Αλέκος Αλαβάνος: Too old for rock n’ roll politics, too young to lose his far-sighted political thought(*)

(*) Πολύ ηλικιωμένος για πολιτική ‘‘ροκ’’, πολύ νέος για να χάσει τη διορατική πολιτική σκέψη του.

ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΣΕ ΟΣΟΥΣ παρακολουθούν κάπως ‘‘από κοντά’’ τις διεργασίες τής ‘‘μικρής’’ Αριστεράς (δυνάμεις δηλαδή εκτός ΚΚΕ και ΣΥΝ), είναι γνωστό: Εδώ και αρκετό καιρό, το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής με ηγέτη τον Αλέκο Αλαβάνο, προσπαθεί να ανιχνεύσει τους όρους και τις προϋποθέσεις για μια ευρύτερη του ΣΥΡΙΖΑ[1] συμπαράταξη αριστερών δυνάμεων. Εγγύτερο και πιο εύκολα προσβάσιμο το πολιτικό ρεύμα περί την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Έχουν γίνει δύο συναντήσεις, με τη συμμετοχή και εκπροσώπων τού ΣΥΡΙΖΑ —ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, κάτι σημαίνει— έχει αναπτυχθεί ένας κάποιος διάλογος, έχουν κατατεθεί μερικές πρώτες σκέψεις και προβληματισμοί. Στη δεύτερη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 26 Ιανουαρίου, ο Αλαβάνος τοποθετήθηκε με δέκα σημεία για τη μέχρι τώρα εξέλιξη αυτού τού διαλόγου, εκ των οποίων δύο έχουν ξεχωριστή και ευρύτερη σημασία. Τα παραθέτουμε αυτούσια:

Τέταρτο: Ο Αντώνης Νταβανέλος από τη ΔΕΑ έκανε την πρόταση «να προσχωρήσουν στον ΣΥΡΙΖΑ η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής». Υπήρξαν πολύ αρνητικές κριτικές από ομιλητές που ακολούθησαν. Εγώ βρίσκω ένα πολύ θετικό στοιχείο στην πρότασή του. Ζητάει από ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΜΑΑ τόλμη, να φύγουν από τις αδράνειες και τα στερεότυπα, να κάνουν ένα γενναίο βήμα μπροστά. Η μόνη διαφορά μου είναι ότι αυτό οφείλει να το κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ. Να βρεθούμε επομένως, παρά διαφορές ή εντάσεις τους παρελθόντος με την αυτοτέλεια του ο καθένας, σε ένα κοινό δημοκρατικό μετωπικό χώρο συνεργασίας, αλληλεγγύης και ελπίδας.

Πέμπτο: Ο Γιάννης Θεωνάς από την ΚΕΔΑ υπογράμμισε το ότι είναι εφικτό ένα κοινό συνολικό αριστερό πρόγραμμα. Συμφωνώ πλήρως. Ένα εργαστήρι γα ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι ήδη το Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής. Και δεν απαιτείται απόλυτη συμφωνία. Παράδειγμα: η άποψη μου είναι υπέρ της εξόδου από το ευρώ. Η ΔΕΑ όμως, επίσης στο ΜΑΑ, δεν θέτει τέτοιο ζήτημα, αλλά συμφωνεί σε μια σειρά κεντρικούς θετικούς στόχους: εθνικοποίηση τραπεζών, δημοκρατικός σχεδιασμός, παύση πληρωμών. Και λέει ακόμα ότι εφόσον τελικά η ευρωζώνη αρνηθεί, προτεραιότητα είναι οι στόχοι αυτοί, πράγμα που σημαίνει αποχώρηση από το ευρώ. Αυτό σημαίνει «καμία θυσία με το ευρώ». Τι θέλω να πω με αυτό το παράδειγμα; Ότι είναι εντελώς δυνατό να καταλήξουμε σε κοινούς στόχους, παρά το φαινομενικώς μεγάλα αρχικά σημεία αποκλίσεων.

