Μια από τις χρησιμότητες του ιντερνετικού διαλόγου μέσω του blogging και της σχολιογραφίας είναι οι ευκαιρίες που παρέχει να μην ξεχνάς πού βρίσκεσαι και πού πατάς, καθώς σου δίνει τη δυνατότητα να συζητήσεις, και μάλιστα γραπτώς, με έναν, ευρύτερο από τον προσωπικό σου, κύκλο ανθρώπων. Αυτό βέβαια ενδιαφέρει κυρίως το πολιτικό blogging, εκείνο δηλαδή που έχει σκοπό τη διάδοση πολιτικών ιδεών κι όχι την «επικοινωνία» εν γένει, δηλαδή την προσωπική έκφραση που συχνά καταλήγει σε απλή εκμυστήρευση ιδιωτικών καταστάσεων και στιγμών και αποσκοπεί κυρίως στη δημιουργία προσωπικού ακροατηρίου. Και ενδιαφέρει κυριότατα το αριστερό blogging, μια και εμείς οι «αμετανόητοι» αριστεροί, κάτω από το βάρος της δέσμευσης που έχουμε αναλάβει να κινήσουμε τα πράγματα προς μια καλύτερη κοινωνία, ριζικά διαφορετική από τη σημερινή και ευρισκόμενοι συχνά αντιμέτωποι με τη σύγχυση, την άγνοια, ή την αδιαφορία για οτιδήποτε υπερβαίνει τον στενά ατομικό ορίζοντα, βρίσκουμε συχνά πιο βολική την απογείωση από τη σκληρή αυτή πραγματικότητα (μερικοί, πιο «σώφρονες» ίσως, προτιμούν να ρίξουν την πετσέτα στο ταπί του ρινγκ, αποκηρύσσοντας τη θανάσιμη αριστερή αμαρτία του παρελθόντος: Αυτή της Μεγάλης Υπόσχεσης).Η επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα δεν είναι χρήσιμη μόνο στο να βλέπει κανείς τη μεγάλη εικόνα της Ελληνικής κοινωνίας. Είναι χρήσιμη και για να διαπιστώνει -ή να μη ξεχνά- τι συμβαίνει και στη «μικροκοινωνία» της Αριστεράς, δηλαδή στη δική μας αυλή. Μια τέτοια διαπίστωση είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε χθες, στο πλαίσιο του διαλόγου μας σε άλλο blog, με αφορμή ένα post περί Ανανεωτικής Αριστεράς.
Δεν έχουμε καμία πρόθεση το σημερινό μας σημείωμα να έχει ως θέμα του γενικά την Ανανεωτική Αριστερά, αν και σχετίζεται. Απλώς θέλουμε να μεταφέρουμε εδώ και να σχολιάσουμε ένα συγκεκριμένο, επί μέρους σημείο του διαλόγου που αναπτύχθηκε εκεί και την αφορά.
Μετά από κάποια ερώτηση που μας έκανε ένας άλλος επισκέπτης του blog ο οποίος φαίνεται ότι υιοθετεί τις απόψεις της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ, υποχρεωθήκαμε, για να μπορέσουμε να απαντήσουμε με σαφήνεια στο ερώτημά του, να δώσουμε έναν ορισμό της έννοιας Αριστερά όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς: «[…] ορίζουμε ως Αριστερά το πολιτικό ρεύμα που έχει για οραματικό στόχο μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση (οικονομική κατ’ αρχήν αλλά όχι μόνο) και τη χειραφέτηση του ανθρώπου από κάθε είδους εξουσιαστικά δεσμά».
Ο φίλος με τον οποίο συζητούσαμε, χωρίς να σχολιάσει θετικά ή αρνητικά το συγκεκριμένο περιεχόμενο, συμπεριέλαβε στην απάντησή του την εξής φράση: «Εν τέλει, ποιός είναι ο ορισμός του αριστερού; Για μένα είναι: “εκείνος που είναι με το μέρος του αδυνάτου”».
Εδώ είναι που θέλουμε να σταθούμε λίγο.
Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, ενώ εμείς αναφερθήκαμε στην Αριστερά, ο φίλος μάς μίλησε για τον αριστερό άνθρωπο. Αυτό δεν δημιουργεί πρόβλημα μια και με στοιχειωδώς αφαιρετική σκέψη καταλήγουμε στα ίδια, έχει ωστόσο μια κάποια σημασία κι ας το κρατήσουμε.
Προχωρώντας: Γιατί αλήθεια το κάνουμε θέμα; Ποιο είναι το περίεργο, το άξιο συζήτησης τέλος πάντων, με έναν τέτοιο ορισμό; Ποιος αριστερός θα μπορούσε να εγείρει ένσταση με μια τέτοια οριοθέτησή του έναντι των μη αριστερών; Κανείς, ημών συμπεριλαμβανομένων βεβαίως. Κι όμως. Αυτή ακριβώς η ακαταμάχητη ισχύς ενός τέτοιου ορισμού, αυτή ακριβώς είναι και η εξόφθαλμη αδυναμία του να περιγράψει την Αριστερά. Γιατί το κακό είναι ότι, με έναν τέτοιο ορισμό, δεν θα είχε αντίρρηση η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων να εγγραφεί στους καταλόγους της Αριστεράς! Το χειρότερο: Ακόμα και οι πιο σκληροπυρηνικοί από εμάς δεν θα μπορούσαμε να προβάλουμε την παραμικρή ένσταση, ούτε καν στην περίπτωση της Μαριάννας Βαρδινογιάννη! Αλήθεια, ποιος από εμάς τους αριστερούς που σχεδιάζουμε νυχθημερόν το πώς θα αλλάξουμε τον κόσμο έχει να επιδείξει το υπέρ αδυνάτων έργο της Μαριάννας; Ποιος από εμάς τους άχρηστους μπορεί να υπερηφανεύεται ότι έχει πρωτοστατήσει στην ίδρυση ενός συλλόγου σαν την «Ελπίδα»;
Οι πιο «προχωρημένοι» από όσους διαβάζουν αυτές τις γραμμές, ίσως και να μειδιάσουν με την παραπάνω συλλογιστική. «Ελάτε ρε παιδιά, τι κοινοτοπίες είναι αυτές; Αυτά τα ξέρει και η κουτσή αριστερή Μαρία!».
