (τα κεντρικά της ανάκτορα βρίσκονται στην τοποθεσία Red Notebook).

Με τις ιδέες τών ανθρώπων που σχηματίζουν το συγκεκριμένο group, ας το πούμε κι έτσι, εμείς, σύμφωνα με τη γνωστή ατάκα, ...καμία σχέση! Καμία σχέση δηλαδή με το δογματικό ‘‘ευρωπαϊσμό’’ τους, καμία σχέση με το επιχειρούμενο πλασάρισμα αυτού τού σαν σε αυτόματο πιλότο ‘‘ευρωπαϊσμού’’ ως διεθνισμό, καμία σχέση με τις απόψεις τους για τις σχέσεις κόμματος και κινημάτων, καμία σχέση με τη υποβάθμιση έως εξαφάνισης του εθνικού στοιχείου τών κοινωνικών αγώνων —για να μνημονεύσουμε τα σημαντικότερα από όσα μας χωρίζουν.

Έτερον εκάτερον! Το άρθρο τού Χριστόφορου Παπαδόπουλου το αναδημοσιεύουμε με την απόλυτη βεβαιότητα πως αυτά που γράφει είναι για καλό σκοπό και αξίζει να διαβαστούν και να προβληματίσουν. Δεν περιέχει σπάνιες σοφίες που ακούγονται για πρωτη φορά. Όπως δεν περιείχε τέτοιες και το κείμενο που φιλοξενήσαμε στο χθεσινό μας πρωτοσέλιδο. Και ασφαλώς, όπως ακριβώς ξέρουμε πως ούτε ο φίλος που έγραψε για λογαριασμό μας χθες ούτε εμείς διεκδικούμε την πατρότητα της ιδέας ότι η Χρυσή Τριακονταετία 1945 – 1975 είναι παρελθόν που δεν θα επιστρέψει, έτσι ακριβώς είμαστε σίγουροι πως ούτε από το μυαλό τού Παπαδόπουλου θα πέρασε κάποια τέτοια διεκδίκηση.

Θα πει, ίσως, κάποιος. Κι αφού δεν πρόκειται για σοφίες αλλά για γνωστά πράγματα, γιατί να το διαβάσω; Γιατί να φάω ξαναζεσταμένο φαγητό;

Για να το χωνέψεις, βρε κουτο! Για τι άλλο; ;-)

[1] Κάτι που ονειρεύονται πολλοί δικοί μας, είτε επειδή κοιμούνται, είτε επειδή αυταπατώνται (εκ προθέσεως ή μη), είτε επειδή εξαπατούν.

ЖΟЖΟЖΟЖΟЖ

Πάμε σαν άλλοτε;

Του Χριστόφορου Παπαδόπουλου

Να συμφωνήσουμε - δεν είναι δα και δύσκολο, το έχουμε κάνει ήδη - ότι η επίθεση που δεχόμαστε από το (μνημονιακό) μπλοκ εξουσίας είναι πολυεπίπεδη, ότι είναι αδίστακτη, ότι δεν έχει ενδοιασμούς. Ότι για την παραμονή του στην εξουσία, το μπλοκ αυτό μπορεί να θυσιάσει τις κοινωνικές συναινέσεις, τη δημοκρατία, τη νεωτερικότητα, ακόμα και την κρατική ασφάλεια.

Να συμφωνήσουμε, επίσης, ότι η δική μας αιχμή είναι το κοινωνικό ζήτημα: οι μισθοί, οι συντάξεις, η φτώχεια, η ανεργία, τα κοινωνικά δικαιώματα.

Κατά πάσα πιθανότητα θα συμφωνούσαμε, το ίδιο εύκολα, ότι η δημοκρατία είναι ο δεύτερος (πλην ισότιμος) πυλώνας του πολιτικού μας σχεδίου. Ότι το αντίπαλο πολιτικό σχέδιο, εξασφάλισης της υπεροχής, περνάει μέσα από την ανασύσταση του μετεμφυλιακού κράτους και της πολιτικής διαχείρισης του φόβου και των ανασφαλειών των μεσαίων στρωμάτων.

Ίσως, αν συνειδητοποιούσαμε ότι το σχέδιο των αντιπάλων εργάζεται ταυτόχρονα και μακροπρόθεσμα, θα γλιτώναμε τις πρόχειρες αναλύσεις και τις γραμμικές απαντήσεις. Με άλλα λόγια, μπορούμε βάσιμα να ισχυριστούμε ότι η έξαρση της καταστολής και η διαχείριση του φόβου, ο αντιπερισπασμός δηλαδή από το κοινωνικό ζήτημα, είναι η μία πλευρά της ηγεμονικής ανασύστασης του πολιτικού συστήματος. Η άλλη εργάζεται μακροπρόθεσμα, διαμέσου της ανασύστασης των συντηρητικών αξιών: της δύναμης, της επιβολής, της ιεραρχίας, του Νόμου και της τάξης. Συντηρεί ως καταφύγιο τις παραδοσιακές αξίες της οικογένειας, της θρησκείας, την ανάμνηση της κοινοτικής ζωής, απέναντι στην εισβολή των «παρείσακτων». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Tea Party, ενώ διαθέτει το πιο νεοφιλελεύθερο και αντικοινωνικό πρόγραμμα, βρίσκει μεγάλα ακροατήρια, όχι μόνο στα μεσαία στρώματα αλλά και στις κατεστραμμένες από την καπιταλιστική αναδιάρθρωση μερίδες της εργατικής τάξης των ΗΠΑ. Με αυτή την εμπειρία, δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι οι κοινωνικές πρακτικές είναι που γεννούν τη συνείδηση, και όχι απλά οι ιδέες. Άρα και ότι οι δικές μας πρακτικές οφείλουν να νοηματοδοτούν τις ‘‘δικές μας’’ ανταγωνιστικές αξίες.

