Εναντίον τής υπαρκτής Αριστεράς (αναδημοσίευση)

Αναδημοσιεύουμε σήμερα με χαρά, και με την άδεια τού συγγραφέα, ένα πολιτικό κείμενο του σταθερού σχολιαστή εδώ κατά τους τελευταίους μήνες Κωστή Παπαϊωάννου, το οποίο ανέβασε πριν από λίγες μέρες στην προσωπική του ιστοσελίδα («Σελίδες Κριτικής» —critici.gr). Έχουμε αρκετούς λόγους να το κάνουμε:

Παρά τις διαφωνίες μας με τη μάλλον ολικά αντιεξουσιαστική του ματιά με την οποία βλέπει τα πράγματα του εργατικού και αριστερού κινήματος —αυτό είναι το συμπέρασμα που εμείς τουλάχιστον έχουμε βγάλει από τις μέχρι τώρα συζητήσεις μας—, ως αριστεροί, δεν παύουμε να είμαστε στο βάθος τής ψυχής μας αντιεξουσιαστές (που όμως έχουν συμβιβαστεί με την ιδέα πως «ό,τι γλιτώνει και δίνει την αιτία» στους διάφορους πολιτευτές τής Αριστεράς είναι «που χρειάζεται κι η γραφειοκρατία»…). Έτσι, οι ‘‘γραμμές’’ μας, προεκτεινόμενες στο μέλλον, συγκλίνουν. Σπέρματα αυτής τής σύγκλισης υπάρχουν και στο παρόν: μπορεί να μη συμμεριζόμαστε τα συμπεράσματα του φίλου Κωστή σχετικά με το δέον γενέσθαι, πλην όμως συμμεριζόμαστε πολλές από τις ανησυχίες που τον οδήγησαν σε αυτά.

Ένας άλλος λόγος για την αναδημοσίευση είναι ότι αποτελεί μία έμπρακτη απόδειξη της αταλάντευτης άποψής μας υπέρ τού διαλόγου εντός τής Αριστεράς και της ανταλλαγής απόψεων και επιχειρημάτων για ζητήματα που μας διχάζουν —δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα.

Έπειτα, ο φίλος Κωστής Παπαϊωάννου είναι παλιός αριστερός (προσοχή όμως: όχι και παλαίμαχος!) που παρέμεινε τέτοιος. Κι εμείς, που δεν είμαστε σαν τα ξαδέρφια μας, τους σκέτους g700, οι οποίοι κατηγορούν τις παλιότερες γενιές ως βαμπίρ, αγαπάμε τους παλιούς αριστερούς και πάντα λέμε «παλιοί αριστεροί, νέοι αριστεροί, όλοι οι αριστεροί μια γενιά!». Δεν μπορούμε λοιπόν να μη του δώσουμε το λόγο.

Τελευταίο και όχι ασήμαντο: μεταξύ τού Κωστή που, όσο να ’ναι, δεν θα τον αδικούσαμε αν λέγαμε πως είναι και λίγο ‘‘καβγατζής’’[1], και κάνα δυο σχολιαστών έχουν σημειωθεί μερικές ‘‘αερομαχίες’’ (όχι όμως με πραγματικά πυρά, κατά την άποψή μας). Θέλουμε να ελπίζουμε πως η αναδημοσίευση αυτού του κειμένου του είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία γα να αποκατασταθούν οι κομμένες γραμμές επικοινωνίας μεταξύ τους (κάτι μας λέει πως αυτή η ιδέα δεν ήταν έξω από το σκεπτικό τού Κωστή όταν μας έδινε το ok για να ανεβάσουμε το κείμενό του). Η επικοινωνία φυσικά δεν προϋποθέτει συμφωνία. Σημαίνει όμως ότι συζητάμε τις διαφορές μας (ακόμα και μαχητικά, αλλά τις συζητάμε!) και, επομένως, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να τις κατανοούμε και να μη τις αφήνουμε να γίνονται εμπόδιο στην κοινή πορεία τής Αριστεράς και, κυρίως, αιτία ψυχικής απομάκρυνσης. Τελευταίο-τελευταίο —και επίσης όχι ασήμαντο: ίσως το κείμενο του Κωστή γίνει αφορμή να επανέλθει στις συνομιλίες μας εδώ η φίλη Δέσποινα, που σε αρκετά συμφωνούσε μαζί του και που μας κούνησε μαντήλι πριν από λίγο καιρό σιωπηρά και άδικα…