Αλήθεια είναι αυτό. Αλλά η μισή. Τα ξέρει και η κουτσή αριστερή Μαρία από τον μικρό, αριστερό κύκλο του καθενός μας. Παραέξω, χάος και έρεβος! Γιατί μη μας πείτε ότι αυτή την κουβέντα και διαδεδομένες παραλλαγές της («Αριστερά είναι η διαρκής ευαισθησία»!) την ακούτε για πρώτη φορά! Αυτός δεν είναι ο πιο διάσημος και κοινά αποδεκτός (δηλαδή και από μη αριστερούς) ορισμός της Αριστεράς;
Αν όντως είναι αυτός, ποιος τον καθιέρωσε; Μέσα από ποιά «κανάλια» διαμόρφωσης των πλειοψηφικών αντιλήψεων του πληθυσμού προωθείται μια τέτοια πρόσληψη της Αριστεράς; Δεν έχει γίνει αυτό μέσα από τους ιδεολογικούς μηχανισμούς του επικρατούντος κοινωνικοοικονομικού συστήματος οργάνωσης της κοινωνίας;
Παρ’ όλα αυτά που, επί της θεωρίας τουλάχιστον, δεν τα αρνείται ούτε ο πιο φανατικός αντίπαλος της δογματικής αριστερής σκέψης, να που ένας τέτοιος ορισμός υιοθετείται και επικυρώνεται, τελείως άσκεφτα και επιπόλαια, από έναν οπαδό του ρεύματος της Ανανέωσης της Αριστεράς, όπως αυτό, εν πάση περιπτώσει, εκφράζεται από την Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ!
Γιατί το θαυμαστικό; Μα γιατί διαπιστώνεται εκ των πραγμάτων -διαπίστωση απογοητευτική, όπως και να το δει κανείς- ότι στους κύκλους της Αριστεράς που, υποτίθεται, προσκομίζει «το φως το αληθινόν» εντός της παράταξής μας, επιζούν τέτοιου τύπου αντιλήψεις οι οποίες μετατρέπουν την Αριστερά, από πολιτικό κίνημα ριζικής μεταρρύθμισης της κοινωνίας (για να χρησιμοποιήσουμε και μία αγαπημένη λέξη της Ανανεωτικής πτέρυγας του ΣΥΝ), σε ένα ακίνδυνο, απονευρωμένο και γι’ αυτό αποδεκτό απ’ όλους κίνημα ευαισθησίας και φροντίδας των αδυνάτων!
Ή, για να το πούμε αλλιώς, ποιος θα πίστευε ότι αριστεροί που υπερηφανεύονται πως ακολουθούν το ρεύμα εκσυγχρονισμού της Αριστεράς καταλήγουν, εν έτει ενάτω του 21ου αιώνα(!), να ορίζουν την Αριστερά με τον ίδιο τρόπο που το έκαναν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 στα καφενεία των χωριών της επαρχίας οι αγκιτάτορες του τότε ΚΚΕ!...
Η εικόνα είναι από το jonathanlevinegallery.com και είναι έργο του καλλιτέχνη Gary Taxali.
30 σχόλια:
Οξυδερκής ανάρτηση, βουνό το δίκιο σας. Να κρατήσουμε μια επιφύλαξη μήπως όλα τα λεφτά παραμένουν στο τι θα μπορούσε να σημαίνει ή να μη σημαίνει η φράση "με το μέρος του αδυνάτου"; Αν ας πούμε σήμαινε "αναγκαστικά και εξ ορισμού ενάντια στον δυνατό" όχι ως εμπειρικά "εκάστοτε" δυνατό αλλά ως παράγωγο της ανισότητας ως βασικού ορίζοντα κοινωνικής οργάνωσης;
Θα μου πείτε, Αθήνα-Θεσσαλονίκη μέσω Πρέβεζας όταν μπορείς να πας ευθεία; Ίσως κάποιες φορές να χρειάζονται και οι τεθλασμένες, δεν είμαι βέβαιος.
Φίλε Αντώνη,
Εικάζουμε τι εννοείς, αλλά όπως καταλαβαίνεις -ή μάλλον ξέρεις- ένα από αυτά που χαντάκωσαν την Αριστερά (προς το παρόν, εννοείται!)ήταν και οι εικασίες που μετατρεπόντουσαν σε βεβαιότητες. Οπότε, όταν μπορέσεις -δεν αδιαφορούμε για όσα είπες στο προσωρινά τελευταίο σου ποστ, όπως βλέπεις- ανάλυσέ το όσο χρειάζεται, ξέρεις εσύ! :-)
Τα λέμε.
η αριστερά Δεν ειναι ταυτοτητα..
Με την εννοια που ναμπορει καποιος να πει ειμαι Αριστερος - οπως λεει π.χ Ειμι Ελληνας κλπ..
Με την εννοια αυτη η αριστερά Δεν ειναι ταυτοτητα..
Η Δεξια ειναι ταυτοτητα ..
Γιατί ομως η Αριστερά δεν μπορει εξ ορισμου να ορισθει ως ταυτοτητα;
Γιατί εξ ορισμου η αριστερά ως κριτικη στις παγιες ταυτοτητες
δεν παγιωνεται...δεν κλεινει ο κύκλος . μενει ανοιχτός....εσαει
χαρακτηριστικο της η διαρκής ανατροπή - η κινηση
κιαυτο ειναι η δυναμη αλά και η αδυναμια της
Φίλε Νοσφεράτε,
Αν καταλαβαίνουμε σωστά, κινείσαι από την ανοικτότητα που πρέπει να διακρίνει ένα ανατρεπτικό πολιτικό κίνημα απελευθέρωσης σε αντίθεση με τη δογματική σκέψη η οποία μπορεί να κυριαρχήσει εντός του. Ωθεί όμως κάτι τέτοιο (το οποίο βέβαια μας βρίσκει σύμφωνους) μέχρι το σημείο να μιλάμε για μη-ταυτότητα; Δεν είμαστε σίγουροι.
