Μια χειροπιαστή Ουτοπία που μπορείτε και πρέπει να ψηλαφίσετε! Για όλες τις φυλές τής Αριστεράς —εκτός από την …αντικομμουνιστική! ;-)

Η Ουτοπία, το μαρξιστικής οπτικής πολύ καλό περιοδικό θεωρίας και πολιτισμού, συμπλήρωσε φέτος 20 χρόνια συνεχούς παρουσίας. Πρόσφατα, κυκλοφόρησε το 100^ο τεύχος του, αφιερωμένο στο φάντασμα που εξακολουθεί να πλανιέται πάνω από τον κόσμο: το φάντασμα του κομμουνισμού.

Είναι ένα τεύχος που συνιστούμε ανεπιφύλακτα σε κάθε αριστερό ή και σε κάθε μη εισέτι αριστερό που τον ενδιαφέρουν όμως οι ιδέες τής Αριστεράς. Όχι όμως και σε κάποιον που διαχωρίζει την Αριστερά από το όραμα της κομμουνιστικής κοινωνίας, τον οποίο, εμείς τουλάχιστον, δεν τον συγκαταλέγουμε στο δικό μας στρατόπεδο. Όπως έχουμε πει ή υπονοήσει κατ’ επανάληψη, ενώ κατά την άποψή μας δεν υπάρχει τίποτε το αφύσικο στο φαινόμενο να προσεγγίζεται σήμερα η υπόθεση του κομμουνισμού με απαισιοδοξία, σκεπτικισμό ή δυσπιστία από πολλούς δικούς μας, άρα μια τέτοια στάση δεν αρκεί για να τους θέτει εξ ορισμού εκτός τής εκκλησίας τής Αριστεράς, αντίθετα, το να αυτοπροσδιορίζεται κάποιος ως αριστερός, εχθρικά διακείμενος προς την ιδέα τού κομμουνισμού ων, το εκλαμβάνουμε ως ένα από τα τρία καλύτερα σύντομα ανέκδοτα που κυκλοφορούν.

Όσοι μάς ακούσουν δεν θα χάσουν. Μέσα από μια πλούσια αρθρογραφία Ελλήνων και ξένων συνεργατών θα πάρουν μία καλή γεύση από τους σύγχρονους προβληματισμούς γι’ αυτό το περιβόητο φάντασμα. Ένα φάντασμα που, ασφαλώς, δεν έχει την παραμικρή σχέση με τον άσπονδο εχθρό του, το τέρας τού ναζισμού και του φασισμού, όπως προσπαθούν να μας πείσουν κόσμος και κοσμάκης, με τον πρωθυπουργό τής χώρας πρώτο και καλύτερο να σέρνει το χορό (και τους πολυάριθμους συμπαραστάτες εκ του ‘‘φιλελεύθερου’’ ‘‘προοδευτικού’’ ‘‘κέντρου’’ να του κρατούν το μαντήλι…).

Από τα πολλά άρθρα τού τεύχους, αντιγράφοντας από την εισαγωγική συνοπτική παρουσίασή τους (δια χειρός Αλέξανδρου Χρύση, μέλους τής συντακτικής επιτροπής τού περιοδικού), περιοριζόμαστε να μνημονεύσουμε τα:  

1. Η επιστροφή τού φαντάσματος (Σημειώσεις πάνω στην τρέχουσα συζήτηση για τον κομμουνισμό) Παναγιώτης Σωτήρης

«[…] το άρθρο τού Παναγιώτη Σωτήρη […] συνιστά ταυτοχρόνως μία κριτική πανοραμική παρουσίαση, αλλά και παρέμβαση στην τρέχουσα διεθνή θεωρητική συζήτηση για τον κομμουνισμό, με τον υπαινικτικό τίτλο «Η επιστροφή τού φαντάσματος». Στο πρώτο μέρος τού άρθρου του ο Σωτήρης […] προσεγγίζει το τοπίο τής σύγχρονης συζήτησης για τον κομμουνισμό ως αντιπαράθεση μαρξιστών και μετα-μαρξιστών διανοητών, ενώ στο δεύτερο μέρος διατυπώνει και αναλύει τις θέσεις του για τον κομμουνισμό ως πραγματικό κίνημα μέσα από το πρίσμα μιας σύγχρονης μαρξιστικής θεωρίας τής μετάβασης». […]».

2. Τέσσερα μικρά αλλά άκρως ενδιαφέροντα άρθρα κοντά στην κλασική μαρξιστική παράδοση.

«[…] τέσσερις σύντομες αλλά θεωρητικά και πολιτικά ουσιαστικές παρεμβάσεις σημαντικών μαρξιστών μελετητών που δημοσιεύτηκαν στο 4^ο τεύχος τής νέας σειράς τού γαλλικού περιοδικού Contretemps. […] Πρόκειται για άρθρα τού Daniel Bensaïd, που το 2010 ταξίδεψε μακριά μας, και των Pierre Dardot, Isabelle Garo και Ellen Meiksins Wood. Μέσα από τα άρθρα αυτά συνάγεται, εμμέσως πλην σαφώς, μία συνεκτική μαρξιστική κριτική σε μεταμαρξιστικές απόψεις περί κομμουνισμού, ενώ ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνει στις σελίδες τους, μέσα από διαφορετικές αλλά συγκλίνουσες κατευθύνσεις, η πολιτική, το κράτος, και, ακόμη ειδικότερα, το ζήτημα της δημοκρατίας. […]».

3. Η γραφειοκρατία στον σοσιαλισμό Δημήτρης Γρηγορόπουλος

«[…] Ο Δημήτρης Γρηγορόπουλος εστιάζει το φακό τής κριτικής του στο ζήτημα της γραφειοκρατίας, υποστηρίζοντας ότι η γραφειοκρατία, παρά τις αντικειμενικές καταβολές της, δεν έχει ισχύ φυσικού φαινομένου, ενώ διατυπώνει τη θέση ότι η κατάργηση της εργατικής δημοκρατίας και η γραφειοκρατική μετάλλαξη του κόμματος αποτέλεσαν σοβαρά λάθη τής ηγεσίας τών μπολσεβίκων και του ίδιου τού Λένιν. […]».

Γι’ αυτά και άλλα πολλά και χρήσιμα είναι μια καλή ιδέα να ψηλαφίσετε την Ουτοπία μέσα από τις σελίδες τού 100^ου γενέθλιου τεύχους της. Η μοναδική δυσκολία που θα συναντήσετε είναι το γεγονός ότι θα τη βρείτε σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία (για τους εκτός Αθηνών και μεγάλων πόλεων υπάρχει φυσικά η δυνατότητα να το παραγγείλετε, αν δεν το βρείτε στο κεντρικό πρακτορείο διανομής τύπου τής πόλης σας). Νομίζουμε όμως ότι αξίζει τον κόπο.

ΥΓ Προς αποφυγή αχρείαστων παρεξηγήσεων, αντιγράφουμε από την Ουτοπία και την ακόλουθη διευκρίνιση: «Τα κείμενα που δημοσιεύονται [Σ. σ.: εν προκειμένω αναδημοσιεύονται] εκφράζουν τις απόψεις τού συγγραφέα».  

Στην εικόνα, το εξώφυλλο του νέου τεύχους τής Ουτοπίας. Από το toposbooks.gr.