Έκτο: Ασφαλώς υπάρχει διαφορετικότητα μεταξύ «κυβερνητισμού» και «κινηματισμού». Το έθεσε το θέμα αυτό, με διαφορετικά λόγια ο Χρήστος Τουλιάτος από την ΑΡΑΝ (ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Δεν δέχεται κανείς ούτε μια λογική καταγραφής ποσοστών ή διαχείρισης της κρίσης για το σύστημα ούτε  την πλήρη υποτίμηση της πολιτικής στο όνομα μόνο κινηματικών δράσεων, ειδικά στις σημερινές συνθήκες καταστροφής  που ιστορικό χρέος  της αριστεράς είναι να στηρίξει τον άλλο δρόμο. Με αυτή την έννοια ο διάλογος αυτός εδώ των αριστερών σχημάτων είναι διπλά θετικός. Και για την πολιτική λύση και για την ενίσχυση του κινήματος  —σκεφθείτε πόση αισιοδοξία, κέφι, ελπίδα θα έφερνε στις πλατείες, στους χώρους δουλειάς, στους δρόμους η εμφάνιση μιας ενωμένης ριζοσπαστικής αριστεράς, πόσες χιλιάδες αγανακτισμένους θα έβγαζε από το σπίτι στον δρόμο.

ΤΙ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ στο παραπάνω απόσπασμα; Τα εξής πολύ θετικά:

1. Την τόλμη που πρέπει να διαθέτει ένα ηγετικό στέλεχος της Αριστεράς να πηγαίνει κόντρα στο ‘‘κοινό αίσθημα’’ των συντρόφων του, ακόμα και σε ζητήματα ‘‘δύσκολα’’, όπως αυτό τής παραίτησης από ένα μέρος τής κομματικής/οργανωσιακής κυριαρχίας προς όφελος μιας ευρύτερης συμμαχίας. Αυτή την τόλμη επέδειξε ο Αλαβάνος όταν δεν δίστασε να τονίσει τη θετική πλευρά τής πρότασης του Νταβανέλου για συμμετοχή του Μετώπου Α-Α (αλλά και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ) στον ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ‘‘ναι μεν αλλά’’ και ‘‘ήξεις αφήξεις’’, μη παραβλέποντας όμως και την ανάγκη να υπενθυμίσει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, συνήθως, it takes two to tango…

2. Τη διορατική ευφυΐα να κατανοεί ότι η αποσαφήνιση της πολιτικής κατεύθυνσης που θα ακολουθήσει μια συμμαχία δεν είναι υποχρεωτικό να επιτευχθεί και να συνομολογηθεί εκ των προτέρων από όλους εκείνους οι οποίοι, έστω και παρελκυστικά, έστω και στα λόγια, δηλώνουν ότι επιδιώκουν αυτή τη συμμαχία. Συχνά, είναι κάτι που θα το επιβάλλουν οι ίδιες οι εξελίξεις. Και τότε θα είναι πολύ δύσκολο για τους σημερινούς διαφωνούντες να επιμείνουν στις αρνήσεις τους. Κι αν επιμείνουν, θα περιθωριοποιηθούν. Έτσι, δεν του είναι δύσκολο να λέει στους συντρόφους του τού Μετώπου Α-Α (σ’ αυτούς κυρίως απευθυνόταν, αλλά τα ‘‘σκάγια’’ έπαιρναν κι εκείνους τής ΑΝΤΑΡΣΥΑ), τα εξής —με τον τρόπο του και σε ελεύθερη απόδοση δική μας: «Μην είστε αντιπαραγωγικά δογματικοί. Μη τα θέλετε όλα εκ των προτέρων. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μιλάει για παύση πληρωμών, έξοδο από το ευρώ και τα σχετικά. So what? Δεν τα λένε όλα αυτά μεν, αλλά έχουν βάλει τη τζίφρα τους κάτω από το σύνθημα γραμμής ‘‘καμιά θυσία για το ευρώ’’.[2] Υπέρ αυτής τής κατεύθυνσης δεν δουλεύει η πραγματικότητα; Και, κατ’ αρχήν, η ίδια η πραγματικότητα δεν ήταν αυτή που τους υποχρέωσε να βάλουν αυτή τη τζίφρα; Κι ακόμα, κάθε μέρα που περνάει δεν κάνει όλο και πιο δύσκολο ακόμα και για τους πιο ακραίους ‘‘ευρωπαϊστές’’ να επιχειρηματολογούν περί τού αντιθέτου; Επομένως;».[3]