Σύμφωνα με τον Tilly τα τέσσερα συστατικά στοιχεία της ταυτότητας είναι α) ένα σύνορο που με χωρίζει από τους άλλους, β) οι σχέσεις με όσους είναι εντός αυτού του ορίου, γ) οι σχέσεις με τους εκτός και δ) μια αφήγηση, ένα "story" ως συνεκτικός δεσμός. Πώς θα μπορούσε η Αριστερά να αυτοεξαιρεθεί από μια τέτοια ανάλυση; Μήπως έτσι την εξορίζουμε σε ένα μη-τόπο;
Γενικεύοντας: Ακόμα κι αν πρέπει να αποσυντεθεί κάθε οντολογία, τι άλλο απο μια οντολογία μπορεί να το κάνει αυτό, αν εξαιρέσουμε βέβαια τον Θεό;
Δύσκολοι καιροί για αριστερούς, ό,τι και να πεις...
Τα λέμε.
Θα προσπαθήσω να γράψω κάτι για το θέμα, κάποια στιγμή. Η υπό συζήτηση λέξη βέβαια δεν θα είναι "αριστερά" αλλά "κομμουνισμός."
α) ένα σύνορο που με χωρίζει από τους άλλους, β) οι σχέσεις με όσους είναι εντός αυτού του ορίου, γ) οι σχέσεις με τους εκτός και δ) μια αφήγηση, ένα "story" ως συνεκτικός δεσμός
ε ναι. Ακριβώς για αυτό ..
Η δεξι μπορει ευκολα να οριστει ως ταυτοτητα.. Απδεχεται ευκολα ολα αυτά
Η Αρσιτερά και τα αποδεχεται και ταυτοχρονα τα κρινει..
Ειναι μια Ημι-ταυτοτητα ..
(καπως οπως ο Λενιν στο Κρατος και επανασταση οριζε την Δικτατορια του Προλεταριατου ως Ημι-κρατος
Η αριστερα΄Οχι ως ουτοπος αλλά ως κριτική προς τον ου-τοπο σταση τεινει
α) να υπερβαινει το''ένα σύνορο που με χωρίζει από τους άλλους, β) να κριτικάρει τις σχέσεις με όσους είναι εντός αυτού του ορίου, καθως γ)και τις σχέσεις με τους εκτός και δ)και να αποδεχεται αλλά και να αποδομει μια αφήγηση, ένα "story" ως συνεκτικός δεσμός
ΝΟΣΦΕΡΑΤΟς
Ωραίος ο Νοσφεράτος, πολύ καλή δουλειά ;-)
Left g700
-Τιμητική η σύνδεση του LLS ,στην αναρτηση χωρίς περιττές αποφάνσεις (οπως στα περί ΟΛΠ)
-Προφανως καυτό το θέμα,ωραία η εισαγωγική τοποθέτηση που ευνοεί το ανοιγμα του διαλόγου.
-Μάλλον άδικη η διόγκωση μιας φράσης,ενός σχολιαστή.
-Νομίζω ότι η συζήτηση θα γίνει γονιμη αν διασταλλεί ως εξής."Τι σημαίνει Αριστερά,τον Δεκέμβριο του 2009,στην Ελλάδα;"
-Τότε θα δούμε ότι το αίτημα της ριζικής ανατροπής,υπο το φως των συμφερόντων των αδυνάμων,γίνεται εξαιρετικά περίπλοκο.
-Αυτο συμβαίνει γιατί ο καπιταλισμός το 2009,λειτουργεί ως ποδήλατο,που κανένας δεν ξέρει τι θα ΄γίνει αν σταματήσει να ρολάρει(ανατροπή)
-Είναι εύκολο να ζητάς την ανατροπή ,μάλιστα είναι και συνεκτικό ορθολογικό (γιατι αντιπαραβάλεις στο σύστημα μια ιδεατή αρμονική ορθολογικότητα),αλλά δεν μπορείς να ρισκάρεις για το πως θα πέσουμε από το ποδήλατο.
-Για λόγους που δεν μπορω να αναπτύξω πλήρως το 2009,στην Ελλάδα,μια αριστερή αντικαπιταλιστική ανατροπή νοούμενη ως διάλυση της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας,είναι ταυτόσημη με την διατήρηση του status qvo.(αναφέρομαι στην κρατικοδίαιτη φύση του ελληνικού καπιταλισμού).Εξ'ου και η ολική μετακίνηση όλου του πολιτικού φάσματος "αριστερά".(δες συνέδριο ΛΑΟΣ περι "παρεμβατισμού,δες εκλογη Σαμαρά,πολιτική Καραμανλή κλπ)
-Γενικώς αριστερά είμαστε όλοι στην Ελλάδα,αλλα το ερώτημα παραμένει :Πως ο κομμουνισμός (γενέθλιος "τοπος" της αριστεράς) θα υλοποιηθεί σήμερα 19/12/09 στην Ελλάδα του ΓΑΠ;
-Μου άρεσε πολύ , θεώρηση Νοσφεράτου.Η αριστερά ως ανοικτότητα,ως άρση των μηχανισμών κατασκευής "ταυτοτήτων"
Χαιρετώ
ΕΜΕΙΣ ΤΑ ΛΕΓΑΜΕ, ΑΛΛΑ ΠΟΙΟΣ ΑΚΟΥΕΙ ΤΗΝ ΠΙΤΣΙΡΙΚΑΡΙΑ;
Φίλοι Νοσφεράτε και Αντώνη (aka La Boetie) -μια και συμφωνείς: Τελειώναμε το προηγούμενο σχόλιο επισημαίνοντας τις δυσκολίες των καιρών για τους αριστερούς κάθε είδους. Και πριν αλέκτωρ φωνήσαι "μας ήρθαν τα μαντάτα, μαχαιριές πανάθεμά τα"! :-)
Μέχρι στιγμής έχουμε καταλήξει να πιστεύουμε ότι το σύνθημα "Να είμαστε ρεαλιστές, να ζητάμε το αδύνατο" είναι πολύ ωραίο για να μη το υιοθετήσει ένα κίνημα, αλλά πολύ προβληματικό για να δημιουργήσει κίνημα.
Με αυτή την έννοια, φοβόμαστε ότι, αν, για να αποφύγουμε επικίνδυνες ξέρες, επιδιώκουμε να οριστούμε ως μη-υπάρχοντες, καταλήγουμε σε έναν λαβύρινθο χωρίς ούτε τη ζώνη μας για μίτο της Αριάδνης!
Ίσως αυτό διαισθανόμενος ο Νοσφεράτος καταλήγει να γράφει:
"Η Αριστερά [...] είναι μια ημι-ταυτότητα".