Αυτά από εμάς. Παρακαλείται ο σ. Κωστής Παπαϊωάννου να ανέβει στο βήμα.

ΣΗΜ.: Ο τίτλος και η φωτογραφία τού post είναι δικής μας ‘‘κατασκευής’’.

[1] ;-)

Η ζωή μετά το πείραμα

(του Κωστή Παπαϊωάννου      Τρίτη, 3 Ιουλίου 2012)

Οι σκέψεις που ακολουθούν απευθύνονται στον κάθε αριστερό της κοινωνικής βάσης και αφορούν την εξαιρετική σημασία της εκλογικής αναμέτρησης που άρχισε στις 6 Μαΐου και τελείωσε στις 17 Ιουνίου. Οι εκλογές αυτές αποτελούν το τέλος του ελληνικού πειράματος και την αρχή της διάλυσης του εξουσιαστικού συστήματος και της επιστροφής της ελληνικής κοινωνίας στην ζωή. Tο κόστος της επιστροφής θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την στάση του κάθε αριστερού της κοινωνικής βάσης.

Με τον σχηματισμό μιας τραγελαφικής κυβέρνησης υπό τον Αντώνη Σαμαρά και μιας ακόμη πιο τραγελαφικής αξιωματικής αντιπολίτευσης υπό τον Αλέξη Τσίπρα έπεσε η αυλαία της τρίμηνης εκλογικής φαρσοκωμωδίας και το ελληνικό πείραμα έφτασε σε ‘‘αίσιο’’ πέρας. Το ελληνικό εξουσιαστικό σύστημα είναι τώρα όχι μόνο ουσιαστικά αλλά και τυπικά προσαρτημένο στο παγκόσμιο εξουσιαστικό αυτοκρατορικό σύστημα και ο διμετωπισμός που δοκιμάστηκε εδώ θα αρχίσει τώρα να προωθείται στην Ευρώπη και σε όλο τον Κόσμο.

Η ‘‘επιτυχία’’ του πειράματος είναι η ‘‘αξιωματική’’ άνοδος στην πολιτική σκηνή μιας ‘‘κόκκινης’’ λυκοσυμμαχίας που θα εναλλάσσεται με μια ‘‘μαύρη’’ λυκοσυμμαχία στην διακυβέρνηση της αυτοκρατορικής επαρχίας της Ελλάδας με βάση μια θορυβώδη αλλά ψευδή αντιπαράθεση για το μείγμα ανάπτυξης και υποταγής που θα κυριαρχεί κάθε φορά στην κυβερνητική πολιτική.

Με το τέλος του πειράματος και την συγκρότηση του διμετωπισμού η ελληνική τηλεοπτική πολιτεία μπαίνει σε μια φάση νέας μεταπολίτευσης του λαού στην οποία ο φασιστικός οπορτουνισμός της νέας μεταπολίτευσης θα συντίθεται με τον οπορτουνιστικό φασισμό της μεταπολίτευσης του λαού. Στο πεδίο της νέας μεταπολίτευσης του λαού ο διμετωπισμός θα επιχειρεί τον εγκλωβισμό των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης στο ψεύτικο δίλημμα της επιλογής μεταξύ της οπορτουνιστικής και της φασιστικής πολιτικής που αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, τις δύο εκδοχές για την μέθοδο διατήρησης του κλινικά νεκρού εξουσιαστικού συστήματος.