Ενδεχομένως, πιο δύσκολα να συμφωνούσαμε ότι, μερικές φορές, άλλο πράγμα η πλειοψηφία και άλλο η ηγεμονία. Ότι, την πρώτη μπορείς να την καταλάβεις (εξ εφόδου ή δια της κοινοβουλευτικής οδού), ενώ τη δεύτερη οφείλεις να τη δημιουργήσεις και μάλιστα εκ του μηδενός. Με την έννοια ότι η (κυρίαρχη) ιδεολογία είναι αλλού.

Αν τα παραπάνω ισχύουν, τότε δεν υπάρχουν άκαιροι αγώνες και λάθος συγκρούσεις, τουλάχιστον όσοι (αγώνες και συγκρούσεις) αναφέρονται στον κόσμο των αξιών, δηλαδή της (αυριανής) πραγμάτωσης.

Μπορούμε όλοι να φανταστούμε έναν ΣΥΡΙΖΑ χωρίς απελευθερωτικές αξίες, έναν πραγματιστή ΣΥΡΙΖΑ, που το μοναδικό κυβερνητικό του διακύβευμα θα ήταν η κοινωνική σωτηρία. Θα ήταν ένας ΣΥΡΙΖΑ ειδικού σκοπού, απόλυτα χρήσιμου, αλλά αναλώσιμου λίγο μετά (την κοινωνική σωτηρία). Τότε, όλα θα μπορούσαν να συνεχίσουν όπως παλιά. Σε αυτή την περίπτωση, η κυβέρνηση της Αριστεράς θα ήταν, με τον ορισμό του Γκράμσι, μια «κίνηση συγκυριακή», δηλαδή μια κίνηση ευκαιριακή, σχεδόν τυχαία, που δεν θα παρήγαγε «οργανικά» αποτελέσματα, με την έννοια του μετασχηματισμού και της μετάβασης.

Επειδή, όμως, τα πράγματα δεν είναι έτσι, ούτε και θα μπορούσαν να είναι, επειδή δεν έχουμε να κάνουμε με μια κρίση του πολιτικού συστήματος, αλλά με μια συστημική κρίση, με αυτή την έννοια, οι συστημικές απαντήσεις και οι συστημικές μεθοδολογίες δεν είναι απλά ατελέσφορες: είναι άνευ νοήματος και, σε κάθε περίπτωση, εκτός του ιστορικού γίγνεσθαι.

Ας το εξηγήσουμε αυτό λίγο παραπάνω. Αν πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε στο μέσον μιας παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, ότι οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ επιλέγουν ένα δρόμο χωρίς επιστροφή (στο κεϋνσιανό υπόδειγμα, για παράδειγμα) με τη διάρρηξη των μεταπολεμικών κοινωνικών συμβολαίων (όταν μιλάμε για τη Δύση) και την ραγδαία υποτίμηση της εργατικής δύναμης, τότε ο στόχος για ένα εξισωτικό δημοκρατικό συμβόλαιο ή την αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους μπορεί να είναι χρήσιμος στόχος μιας συνδικαλιστικής διεκδίκησης, που αξίζει τη συνδρομή κάθε αριστερής πολιτικής δύναμης. Αυτό, εξάλλου, θα μπορούσε να το διεκπεραιώσει μια παλιά καλή σοσιαλδημοκρατία, με τη συνδικαλιστική της γραφειοκρατία, τους κρατικούς συμβούλους, τούς τεχνοκράτες και τα κλειστά πολιτικά επιτελεία. Μόνο που όλα τα παραπάνω, ακόμα και αυτά δηλαδή, είναι ανέφικτα. Ακόμα και αν διαθέταμε μια ‘‘πρόθυμη’’ σοσιαλδημοκρατία, είναι αδύνατα: αντιστοιχούν στον προηγούμενο κύκλο των συναινέσεων και του κοινωνικού συμβολαίου, στον ανοδικό κύκλο της καπιταλιστικής επέκτασης.

Στην παρούσα κρίση, αριστερή πολιτική δεν μπορεί να είναι άλλη από εκείνη της αλλαγής του υπάρχοντος, του μετασχηματισμού των κοινωνικών και παραγωγικών σχέσεων, της επινόησης και της ανασύστασης της κοινωνικής και συλλογικής δράσης, της επανανοηματοδότησης, σε τελευταία ανάλυση, της δημοκρατίας και της πολιτικής.