Αυτό φαίνεται να τον καθησυχάζει. Να τον "ταράξουμε" λίγο;
Αυτό που τον καθησυχάζει, αν το συμβολοποιήσουμε μαθηματικά, σημαίνει: 1=χ. 1/2=0! Δεν μας φαίνεται και πολύ σόι για ηρεμιστικό!...
Έχει όμως κάτι στο σχόλιό του στο οποίο στεκόμαστε. Χρησιμοποιεί κάπου τη λέξη "τείνει". Αυτό ναι, μας κάνει. Και μας θυμίζει το "μη εισέτι είναι" του μεγάλου Μπλοχ.
Το ερώτημα που προκύπτει εξ αυτού τώρα: Από αυτό "το μη εισέτι είναι" μένει πάντα κάτι που υφίσταται μόνο ιδεατά, όπως ας πούμε ο Βοράς που υπάρχει μόνο και μόνο επειδή τον δείχνει η πυξίδα;
Αναπάντητο ερώτημα. Μπορούμε φυσικά να εξακολουθήσουμε να διερωτώμεθα. Με την προϋπόθεση ότι βαδίζουμε πάντα προς Βοράν.
Αυτή η υπόσχεση της πορείας μάλιστα! Νομίζουμε ότι μπορεί να συγκινήσει κι άλλους πολλούς για να μας ακολουθήσουν κι έτσι να (ξανα)δημιουργήσει κίνημα.
Γιατί πρέπει σώνει και καλά να υποσχεθούμε το τέλος της πορείας;
Μήπως μέσα στα αρνητικά διδάγματα του παρελθόντος, δεν ήταν και το ότι η υπόσχεση περιελάμβανε το όλον είναι του μη εισέτι είναι;
Τα λέμε.
Φίλε Left Liberal Synthesis,
Όσο εξακολουθείς να μιλάς για "τιμή", άλλο τόσο κι εμείς θα εξακολουθήσουμε να σου λέμε "η τιμή δική μας"! :-) Μια απορία ωστόσο στο περιθώριο: Γιατί χαρακτηρίζεις "περιττές αποφάνσεις" μια παλιότερη έκφραση γνώμης; Υπάρχουν "περιττές" αποφάνσεις σε πολιτικοκοινωνικά ζητήματα; Νομίζουμε ότι υπάρχουν σωστές ή λάθος, ή αποφάνσεις με τις οποίες συμφωνούμε ή διαφωνούμε, ποτέ όμως "περιττές". Επειδή δεν μας έχεις δώσει την εντύπωση ότι το αγνοείς αυτό, αποδίδουμε τη φράση σου σε λάθος διατύπωση.
Το σχόλιό μας σε Νοσφεράτο και Αντώνη απαντά σε μεγάλο ποσοστό και στις δικές σου επισημάνσεις. Δυο-τρία πράγματα όμως τα αφήνει απ' έξω.
*Ο καπιταλισμός, με τη στενή ή την ευρύτερη έννοια ήταν πάντα κρατικοδίαιτος. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοείται από οποιονδήποτε έχει σοβαρές προθέσεις προβληματισμού.
**Βρίσκουμε πιό ουσιώδες να αντιλαμβανόμαστε τον αντικαπιταλισμό ως συντελούμενη "πορεία" κι όχι ως "ανατροπή" που προϋποθέτει χρονικό καθορισμό.
*** Σε σύνδεση με το παραπάνω, κανένας "κομμουνισμός" δεν μπορεί να υλοποιηθεί σήμερα στις 19/12/09 στην Ελλάδα του ΓΑΠ. Λέμε ποτέ ότι "υλοποιείται" μια πορεία; Στην καλύτερη περίπτωση "πραγματοποιείται" καθημερινά ή έστω "χαράζεται". Προς το παρόν μελετάμε τη χάραξη!...
Τα λέμε.
Παιδιά,
Ο κομμουνισμός είναι πολλά πράγματα, σε πολλά επίπεδα, τα οποία δεν συναρτώνται μεταξύ τους. Είναι;
α) Ένα ρυθμιστικό ιδεώδες καντιανού τύπου (βλ. Μπαντιού "Η κομμουνιστική υπόθεση")
β) Μια πολιτική πρακτική (βλ.Λένιν, Γκράμσι συμβούλια εργατών, δικτατορία του προλεταριάτου)
γ) Μια ιστορική εμπειρία (από την Κομμούνα ως τα Γκούλαγκ)--ηρωισμού, προδοσίας, στασιμότητας, ριζικής καινοτομίας.
δ) Μια μορφή χειραφετισμού που δύναται (αλλά δεν είναι προδιαγεγραμμένη από την ιστορία) να λειτουργήσει ως ως μετωνυμία όλων των άλλων (φεμινισμός, οικολογία, animal rights, queer rights, κλπ).
ε) Μια κοινωνική ηθική, εκφράσεις της οποίας δεν περιορίζονται στην δύση, ούτε στην νεωτερικότητα (tribal κομμουνισμός, αρχαιοελληνικός κομμουνισμός, πληβείοι, Σπάρτακος, εξεγέρσεις χωρικών του μεσαίωνα, κλπ)
Εκτός αν ξέχασα κάτι, αυτά. Το καθένα τους με διαφορετική εσωτερική λογική, χρονική σύσταση και συνέπειες για την κομμουνιστική σκέψη και πράξη. Όχι πλήνθοι κέραμοι, αλλά μια εσωτερικά διαφοροποιημένη, πολυχρονική, "άνισα αναπτυγμένη" ολότητα. Όπως και ο καπιταλισμός δηλαδή, που έχει και αυτός διαφορετικά επίπεδα εκφνάνσεων (οικονομία, πολιτική, αισθητική, τέχνη), διαφορετικής γεωγραφικές "στιγμές", διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης και στάδια, από την "πρωτόγονη συσσώρευση μέχρι τον μεταφορντισμό.
Εγώ είμαι μαζί σας σε ό,τι αφορά την ανάγκη για ακριβολογία. Αλλά αυτή δεν ισούται περιορισμό της πολυπλοκότητας.
Σας χαιρετώ εγκαρδίως
Φίλε Αντώνη aka La Boetie,*
Δεν μπορούμε παρά να προσυπογράψουμε την ανάλυση των διαφορετικών πεδίων του κομμουνισμού. Επ' αυτού είμαστε απολύτως σύμφωνοι.
