Και πάλι: Για την απλή αναλογική και το χρώμα τής γάτας που πιάνει ποντίκια (Α´ μέρος)

ΔΕΝ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ βέβαια εδώ κανένα επώνυμο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ για να απαντήσει στα ερωτήματα που βάζαμε στην προπροηγούμενη ανάρτηση. Και να σκεφτεί κανείς ότι κάποτε στο παρελθόν συνομιλούσαμε για αρκετό καιρό με έναν νυν βουλευτή τού ΣΥΡΙΖΑ και είχαμε ανταλλάξει ευκαιριακά  κι ένα-δυο σχόλια με κάποιο μέλος τής Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής τού ΣΥΝ. Δεν πειράζει, θα ζήσουμε. ;-)

Κατατέθηκαν όμως τρία σχόλια, στα οποία, σε άλλο λίγο σε άλλο πολύ, οι υπογράφοντες (ο ένας εξ αυτών είναι καθημερινή μας σχεδόν συντροφιά) εξέφραζαν τις αντιρρήσεις τους για τη θέση που διατυπώναμε εμμέσως πλην σαφώς στην ανάρτηση. Ποια ήταν αυτή η θέση; Πρώτο και κύριο ότι είναι αυτοκτονικό για τον ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να φανεί συνεπής με τις διακηρύξεις του, και διακηρύξεις όλης τής Αριστεράς, υπέρ τής απλής αναλογικής, να επιδιώξει (έστω και συναινώντας) την καθιέρωση της απλής αναλογικής άμεσα, έτσι δηλαδή ώστε να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές. Δεύτερο, γενικό και παρεμπίπτον, ότι είναι κακή πολιτική, εν ονόματι της συνέπειας, να πιστεύουμε —ή να οδηγούμε τον κόσμο τής Αριστεράς να πιστεύει— πως η συμμόρφωση με διακηρύξεις, θέσεις, ή και αρχές είναι υποχρέωση που πρέπει να τηρείται χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όπου δεύτερη κουβέντα είναι η εξέταση και ανάλυση των προτεραιοτήτων, των συνθηκών και των συσχετισμών που χαρακτηρίζουν μία δεδομένη κοινωνικοπολιτική κατάσταση.

Ένα από αυτά τα ενιστάμενα σχόλια, που κατά τα φαινόμενα γράφτηκε από μέλος ή οπαδό του ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα του ΣΥΝ, δείχνει με χαρακτηριστικό τρόπο το πώς προσεγγίζουν αυτά τα ζόρικα ζητήματα μερικοί από εμάς τους αριστερούς —φοβόμαστε όχι λίγοι. Πριν συνεχίσουμε λοιπόν, είναι απαραίτητο να το παραθέσουμε ολόκληρο.

Κάθε εκλογικό σύστημα εκτός της απλής αναλογικής συνιστά ληστεία. Η θέση του σ. Παπαδημούλη είναι αυτονόητη. Η μη κατάθεση μέχρι τώρα σχετικού νομοσχέδιου αποτελεί λάθος το οποία πρέπει τάχιστα να διορθωθεί.

Τα παραπάνω είναι θέσεις αρχής από τις οποίες η ανανεωτική και ριζοσπαστική Αριστερά δεν μπορεί να υποχωρήσει. Η κυβέρνηση που μπορεί να σχηματιστεί δεν είναι τεχνικό ζήτημα αριθμητικής. Είναι θέμα απόλυτα σχετικό με την ηγεμονία ενός πολιτικού σχεδίου, με την στήριξη του από σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, με την ύπαρξη μιας κατάστασης επιφυλακτικής ανοχής τουλάχιστον, από άλλα μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας.

Τα παραπάνω εκτυλίσσονται σε κοινωνικό πεδίο, αλλά αποτυπώνονται και σε αλλαγές στη στάση των πολιτικών δυνάμεων. Η ενδεχόμενη πρωτιά της σύγχρονης κινηματικής Αριστεράς σε συνδυασμό με την διαφαινόμενη κατάρρευση των εναπομεινάντων συστημικών πολιτικών δυνάμεων θα τροφοδοτήσει μετατοπίσεις μεγάλης κλίμακας και σε αυτό το επίπεδο.