Τέλος το σχήμα ολοκληρώνεται με την οριοθέτηση του διμετωπισμού ανάμεσα στην οπορτουνιστική ορθοδοξία του ΚΚΕ από την μια μεριά και την φασιστική ορθοδοξία της Χρυσής Αυγής από την άλλη.

* * * * * *

Το σχήμα είναι τέλειο και όλοι οι πολιτικοί παράγοντες της αυτοκρατορίας των αγορών εξέφρασαν την ικανοποίησή τους. Αμέσως μετά όμως μπήκαν σε μια νέα φάση κατήφειας. Αν υπερβούμε την ισχύουσα εξουσιαστική πολιτική λογική και παρατηρήσουμε τα πραγματικά δεδομένα θα αντιληφθούμε τον λόγο της ανησυχίας τους: το διμετωπικό σχήμα που δημιουργήθηκε στην ελληνική πολιτική σκηνή όχι μόνο δεν είναι δυνατό να μακροημερεύσει αλλά είναι απολύτως θνησιγενές.

Ο διμετωπισμός, όπως προηγούμενα ο δικομματισμός, όχι μόνο δεν εκφράζει την διαλεκτική αντιθετική ενότητα (μεταξύ συντήρησης και αλλαγής) η οποία συγκροτεί την κοινωνία αλλά κάνει ότι μπορεί για να την καταστείλει. Από την στιγμή που ο διμετωπισμός έρχεται σε αντίθεση με την κοινωνία είναι μοιραίο κάθε προϊόν της σύνθεσης οπορτουνισμού και φασισμού στην πολιτική σκηνή, είτε είναι κέρδος είτε είναι ζημιά για το σύστημα, να διαλύει ένα κομμάτι του.

Η πορεία προς την εσωτερική διάλυση του συστήματος και η κατάληξη στην πλήρη κατάρρευση θα έχει βεβαίως οδυνηρές επιπτώσεις και για την ελληνική κοινωνία, αυτό όμως δεν σημαίνει καθόλου και την διάλυσή της. Αντίθετα, κάθε βήμα προς την διάλυση του συστήματος θα είναι και ένα αντίστοιχο βήμα προς την επάνοδο της κοινωνικής βάσης στη ενεργό πολιτική ζωή. Και όταν το εξουσιαστικό σύστημα καταρρεύσει οριστικά το ιστορικά επόμενο κοινωνικό σύστημα θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει.

Ωστόσο, το κρίσιμο ζήτημα από εδώ και εμπρός θα είναι ο ρυθμός με τον οποίο θα αντιλαμβάνονται οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης πως κάθε βήμα διάλυσης του συστήματος ‘‘υλοποιείται’’ από ένα βήμα διάλυσης της Αριστεράς των επιτελείων και πως κάθε βήμα επανόδου της κοινωνίας στην  πολιτική ζωή θα υλοποιείται από ένα βήμα ανάπτυξης μιας νέας Αριστεράς της κοινωνικής βάσης.

* * * * * *

Το υλικό για τον σχηματισμό της νέας Αριστεράς της κοινωνικής βάσης είναι, ανεπεξέργαστο, αδιαμόρφωτο αλλά άφθονο. Υπάρχει ένα πλήθος ανθρώπων που έχουν μέσα τους (ακόμα και χωρίς να το ξέρουν) την βαθειά επιθυμία της επαναστατικής κοινωνικής αλλαγής αλλά είτε δεν ξέρουν σε τι συνίσταται αυτή, είτε έχουν μεν μια αμυδρή εικόνα αλλά θεωρούν ότι αυτή είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί.

Η πορεία προς την ανασυγκρότηση της κοινωνίας είναι συγχρόνως πορεία προς την ανασυγκρότηση της Αριστεράς της κοινωνικής βάσης. Ανασυγκρότηση που όμως δεν συνιστά επιστροφή στις συγκροτήσεις του παρελθόντος, ακόμα και στις πιο εξευγενισμένες και αποτελεσματικές, όπως ήταν αυτές των χρόνων της προλεταριακής επανάστασης και των πρώτων χρόνων της προλεταριακής δικτατορίας. Ο άξονας όμως της πορείας προς την συγκρότηση είναι ο ίδιος, είναι η συνέχειά του (και γι αυτό μιλάω για ανα-συγκρότηση) και είναι η κατανόηση της ιστορικότητας των πολιτικών εξελίξεων.

Οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης, στην πορεία της κατάρρευσης του εξουσιαστικού συστήματος, θα καταλάβουν ότι ακόμα και η γελοιότητα που χαρακτηρίζει την πολιτική σκηνή είναι μέρος της ιστορικής αναγκαιότητας. Η γελοιοποίηση του συστήματος, η γελοιοποίηση της αυθεντίας (στην οποία κυρίως τα χλωρά καίγονται μαζί με τα ξερά) είναι ο βασικός όρος για την νομιμοποίηση της εξέγερσης το μέτρο σύγκρισης που δικαιώνει τις εφηβικές δυσμορφίες και κακοφωνίες της.

* * * * * *

Όσο βέβαιο είναι ότι το εξουσιαστικό σύστημα βρίσκεται σε πορεία διάλυσης άλλο τόσο βέβαιο είναι ότι με την διάλυση του εξουσιαστικού συστήματος η ελληνική κοινωνία θα αρχίσει να ξαναζεί. Οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης θα αρχίσουν να σκέφτονται την κοινωνία (α) σαν διαλεκτική αντιθετική ενότητα και (β) στο πλαίσιο της ιστορικής της συνέχειας.

Η πορεία διάλυσης του εξουσιαστικού συστήματος θα είναι μια πορεία ανατροπής της εξουσιαστικής λογικής πάνω στις τρεις κύριες πλευρές του πολιτικού προβλήματος της ελληνικής κοινωνίας:

α)    Θα ανατραπεί η εξουσιαστική λογική για την κρίση. Θα γίνει κατανοητό ότι η κρίση δεν έχει ‘‘διέξοδο’’ σε ένα ‘‘καλό’’ εξουσιαστικό σύστημα, αλλά αντίθετα έχει σαν έκβαση την κατάργηση του εξουσιαστικού κοινωνικού συστήματος.

β)    Θα ανατραπεί η εξουσιαστική λογική για την οργάνωση. Θα γίνει κατανοητό ότι η εξουσιαστική (συγκεντρωτική, ιεραρχική, κανονιστική) μορφή οργάνωσης είναι ασύμβατη με την πραγματική οργάνωση της κοινωνίας.

γ)    Θα ανατραπεί η εξουσιαστική λογική για την παγκοσμιότητα. Θα γίνει κατανοητό ότι η κατάρρευση του εξουσιαστικού συστήματος στην ελληνική κοινωνία θα γίνει το παράδειγμα για την συγκρότηση της παγκόσμιας κοινωνίας.

Οι παραπάνω σκέψεις δεν θα ήταν δυνατόν να καταλήξουν στην πρόταση για τον σχηματισμό μιας πολιτικής οργάνωσης σαν αυτές που έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα έστω και με αρχηγούς μεταμφιεσμένους σε ‘‘συντονιστές’’. Και μόνο το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θριάμβευσε εκλογικά, σε επίπεδο επιτελείων, ακριβώς επειδή διαλύθηκε ιδεολογικά και πολιτικά, μας δίνει μια σαφή ιδέα για την μορφή της οργάνωσης που θα έχει και η οργάνωση της Αριστεράς της κοινωνικής βάσης.

Ωστόσο οι σκέψεις αυτές αποτελούν μια πρόβλεψη. Περιέχουν επομένως μια προτροπή σε κάθε αριστερό της κοινωνικής βάσης να αντιληφθεί την τεράστια σημασία του παραδείγματος που έχει η προσωπική του στάση και προσωπική του δράση στις δύσκολες μέρες που έρχονται.

Η εικόνα, από το skipper-troktiko.blogspot.com