Θυμίζουμε όμως ότι η κουβέντα ξεκίνησε από την άποψη του Νοσφεράτου περί ταυτότητας της Αριστεράς.
Ασχέτως αν αυτή η ταυτότητα έχει πολυδιάστατες εκφάνσεις, διαφωνήσαμε με το ότι είναι κάτι μη οριζόμενο (για την άποψη περί ημι-ταυτότητας νομίζουμε ότι δεν χρειάζεται να προσθέσουμε τίποτε άλλο). Αυτό όμως δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι αρνούμεθα τις πολυπλοκότητες της έννοιας. Γιατί το λες αυτό; Εξ άλλου και η διαφωνία που εκφράσαμε στο ποστ δεν δείχνει ότι διαφωνούμε με τις απλοποιήσεις;
Last but not least: Γιατί η υπενθύμιση για την ακριβολογία; Οι λέξεις δεν διατυπώνουν σκέψεις; Υπάρχει κανένας τρόπος να ανταλλάσουμε εποικοδομητικά σκέψεις, όντας "χαμένοι στη μετάφραση";
Ανταποδίδοντας τους εγκάρδιους χαιρετισμούς,
Τα λέμε.
*Σε γνωρίσαμε ως Αντώνη, ένα το κρατούμενο. Ένα δεύτερο, η αναφορά στο όνομά σου, ιδίως στις περιπτώσεις που θέλουμε να την κάνουμε εντός του κειμένου, δημιουργεί πρόσθετες πρακτικές δυσκολίες. Έχουμε την άδεια σου να γυρίσουμε στα παλιά; Εκτός κι αν με αυτό συμβολοποιείς τους "αντιταυτοτικούς" προσανατολισμούς σου! :-)
Φίλε Left Liberal Synthesis,
Μας διέφυγε κάτι και το συμπληρώνουμε τώρα. Μας καταλογίζεις "άδικη διόγκωση" σε μια φράση σχολιαστή σου.
Μα δεν διογκώσαμε τίποτα. Σταθήκαμε και το αναλύσαμε. Δηλαδή εσένα σου φαίνεται επαρκής αυτοπροσδιορισμός;
Φίλε Left Liberal Synthesis, δεν είναι καιρός να αφήσουμε τις γενικολογίες που δεν σημαίνουν στην πραγματικότητα τίποτα;
Τα λέμε.
Φυσικά έχετε την άδεια να με αποκαλείτε όπως θέλετε. Ναι, είναι εν μέρει αντιταυτοτικό, εν μέρει τυχαίο (δηλαδή πάλι αντιταυτοτικό) το aka.
Υπενθύμισα την ακριβολογία επιδοκιμαστικά για την ανάρτησή σας· θεωρώ τέτοιες κουβέντες εποικοδομητικές και απαραίτητες όταν διεξάγονται με τη δέουσα προσοχή.
Και η συγκεκριμένη κουβέντα είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική· όλοι συνεισφέρανε κάτι σημαντικό στην διαύγαση των διακυβευμάτων του θέματος που αναπτύξατε, άσχετα αν μπορεί ή όχι να προκύψει πλήρης συμφωνία.
Σας χαιρετώ,
Α
Φίλε Αντώνη, aka La Boetie,
Εφόσον είναι αντιταυτοτικό, αποσύρεται το αίτημα! Απλώς, σου υπενθυμίζουμε ότι πρέπει να το αλλάζεις συχνά και τακτικά. Διαφορετικά, θέλεις δεν θέλεις θα καταλήξει μια αντιταυτοτική ταυτότητα! :-)
Συμφωνούμε και στο άλλο. Δεν χρειάζεται να προκύπτει πάντα πλήρης συμφωνία σε όλα. Μη καταλήξουμε σαν τους πεθαμένους που, επειδή συμφωνούν τόσο πολύ μεταξύ τους, δεν ανταλλάσσουν ούτε καλημέρα!
Καλή Κυριακή!
Τα λέμε.
Χε χε! Καλή Κυριακή!
πριν συζητησουμε βεβαια την ταυτοτητα της ..αριστεράς μαλλον α επρεπενα συζητησουμε την ταυτοτητα της... ταυτοτητας
κατι που βεβαια δεν λυνεται σε σχόλια ουτε σε αναρτησεις
στην ετικέτα Μεταμορφωσεις της ταυτοτητας μπορειτε να δειτε μερικές περισσοτερο για την εθνική ταυτοτητα αλλά οχι μόνο
http://nosferatos.blogspot.com/search/label/%CE%BF%CE%B9%20%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CF%89%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82
παντως να πώ οτι τα τελευταια εικοσι χρόνια ακουω ολο αι περισσοτερο να χρησιμοποιεται ο ορος αριστερά ως ουσιαστικό
(συνασπισμός της ..αριστεράς )
παλιοτερα χρησιμοποιουνταν ως επιθετο...
αυτό μου φαινεται αμυντικό..Κατι σαν αυτισμός
Ν.
Φίλε Νοσφεράτε,
Δεν μας φτάνουν οι Κυριακάτικες εφημερίδες, έχουμε και τις παραπομπές σου! Θέλεις να μας εξοντώσεις; :-)
Βεβαίως, έχεις δίκιο. Στη ρίζα της συζήτησης περί αριστερής ταυτότητας βρίσκεται η συζήτηση για την ίδια την ταυτότητα.
Κοίταξε τώρα ένα απόσπασμα από τη συνέντευξή σου στην "Εποχή":
ΕΡΩΤΗΣΗ: "Σήμερα έχει αλλάξει ο τρόπος προσδιορισμού των ταυτοτήτων;".
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: "H παγκοσμιοποίηση έχει διαστάσεις οικονομικές, τεχνολογικές και ταυτότητας. Μην φανταζόμαστε λοιπόν την παγκοσμιοποίηση μόνο σαν μια διαδικασία ενοποίησης, η παγκοσμιοποίηση είναι μια διαδικασία αποένταξης, αποδιάρθρωσης, επανένταξης και αναδιάρθρωσης. Καταστρέφει αλλά και ΞΑΝΑΔΟΜΕΙ" (σ.σ.: τα κεφαλαία δικά μας).