Η δημοκρατική Αριστερά δεν μπορεί να κυβερνήσει με κόλπα, αποτελώντας μειοψηφία στο εκλογικό σώμα και έχοντας απέναντι της το σύνολο των εγχώριων συστημικών δυνάμεων και των διεθνών στηριγμάτων τους. Η αντιμετώπιση των συνεπειών της εποχής των Μνημονίων, η ανοικοδόμηση μιας χώρας σχεδόν από την αρχή, η ριζική τροποποίηση του συσχετισμού δύναμης υπέρ των υποτελών τάξεων δεν μπορούν να βασιστούν σε 50 κλεμμένες έδρες. Όχι μόνο δεν χρειάζεται να πουλήσουμε την ψυχή μας στο διάβολο για να μην χάσουμε, αλλά αν υποπέσουμε σε αυτό το ολίσθημα δημιουργούμε τις προϋποθέσεις που καθιστούν την ατιμωτική ήττα βέβαιη.

Η επίφαση μεταμοντέρνου κυνισμού, το κλείσιμο του ματιού στη χρησιμοποίηση ανήθικων μέσων, η αίσθηση ότι μπορούμε να νικήσουμε τους αντίπαλους στο γήπεδο τους, μπορούν ενδεχομένως να προσφέρουν την ικανοποίηση στον καθρέφτη μας πως είμαστε όσο βρώμικοι χρειάζεται για να νικήσει η ομάδα των καλών.

Στην πραγματική ζωή όμως, στην αληθινή κοινωνική σύγκρουση και πολιτική αντιπαράθεση όλα τα παραπάνω απλώς δείχνουν ότι δεν κατανοούμε πόσο σοβαρή και περίπλοκη είναι η υπόθεση του προχωρήματος διαδικασιών ανατρεπτικού χαρακτήρα.

Ακόμα και αν δεν υπήρχε απλή αναλογική θα έπρεπε ο ΣΥΡΙΖΑ να την εφεύρει.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ τα κύρια σημεία στις παραπάνω απόψεις που αξίζουν σχολιασμού, κατά τη γνώμη μας;

Το πρώτο και λιγότερο σημαντικό απ’ όλα, αφού πρόκειται στην ουσία για απλή διαπίστωση και μάλιστα υποκειμενική, είναι ότι ο φίλος (ή φίλη, δεν μπορούμε να ξέρουμε, καθώς το σχόλιο είναι ανυπόγραφο) μάλλον δεν έχει κατανοήσει πως ο Παπαδημούλης δεν ισχυρίστηκε πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει την καθιέρωση της απλής αναλογικής εδώ και τώρα, ώστε να ισχύσει στις επόμενες εκλογές. Υπάρχει μια αμφισημία στα λόγια του, αν και από τα συμφραζόμενα, τουλάχιστον όπως τα ‘‘διαβάζουμε’’ εμείς, φαίνεται καθαρά ότι αναφέρεται στο μέλλον, όταν και αν ο ΣΥΡΙΖΑ κληθεί να κυβερνήσει ως πρώτο κόμμα. Το αφήνουμε. Ίσως να έκανε πραγματικότητα την επιθυμία του ή, πέφτοντας κι εμείς στο ίδιο λάθος, να μην έχουμε ερμηνεύσει σωστά τον Παπαδημούλη. Ό,τι και να συμβαίνει δεν είναι αποφασιστικής σημασίας.

Τα επόμενα όμως σημεία που εντοπίζουμε ως άξια συζήτησης, είναι σημαντικά, για να μη πούμε κρίσιμα. Τα αναφέρουμε επιγραμματικά και θα τα συζητήσουμε ένα-ένα (το πρώτο σε αυτό το κείμενο, τα υπόλοιπα στην επόμενη ανάρτηση).

1) εισάγεται η ηθική ως αποκλειστικός γνώμονας για το τι πρέπει να πράξει ο ΣΥΡΙΖΑ στο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και ως γενικός οδηγός πράξης, 2) συνδέεται —και συνδέεται θεμελιωδώς— η απόκτηση της ηγεμονίας στην κοινωνία με τον ‘‘τεχνικό’’ τρόπο με τον οποίο θα προκύψει η κυβερνητική αλλαγή και, 3), αποδεικνύεται για άλλη μία φορά κάτι που συχνά-πυκνά νιώθουμε την ανάγκη να υπενθυμίζουμε: η ιδεολογικοπολιτική σύγχυση που επικρατεί σε πλατιές μάζες αριστερών οφείλεται σε εντυπωσιακό βαθμό στην ελλιπή γνώση βασικών ζητημάτων της ιστορίας τών ιδεών και της πολιτικής θεωρίας.