3. Τη ρεαλιστική προσαρμογή στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα. Αυτό αποδεικνύει η ρητή αναγνώριση του απλού, απλούστατου και οφθαλμοφανούς γεγονότος ότι η κινηματική δράση τής κοινωνίας, οργανωμένη ή όχι, ούτε αρκεί, ούτε απαλλάσσει την πολιτική Αριστερά από την ευθύνη να επεξεργαστεί από κοινού ένα πρόγραμμα Λαϊκής Σωτηρίας και να καλέσει τον ελληνικό λαό να το υποστηρίξει με όλες του τις δυνάμεις. Αυτή η αναγνώριση, από έναν πολιτικό που πριν από ένα περίπου χρόνο έριχνε το ‘‘ροκ’’ σύνθημα της μετατροπής τής πλατείας Συντάγματος σε πλατεία Ταχρίρ, έτσι, χωρίς πρόγραμμα, είναι για χειροκρότημα. Κι εμείς τη χειροκροτούμε ομόφωνα!

ΔΕΝ ΘΑ ΚΡΥΨΟΥΜΕ τα λόγια μας. Ο Αλέκος Αλαβάνος μάς έχει απογοητεύσει τα τελευταία ένα-δυό χρόνια κάμποσες φορές (εξ άλλου, τον έχουμε επικρίνει εδώ, και μάλιστα σφοδρά). Και μας έχει απογοητεύσει πολύ. Για έναν απλό(;) λόγο: Γιατί τον είχαμε τοποθετήσει πολύ ψηλά στην εκτίμησή μας όταν, μόνος αυτός από αριστερούς ηγέτες ‘‘πρώτης γραμμής’’, κατανόησε ότι το κόμμα του ο ΣΥΝ είχε εξαντλήσει την όποια προωθητική του δύναμη και έπρεπε να μετεξελιχθεί σε κινητήρια δύναμη ενός ευρύτερου αριστερού σχηματισμού, αρχίζοντας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Άσχετα αν η ιδέα του δεν υλοποιήθηκε, από δικά του κυρίως λάθη, αυτό το πιστώνεται. Και η πίστωση είναι μεγάλη, αν σκεφτεί κανείς τους κομματικούς ‘‘πατριωτισμούς’’ τής Αριστεράς, τη μεγάλη κατάρα που την κυνηγά.

Έκτοτε, μέσα από παλινωδίες, αυθορμητισμούς —επιτρεπτούς σ’ εμάς, σ’ αυτό το blog π.χ., αλλά ανεπίτρεπτους σε πολιτικό ηγέτη— ή αλλοπρόσαλλες κινήσεις και πρωτοβουλίες, μάς φάνηκε ότι το πολιτικό του ένστικτο είχε αρχίσει να τον εγκαταλείπει σιγά-σιγά. Η παρέμβαση που σχολιάσαμε σ’ αυτό το σημείωμά μας δείχνει ότι κάπως βιαστήκαμε, και κάπου κάναμε λάθος.

Η ΧΑΡΑ ΜΑΣ είναι μεγάλη!

[1] Στον οποίο, το Μέτωπο Α-Α συμμετέχει, έστω και με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω…

[2] Θα μας επιτρέψετε, φανταζόμαστε, μια κάποια ικανοποίηση επειδή είχαμε επισημάνει τις θετικές γραμμές αυτού τού συνθήματος από τις 12 Δεκεμβρίου 2011.

[3] Όλος αυτός ο συλλογισμός, στη γενική λογική του, ταιριάζει φούστα-μπλούζα, που λέει κι η Αλέκα, για να τον αναπτύξει κανείς και προς το ΚΚΕ. Αλλά, προς το παρόν, εκείνο δεν σηκώνει ούτε το τηλέφωνο. Έχει ενεργοποιήσει τον αυτόματο τηλεφωνητή με το γνωστό, μονότονο, μαγνητοφωνημένο μήνυμα: «Είστε σε γραμμή μπετόν αρμέ. Παρακαλούμε, μην αναμένετε στο ακουστικό σας»…

Η photo, από το tvxs.gr