Εδώ, υπάρχει συνάφεια με τη συζήτησή μας. Και η βάση του σκεπτικού σου στο συγκεκριμένο σημείο βρίσκεται σε συμφωνία με τη δική μας ιδέα επί του ζητήματος των ταυτοτήτων, όπως συνοπτικά την εκθέσαμε σε προηγούμενα σχόλια: Η αποδόμηση, ακόμα κι αν δεν το ομολογεί, δημιουργεί πάντα μια νέα δομή.
Στο κάτω-κάτω: Γιατί η Αριστερά εναντιώνεται στον μεταμοντερνισμό; Εναντιώνεται σε μια φασματική μέθοδο, σε κάτι που δεν υφίσταται ως δ ο μ ή ;
Το βιβλίο σου είναι πρώτη προτεραιότητα προς αγορά. Το έχουμε σταμπάρει από την έρευνα της Υ.Τσε.Κ.Α. στην "Καλύβα".
Γιατί τόση απαισιοδοξία για τις ιντερνετικές σοβαρές συζητήσεις; Δεν βοηθούν κάπου όλους μας, όταν γίνονται με σοβαρότητα;
Τέλος, για την ουσιαστικοποίηση μιας αφηρημένης έννοιας: Μα έτσι κι αλλιώς η γλώσσα δεν είναι μία σύμβαση;
Τα λέμε.
Μα έτσι κι αλλιώς η γλώσσα δεν είναι μία σύμβαση;
οχι μόνο...
η γλωσσα διαμορφωνει κιολας
ιδιως τις ...ταυτοτητες..
και ιδιως τις ανθρωπινες ταυτητες
και ακομα ιδιαιτερα τις συλλογικές...
τι αλλο ειναι οι συλλογικές ταυτοτητες παρα ΚΑΙ πλασματα της γλώσσας;
N
Γιατί η Αριστερά εναντιώνεται στον μεταμοντερνισμό;
H METAMONTERNA κατασταση -κατι διαφορετικό απο τον μεταμοντερνισμό ως πολιτιμικο ρευμα-
μπορει να εννοηθει και ως
μεταβατική κατασταση
N.
Φίλε Νοσφεράτε,
Μεταξύ σκέψης και πραγματικότητας μεσολαβεί η γλώσσα. Από την άλλη, χωρίς τη γλώσσα δεν μπορούμε να σκεφτούμε, ή εν πάση περιπτώσει δεν μπορούμε να εκφράσουμε όλη τη σκέψη μας, ή δεν μπορούμε να αναπτύξουμε τη σκέψη μας. Αυτό αποδεικνύει το ρόλο της γλώσσας στη διαμόρφωση και των ταυτοτήτων, δεν υπάρχει αμφιβολία.
Ωστόσο, εμείς πιστεύουμε ότι η σκέψη κατευθύνει τη γλώσσα. Η διαμεσολάβηση της γλώσσας δεν καθορίζει. Μπορεί να διαμορφώνει, να διαχωρίζει, να επικοινωνεί μια διαφορά, αλλά δεν την δημιουργεί.
Ένα παράδειγμα: Η γλώσσα των λαϊκών τάξεων είναι το αποτέλεσμα απολύτως "υλικών" πραγμάτων: χαμηλή μόρφωση, π.χ. Δεν είναι η γλώσσα που δημιούργησε τις λαϊκές τάξεις. Είναι η ταξική τους θέση με όλα όσα αυτή συνεπάγεται.
Και ένα δεύτερο παράδειγμα: Αναφέρεσαι σε "μεταμοντέρνα κατάσταση". Εμείς προτιμάμε να μιλάμε για "ύστερο καπιταλισμό", ή "παγκόσμιο εξαπλωμένο καπιταλισμό", κλπ, κλπ.
Δεν είναι οι διαφορετικές λέξεις που χρησιμοποιούμε αυτές που μας κάνουν να διαφέρουμε στο συγκεκριμένο ζήτημα. Είναι οι διαφορετικές σκέψεις που κάνουμε αυτές που μας υποχρεώνουν να χρησιμοποιούμε διαφορετικές λέξεις!
Τέλος, μια επισήμανση. Ένα από τα προβλήματα του ιντερνετικού διαλόγου είναι η διαρκής μετατόπιση τού θέματος, χωρίς να έχει υπάρξει "κοινό πόρισμα" -συμφωνίας ή διαφωνίας- για το προηγούμενο. Αισθανόμαστε ότι κάτι τέτοιο αρχίζει να συμβαίνει κι εδώ. Να σου θυμίσουμε ότι η κουβέντα μας ξεκίνησε από το αν η Αριστερά μπορεί να οριστεί ως ταυτότητα ή όχι.
Νομίζουμε ότι τέτοιες μετατοπίσεις δυσχεραίνουν τον διάλογο. Κι όσο κι αν ψάχνουμε, δεν βρίσκουμε, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δική μας υπαιτιότητα.
Τα λέμε.
η μεταμοντέρνα κατάσταση" οπως την χρησιμοποιω περικλειει Και τον "ύστερο καπιταλισμό",
αλλά δεν ταυτιζεται.
οσο για τη μετατοπιση του διαλογου εχετε δικιο. Απο την αλλη που και που χρειαζεται και μια παραγωγική παρακαμπτηριος
Φίλε Νοσφεράτε,
Ναι, όντως τον περικλείει, το ξέρουμε. Απλώς η χρήση του όρου -λέμε εμείς, δεν σημαίνει ότι είναι θέσφατο!- μπορεί να θολώσει τα νερά, γι' αυτό τον έχουμε εξοβελίσει από το λεξιλόγιό μας. Και -για να γυρίσουμε στα προηγούμενα- δεν φοβόμαστε τις λέξεις. Φοβόμαστε την παρανόηση με τις έννοιες που ενδέχεται να θεωρηθεί -ηθελημένα ή αθέλητα- ότι κρύβουν.
Ναι στις παρακαμπτηρίους. Που οδηγούν όμως στην "εθνική". :-)
Τα λέμε.
Άργησα λίγο, λόγω των ημερών και ζητώ την κατανόηση'σας.
Μιας και εγώ ανέφερα, την έκφραση
"υπερ του αδυνάτου".