Ηθική και Πολιτική: Α ο Θεός συνέζευξε άνθρωπος μη χωριζέτω;

Είναι πραγματικά να απορεί κανείς πώς 500 χρόνια μετά τη συγγραφή τού κατά πολλούς πρώτου εγχειρίδιου πολιτικής επιστήμης και τη διεισδυτική ανάγνωσή του από έναν περιφανή κλασικό τού μαρξισμού, πολλοί από εμάς δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη σχέση ηθικής και πολιτικής. Μιλάμε βέβαια για τον Ηγεμόνα τού Μακιαβέλι και την πνοή που έδωσε σ’ αυτό το ‘‘καταραμένο’’ βιβλίο τού ‘‘Κακού’’ ο μεγάλος Αντόνιο Γκράμσι με τις δικές του σκέψεις και επεξεργασίες στα Τετράδια της φυλακής. Μια συνάντηση των δύο μεγάλων, όπου ο Ιταλός τής Αναγέννησης διακηρύσσει και ο Ιταλός τής Επανάστασης επικυρώνει (προσοχή εδώ, ιδίως για τους οπαδούς τής ‘‘ανανεωτικής’’ και ‘‘δημοκρατικής αριστεράς: δεν επικυρώνει ο Ροβεσπιέρος, ο Λένιν, ο Στάλιν, ο Μάο ή ο …Πολ Ποτ· ο Γκράμσι το κάνει!) ότι η πολιτική, ως δραστηριότητα αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την πράξη πρέπει, ακριβώς λόγω αυτής τής εκ γενετής σύνδεσής της, να ασκείται χωρίς τον στενό κορσέ τής ηθικής που, να σημειωθεί, στα χρόνια τού Μακιαβέλι ήταν σχεδόν ταυτόσημη με τις επιταγές τής θρησκείας. Κι αυτό γιατί, απλούστατα, καθώς  το δέον δεν συμπίπτει ποτέ αυτούσια με το είναι παρά μόνο εν δυνάμει —τι δέον θα ήταν άλλωστε, αν είχε ήδη εγκαθιδρυθεί στα ανθρώπινα πράγματα;—, είναι ατελέσφορο να επιδιωχθεί ερήμην τής υπαρκτής κατάστασης των πραγμάτων, η οποία είναι κάθε άλλο από αγγελικά πλασμένη. Κι εδώ ξαναθυμόμαστε την ιδέα τού Μαρξ (κι έτσι μεγαλώνει η απορία μας γιατί αυτή η δυσκολία κατανόησης): ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να επιλέγει τι θα πράξει, αλλά δεν είναι αυτός που καθορίζει το ρεπερτόριο των εναλλακτικών λύσεων που έχει στη διάθεσή του. Όπως στην πόκα: παίζει κανείς τα χαρτιά που βρέθηκαν στο χέρι του.

Σημαίνουν όλα αυτά αμοραλισμό, όπως πολλοί από εμάς φοβούνται; Σε καμία περίπτωση. Ή μάλλον μόνο σε μία: αν πέσουμε στην παγίδα τής απόλυτης ηθικοποίησης της πολιτικής, που ήταν πάντα το αγαπημένο παιχνίδι των εξουσιών και τα τελευταία χρόνια μοιάζει να είναι προσευχή στα χείλη τών πάσης φύσεως απολογητών του ισχύοντος κοινωνικοοικονομικού συστήματος —«χωρίς βέβαια τις ακρότητές του», σπεύδουν να συμπληρώνουν οι της ‘‘αριστερής’’ πτέρυγας…

Σε τι συνίσταται κυρίως η απόλυτη ηθικοποίηση της πολιτικής, ποιο είναι το σήμα κατατεθέν της; Μα ποιο άλλο από τον κατ’ ουσία εξοβελισμό τού εκάστοτε επιδιωκόμενου σκοπού από τη σκηνή τού πολιτικού, μέσω τού ‘‘ακαταμάχητου’’ επιχειρήματος, διατυπωμένου συνήθως υπό μορφή ρητορικής και ‘‘αθώας’’, αλλά και επιτακτικής ερώτησης: «δηλαδή θέλεις να πεις ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα;;;»