Αν και δεν είναι δική μου πατέντα, βέβαια. Το ανέφερα, γιατί μπορεί, να φαίνεται γενικευμένη 'εννοια, αλλά όταν συζητάμε θεωρητικά πρέπει να φτάνουμε και στην εκλογίκευση. Στο δια ταύτα.
Αυτό το έχει πει ο Νομπέρτο Μπόμπιο.
" υπερ του αδυνάτου"
Αφού προηγούμενως, έχει προηγηθεί μια εκτενής πολιτική και κοινωνιολογική ανάλυση.
Παραμπέμπω, λοιπόν, για να μην λέω θεωρίες, στο βιβλίο του:
"Αριστερά- Δεξιά" και το συνιστώ,
Γνωρίζετε, ότι δεν αρέσκοσμαι, σε αοριστίες και γενικεύσεις αλλά ούτε σε θεωρητικές αναζητήσεις που ξεφεύγουν σε αντιπαραθέσεις..
Συντροφικά και χρόνια σας πολλά. !
"Δεξιά και αριστερά" Νομπέρτο Μπόμιο
Λίγοι αναρωτιούνται για το τι σημαίνει να είναι κανείς δεξιός,
ενώ στην άλλη όχθη το ερώτημα παραμένει βασανιστικό και αγχωτικό. Έτσι, αν για τους τέως συνειδητούς και απερίφραστους «δεξιούς» το ζήτημα φαίνεται να έχει
**δευτερεύουσα συνειδησιακή σημασία, πολλοί από τους μέχρι πρόσφατα συνειδητούς και αξιακά συγκροτημένους «αριστερούς» νιώθουν ανήμποροι, αποπροσανατολισμένοι και βυθισμένοι στους βάλτους μιας ανυπόφορης κανονιστικής αμφιβολίας.
Σε αυτούς τους τελευταίους κυρίως απευθύνεται το βιβλίο του Μπόμπιο: σε εκείνους δηλαδή που εξακολουθούν να αγωνιούν νιώθοντας την ταυτότητά τους να ξεθωριάζει, να αποδιοργανώνεται, να ρευστοποιείται και να κατακερματίζεται. Σε εκείνους που εμμένουν στην αριστερή τους «ευαισθησία», αλλά ασφυκτιούν υπό την πίεση της διάχυτης εγχειρηματικής λογικής που τους αποπροσανατολίζει. Σε εκείνους που διστάζουν να αποξενωθούν από τις πεποιθήσεις που τους σφράγισαν μιαν ολόκληρη ζωή. Σε εκείνους που επιχειρούν ακόμα να αναζωογονήσουν τις ξεφτισμένες αξιακές τους αφετηρίες. Σε εκείνους τέλος που ξέρουν ότι πίσω από έναν καθρέφτη που αντανακλά αντιφατικά και παραπλανητικά αξιακά είδωλα, καραδοκούν οι σειρήνες της αποστασιοποίησης, της αδιαφορίας και του καγχασμού. Και αναζητούν ερείσματα για να αντιδράσουν.
Από τα προλεγόμενα του Κωνσταντίνου Τσουκαλά.
Για να γίνω πιο σαφής..παραθέτω και μια συνέντευξή του, με την οποία συμφωνώ.
Διδάγματα από μια ιστορική ήττα
[ ] Η πολεμική μου γεννιόταν από το γεγονός ότι, από τον Μαρξ κι έπειτα, αυτά τα δικαιώματα θεωρούνταν αστικές διεκδικήσεις. Εγώ απαντούσα ότι δεν ήταν αστικές διεκδικήσεις, αλλά διεκδικήσεις του ανθρώπου ως υποκειμένου, γιατί το να μπορείς να συγκεντρώνεσαι ελεύθερα, το να μπορείς να συνεταιρίζεσαι ελεύθερα είναι κάτι που ενδιαφέρει και τους προλετάριους, πράγμα που επαληθεύεται και από το γεγονός ότι οι προλετάριοι χρησιμοποίησαν αυτά τα δικαιώματα για να δημιουργήσουν ένα μεγάλο σοσιαλιστικό κίνημα, που γεννήθηκε στις χώρες όπου υπήρχαν δικαιώματα ελευθερίας.
»Οφείλω να πω ότι ερμηνεύθηκε εσφαλμένα το πρόσφατο άρθρο μου, με το οποίο προειδοποιούσα να μην τρέφουμε αυταπάτες: η αποτυχία του κομμουνισμού δεν ακυρώνει τα βαθύτερα ερωτήματα από τα οποία αναδύθηκε αυτό το κίνημα. Οποιος νόμισε ότι εγώ απαρνιόμουν τις βαθιές δημοκρατικές μου πεποιθήσεις έκανε σοβαρό λάθος. Δεν έγραψα αυτό το άρθρο για να προσφέρω ένα στήριγμα στους κομμουνιστές. Οχι, το ζήτημα είναι ότι τώρα αυξήθηκε η ευθύνη της δημοκρατίας μπροστά στην αποτυχία των κομμουνιστών, οι οποίοι προσπάθησαν να λύσουν συνολικά το πρόβλημα της δίκαιης κοινωνίας.
»Τώρα η δημοκρατία πρέπει να προσπαθήσει να λύσει εκείνα τα προβλήματα που το κομμουνιστικό κίνημα προσπάθησε να λύσει ακολουθώντας έναν δρόμο που αποδείχθηκε ιστορικά εσφαλμένος, παρ' όλο που παραμένω και εγώ αμήχανος για το αν η δημοκρατία, κυρίως μπροστά στα προβλήματα του Τρίτου Κόσμου, δηλαδή των δύο τρίτων της ανθρωπότητας, είναι σήμερα ικανή να δώσει σε αυτά μια κατάλληλη λύση. Και αυτό μολονότι είμαι πεισμένος ότι από τη δημοκρατία δεν μπορούμε να βγούμε, δεν πρέπει να βγούμε, επειδή όλες οι απόπειρες για να βγούμε από αυτήν κατέδειξαν ότι οδηγούν σε δρόμους άγονους και χειρότερους ακόμα και από τη χειρότερη δημοκρατία».[ ]
Φίλε Σπίθα,
Αν και νομίζουμε ότι το ξέρεις, δεν είναι περιττό να πούμε ότι η αναφορά σ' αυτό που είχες γράψει δεν έκρυβε καμία πρόθεση προσωπικής αντιπαράθεσης. Αυτό για να μην παρεξηγηθούμε.
Η αναφορά μας είχε σκοπό να καταδείξει ότι, σύμφωνα με τη δική μας αντίληψη, δεν έχει και πολύ νόημα σήμερα να μιλάμε γενικώς και αορίστως υπέρ των αδυνάτων. Όχι βέβαια επειδή δεν είμαστε υπέρ τους, αλλά επειδή πίσω από έναν τέτοιο λόγο και μάλιστα στο διαδίκτυο μπορεί να συνταχθεί όλη η Ελλάδα!
Αν όμως αντικαταστήσεις τη λέξη "αδύνατοι" με την έννοια των "υφισταμένων εκμετάλλευση" εκεί όπως καταλαβαίνεις ξεχωρίζει ποιός είναι ποιός.
Το απόσπασμα του Μπόμπιο που παραθέτεις, όπως και όλη η συνέντευξή του που τη διαβάσαμε, εστιάζει στο πρόβλημα της διακυβέρνησης στα σοσιαλιστικά καθεστώτα του προηγούμενου αιώνα. Φυσικά είναι τεράστιο θέμα και πολύ ευρύτερο από αυτό που θίξαμε εμείς.
Το "Δεξιά και Αριστερά" το έχουμε διαβάσει πριν λίγα χρόνια. Χρήσιμο βιβλίο.
Τα λέμε.
Όχι, παρεξήγηση, δεν υπάρχει, δεν το συζητώ.
Αντοπάραθεση, μπορεί να έχουμε, αλλά έχω τονίσει, ότι διακρίνω, ευθύτητα και ειλικρίνεια στις απόψεις σας.
Να μην το ξαναλέω..
Επίσης, επιμένετε στα δικά σας, αλλά δεν παρατηρώ καμμία εμπάθεια ούτε κλειστά αυτιά.
Χαίρομαι που απαντήσατε με ποστ για να υποστρίξετε τις απόψεις σας. Είναι έντιμο και ξεκάθαρο.
Δεν αμφιβάλλω, ότι γνωρίζετε, τον Μπόμπιο. Τον ανέφερα, καλώς ΄η κακώς, για να μην θεωρηθεί" γενικευμένο και αφοριστικό το "υπερ αδυνάτου" .
Συμφωνώ, με το:
""υφισταμένων εκμετάλλευση"
Τα λέμε, συντρόφια.
Φίλε Σπίθα,
Χαιρόμαστε πάρα πολύ (όσο δεν μπορείς να φανταστείς) που δεν βλέπεις εδώ εμπάθεια ή κλειστά αυτιά. Και χαιρόμαστε και για τον χαιρετισμό σου στο τέλος...
Τα λέμε.
ΥΓ Τον Μπόμπιο δεν τον αναφέραμε για να δείξουμε κι εμείς "διαβασμένοι". Ούτε θεωρήσαμε ότι η αναφορά σου σ' αυτόν υπέκρυπτε κάποια "επίδειξη γνώσεων" -άλλη αριστερή ασθένεια κι αυτή... Μια κι έκανες λόγο και μια και έτυχε να έχουμε διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο, γράψαμε παρεμπιπτόντως την άποψή μας γι' αυτό. Μια απλή ανθρώπινη κουβέντα δηλαδή, χωρίς τίποτ' άλλο από πίσω...
Τα λέμε.
"Μια απλή ανθρώπινη κουβέντα δηλαδή, χωρίς τίποτ' άλλο από πίσω..."
Το πιο σημαντικό, δηλαδή:)
Σημασία έχει που συζητάμε, παρότι έχουμε διαφορετικές οπτικές γωνίες, θάλεγα:)
Να συζητάς και όταν διαφωνείς, όμως, σεβόμενος την διαφορετική γνώμη, αυτό είναι, κατά την γνώμη μου, το πλέον σημαντικό. Εκεί είναι το θέμα.
Δεν επιδιώκω να ανταγωνιστώ τις απόψεις σας, αλλά να υποστηρίξω με επιχειρήματα τις δικές μου.
Επίσης, θα σας πώ, αν μου επιτρέπετε, κάτι..
Και όμως, το ζητούμενο, δεν είναι το πόσο δίκιο έχω εγώ ή εσείς, περισσότερο ή λιγότερο.
Θα επιμένω στις απόψεις μου, χωρίς να έχω την απαίτηση να τις αποδεχτείτε.
Το ίδιο πράξτε και εσείς.
Επιμονή έχετε...αυτό είναι καλό.
Έχετε, όμως ήθος και συνέπεια και αυτό είναι εμφανές.
Δεν έχετε, έπαρση, κύριοι.
Αυτά είναι σπουδαίο
Ας μην υποτιμάμε, λοιπόν τα σπουδαία και ας μην μεγενθύνουμε, ιδεολογικές απόψεις ο\που γίνονται με σκοπό να προσδιορίσουμε, κοινούς τόπους.
Άρα κάτι κερδίζω κι'εγώ, κάνοντας διάλογο, μαζί σας..:)
Δεν ειρωνεύεστε, δεν προσβάλετε, δεν είστε οπαδοί, αλλά αναζητάτε.
Αυτό να το διατηρήσετε, εύχομαι:)
Σας λέω συντρόφια ( δεν το λέω, εύκολα) γιατί αγωνίζεστε για την ελευθερία της έκφρασης, για την δικαιοσύνη, για μια καλύτερη κοινωνία, όπως εσείς την οραματίζεστε..Λοιπόν;
Γιατί να μην συνομιλούμε;
Δεν συνομιλώ, με όσους θεωρώ: αλλαζόνες, ματαιόδοξους, καιροσκόπους, βολεμένους και ξερόλες...
Και αυτοί, όπως ξέρετε, ανήκουν σε όλα τα κόμματα..
Συντρόφια, λοιπόν στην παρρησία και στον σεβασμό, στην στον ουσιαστικό και όχι προσχηματικό διάλογο. Και ότι βγεί, αγαπητοί φίλοι..
Να μάθουμε να συζητάμε, επιτέλους και όχι να βγάζουμε τα απωθημένα μας.
Σας εύχομαι, από καρδιάς:
Καλή Πρωτοχρονιά, δύναμη, σθένος, λεβεντιά και υγεία, για το νέο έτος!!
Δημοσίευση σχολίου