Ενώπιον αυτού τού ερωτήματος, πολλοί από εμάς παγώνουν από τρόμο και μένουν στήλη άλατος, ίδια κι όμοια με τους λαγούς που τα κάνουν επάνω τους αν τους φωτίσουν οι προβολείς κάποιου αυτοκινήτου. Και ακριβώς επειδή τους καταλαμβάνει ο τρόμος, και πιο συγκεκριμένα ο τρόμος μήπως χαρακτηριστούν ‘‘σταλινικοί’’, δεν συνειδητοποιούν ότι μέσω αυτής τής έντεχνης διατύπωσης επιχειρούνται τα εξής δύο πράγματα, απολύτως ακυρωτικά κάθε ριζικής και εκ βάθρων κοινωνικής αλλαγής:

Πρώτον: Να αναγορευθούν τα μέσα, σε τελική ανάλυση και εκ πλαγίου, ως καθοριστικά κριτήρια για την αγαθή φύση τού εκάστοτε επιδιωκόμενου σκοπού. Πώς συμβαίνει αυτό; Δεν μοιάζει με λογικό άλμα; Καθόλου. Συμβαίνει ως εξής: Με δεδομένο ότι αυτοί που ορίζουν ποια είναι τα ‘‘καλά’’ και ποια τα ‘‘κακά’’ μέσα είναι πάντα οι επικυρίαρχοι, εννοείται πως, σε πρώτη φάση,  οι καλοί μας φίλοι που θέτουν και ξαναθέτουν αυτό το ερώτημα ξεμπερδεύουν μια και καλή με διάφορα ‘‘ενοχλητικά’’ φαινόμενα: από τη διαδήλωση μιας μειοψηφίας «που κλείνει την Πανεπιστημίου και εμποδίζει τον κόσμο να πάει στις δουλειές του», μέχρι την δυναμική περιφρούρηση κάποιας απεργίας «που στερεί το δικαίωμα της εργασίας από όσους θέλουν να δουλέψουν». Και βέβαια ξεμπερδεύουν, με τη μητέρα όλων τών εφιαλτικών ονείρων τους: την επαναστατική (= ριζική και εκ βάθρων) αλλαγή τής υπάρχουσας τάξης πραγμάτων, με αλλαγή φρουράς στην ταξική κυριαρχία.

Είναι όμως μόνο αυτά, —αν και διόλου ευκαταφρόνητα— τα κέρδη τους; Όχι βέβαια! Για σκεφθείτε την ‘‘ουρά’’: Μπορεί ποτέ κάποιος που δεν παραιτείται από τη χρησιμοποίηση τέτοιων ‘‘ολοφάνερα’’ ‘‘κακών’’ μέσων να έχει αγαθό σκοπό;;;

(Για τους δύσπιστους: Το έωλο μιας τέτοιας δοξαστικής συλλογιστικής  για τα χρησιμοποιούμενα στον πολιτικό αγώνα μέσα αποδεικνύεται φαντασμαγορικά, αν αντιστρέψουμε τη λογική πρόταση. Για να μη μακρηγορούμε άσκοπα: Ας υποθέσουμε ότι η Χρυσή Αυγή γίνεται ‘‘αρνάκι’’. Αγιάζονται οι σκοποί της;;; Κι ένα δεύτερο: Πώς είναι δυνατόν να μην αναγνωρίζουμε την πρωτοκαθεδρία τού σκοπού —πρωτοκαθεδρία, όχι απολυταρχία— και να τον συνδέουμε ασφυκτικά με τα μέσα, από τη στιγμή που αντιπροσωπεύει την πρωταρχική κίνηση για οποιοδήποτε πολιτικό σχέδιο;;;)

Δεύτερον: Να διαστρεβλωθεί αυτό που στ’ αλήθεια συμβαίνει. Κι αυτό που στ’ αλήθεια συμβαίνει είναι ότι το ποια μέσα θα χρησιμοποιηθούν δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τη θέληση (ή την ηθική!) εκείνων που επιδιώκουν κάποιον πολιτικό σκοπό. Είναι η πραγματικότητα μάλλον που τα επιβάλλει. Δηλαδή η αναγκαιότητα. Γιατί είναι τόσο δύσκολο να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος, ακόμα κι ο αριστερός άνθρωπος, δεν είναι Θεός και δεν έπλασε αυτός τον κόσμο; Ποιες προκαταλήψεις τής αστικής ηθικής και πόσο βαθιά έχουν ριζώσει στο μυαλό μας; Ακούστε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Στη διαδικτυακή περιήγηση που έκανα πριν γράψω αυτό το σημείωμα, έπεσα πάνω σε ένα κείμενο αριστερού διανοούμενου, μελετητή τού Γκράμσι και, επιπλέον, εκδότη τών έργων του. Σε κάποιο σημείο λοιπόν, γράφει όλο αγωνία το εξής, προφανώς στην προσπαθειά του να τον υπερασπιστεί από κατηγορίες επί ‘‘μακιαβελισμώ’’ ή (ακόμα χειρότερα!) επί ‘‘σταλινισμώ’’:

Είναι γεγονός ότι γίνονται διάφορες αναγνώσεις του Γκράμσι· πάντως, για κάποιον που σοβαρά θέλει να προσεγγίσει και με σεβασμό το έργο του, ο Γκράμσι δεν επιδέχεται πολλές αναγνώσεις σε δύο πράγματα. Το πρώτο  είναι η βαθιά του πεποίθηση για την σύνδεση της ηθικής με την πολιτική. Ο Γκράμσι λόγω και έργω είναι τελείως εχθρικός σε μία αμοραλιστική προσέγγιση της πολιτικής. Γι’ αυτόν η ηθική και η πολιτική όπως αποτυπώνεται και σε διάφορα κείμενά του[4], αποτελεί μία από τις κολώνες της σκέψης του.

Στη σημείωση [4] που βλέπετε, για να τεκμηριώσει την άποψή του, παραπέμπει σε ένα απόσπασμα από κείμενο του Γκράμσι.

Στην πολιτική θα μπορεί κανείς να μιλήσει για επιφύλαξη, όχι για κοροϊδία με την ταπεινή έννοια που πολλοί σκέφτονται: το να λέμε την αλήθεια στη μαζική πολιτική είναι οπωσδήποτε μια πολιτική αναγκαιότητα.

Καταλαβαίνετε τι συμβαίνει εδώ; Ο δύστυχος ο Γκράμσι μιλάει για πολιτική αναγκαιότητα. Και ο αθεόφοβος σύγχρονος μελετητής του, αν και βλέπει τη λέξη αναγκαιότητα, ‘‘διαβάζει’’ ηθική!!! Ακόμα κι ο Καντ θα έβγαινε από τα ρούχα του με κάτι τέτοιο! Κι όμως, αυτή η τρομακτική παρανάγνωση, και μάλιστα σε ένα τόσο κρίσιμο και καίριο ζήτημα, έγινε από έναν κατά τεκμήριο ειδικό, για τον οποίο δεν έχουμε την παραμικρή αμφιβολία πως θα ξέρει απ’ έξω κι ανακατωτά τα άπαντα του Γκράμσι! Δώστε μας εσείς την εξήγηση. Εμείς σηκώνουμε τα χέρια ψηλά!

Ανώμαλη προσγείωση

Όλα αυτά μπορεί να φανούν λίγο ‘‘θεωρητικούρες’’ —δεν είναι, αλλά δεν το κάνουμε θέμα. Ας προσγειωθούμε λίγο. Όμως, προειδοποιούμε: για τους αριστερούς φίλους και φίλες που έχουν πιαστεί στο δόκανο της ηθικής και τη συγχέουν έως ταύτισης με την πολιτική, η προσγείωση θα είναι ανώμαλη. Προσδεθείτε (αλλά μπορείτε να καπνίζετε ;-) ).

Πώς ξεκίνησε η κουβέντα; Με την απλή αναλογική. Ας κλείσει λοιπόν με αυτήν το σημερινό σημείωμα.

Φοράμε χάριν τού διαλόγου τα παπούτσια των φίλων που διαφώνησαν με τις δικές μας απόψεις, απόψεις με τις οποίες, τώρα πια είναι φανερό, δεν κάναμε τίποτε άλλο από το να εισηγηθούμε απλώς την εισαγωγή στη σχετική συζήτηση και της παραμέτρου αναγκαιότητα και λέμε: Ναι! Η απλή και ανόθευτη αναλογική είναι το δικαιότερο εκλογικό σύστημα και ως τέτοιο πρέπει η Αριστερά, για λόγους αρχής και συνέπειας με την πάγια θέση της υπέρ αυτού τού συστήματος, να κάνει τα αδύνατα δυνατά, ώστε να καθιερωθεί εδώ και τώρα! Ωραία μέχρι εδώ; Φανταζόμαστε πως ναι.

Ας δούμε τώρα τις πρακτικές συνέπειες, αν αυτή η εκστρατεία ηθικής τής Αριστεράς στεφθεί με επιτυχία: Η απλή αναλογική αρχίζει να ισχύει από τώρα και για τις επόμενες εκλογές. Στις επόμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ αποδυναμώνεται εκλογικά, αφού, εκτός από τις έδρες που μειώνονται, μειώνονται αντίστοιχα και οι πιθανότητες να αποτελέσει τον κορμό τής νέας κυβέρνησης. Έτσι, ένα σωρό κόσμος και κοσμάκης, με πρώτους και καλύτερους τους φίλους μας του ΚΚΕ —όχι όμως και τους μόνους ή υποχρεωτικά τους περισσότερους—, την κάνει με ελαφρά πλάγια πηδηματάκια. Αποτέλεσμα: ακόμα κι αν είναι πρώτο κόμμα, δεν θα είναι κυβέρνηση. Και ποιοι θα είναι; Αυτοί που είναι και τώρα! Και μάλιστα με ενισχυμένα ποσοστά. (Ας μην αντιλέξει κάποιος εδώ ότι αυτό το σενάριο, το κακό, δεν είναι βέβαιο. Εννοείται. Αλλά είναι το πιο πιθανό. Στη χειρότερη περίπτωση: πιθανό. Και τι κάνουμε με τα κακά σενάρια που δεν είναι βέβαια; Τα θάβουμε κάτω από το χαλί;)

Έτσι, αυτή η καλή, τίμια και ηθική Αριστερά, αυτή που αν γινόταν κυβέρνηση θα έφερνε αμέσως νόμο υπέρ τής απλής αναλογικής, χάνει την ευκαιρία να εκδημοκρατικοποιήσει την πολιτική ζωή. Και γιατί τη χάνει; Επειδή ήθελε να φανεί συνεπής με τις πρωθύστερες διακηρύξεις της και να κάνει πολιτική αρχών, γράφοντας στα παλαιά της υποδήματα την αναγκαιότητα. Η οποία αναγκαιότητα τής επιβάλλει να παραβεί τις αρχές της, προκειμένου να τις καθιερώσει! (Αλλιώς και πιο δραματικά: να πουλήσει την ψυχή της στο διάβολο για να τη σώσει! —κατά τη διατύπωση του σχολιαστή μας.) Τόσο απλά. Τόσο απλά βέβαια, για όποιον μπορεί να αντέξει αυτά παιχνίδια τής διαλεκτικής, τουλάχιστον σ’ ένα τέτοιο πρακτικό επίπεδο…

Ας μη στενοχωριούνται όμως οι αριστεροί φίλοι τής ηθικής. Μπορεί να χάνουν εδώ, αλλά υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για τις ‘‘ανήσυχες’’ και ‘‘ευαίσθητες’’ συνειδήσεις τους. Αν έχασαν τις βουλευτικές εκλογές και μαζί την ευκαιρία να καθιερώσουν την απλή και ανόθευτη αναλογική, τίποτε δεν τους εμποδίζει να το κάνουν σε ένα πιο περιορισμένο —αλλά καθόλου αμελητέο— επίπεδο!

Ας την καθιερώσουν στα …κόμματά τους! Ας την καθιερώσουν λόγου χάρη στον ΣΥΡΙΖΑ, καταργώντας τούς ‘‘ανήθικους’’ περιορισμούς που προβλέπονται για τη συγκρότηση του σώματος της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του Δεκεμβρίου και νοθεύουν εκ προοιμίου το αποτέλεσμα. Ας καθιερώσουν την απλή και ανόθευτη αναλογική  όλοι όσοι τη νοθεύουν με τις ‘‘ανέντιμες’’ πρόνοιες για την ποσόστωση υπέρ τών γυναικών! Τέλος, ας την απαλλάξουν από την ‘‘αισχρή’’ νοθεία τού αριθμητικού περιορισμού στη σταυροδοσία!

Πώς είπατε; Εδώ η αναγκαιότητα επιβάλλει να κάνουμε κάποιες ‘‘εξαιρέσεις’’; Αναγκαιότητα είπατε; Δεν τα τρώνε αυτά οι Λέφτηδες! Για σκοπιμότητες πρόκειται! Για κόλπα φτηνά και κυνικά που θα μας καταντήσουν να παίζουμε στο γήπεδο του αντιπάλου και να πουλήσουμε την ψυχή μας στο διάβολο για να τη ‘‘σώσουμε’’!

Σύντροφοι! Στο όνομα των αρχών και των αξιών τής Αριστεράς, σας καλούμε να απαντήσετε με το χέρι στην καρδιά:

Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα;;;

Η photo, δική μας.